Volkanik toprakların özellikleri hakkında konuşacağız. Bildiğiniz gibi bir yanardağ püskürmesi yüzeyin görünümünü derinden etkiler. Dünyanın neresinde olursa olsun, insanı doyuran ürünlerin yetiştiği toprak, başlı başına paha biçilmez bir kaynaktır. 20 santimden daha az kalınlıkta kül tabakasına yol açan bir püskürme, toprak sahibi ve çiftçi için nimettir. Kül, toprağı verimli kılan besinlerle dolup taşar; fakat, bu bedava gübrenin aşırısı da bir felakettir.
Çiftçi açısından en kötü durum, toprağın üzerinden lav akıntılarının geçmesidir. Kalın akıntıların soğuması aylar sürebilir. Lav kaplı, çıplak yer yüzeyinde yosunların ve likenlerin yavaş yavaş yayılması onlarca yıl (hatta, sert iklimlerde yüzyıllar) alabilir. Ardından çiçekli bitkiler ve ağaçlar gelir. Katı kayanın dış yüzeyi yavaş yavaş değişirken bitki kökleri toprak oluşturmak üzere kayanın parçalanmasına yardımcı olur. Ancak zengin bir toprak örtüsü ile kaplandıktan sonra, yeniden bitki örtüsü gür ve toprak da bereketli duruma gelir. Bu sürecin tamamlanması kuşaklar boyu sürebilir.
Volkanik Toprakların Özellikleri
Bir tür katır tırnağı olan bu parlak renkli çalı, Vezüv'ün lavları üzerinde yetişen ilk bitkilerdendir.
Yanardağın yamaçlarında yetişen üzümden üretilen bu şarabın etiketi üzerinden Vezüv'ün görüntüsü yer alıyor. Volkan külünün bağ topraklarına kattığı potasyum, fosfor ve öteki besinler olmaksızın üzüm çubukları böylesine sık yetişmeyecek ve üzümü bu kadar tatlı olmayacaktır.
Vezüv'ün çevresindeki bereketli topraklar son yirmi yüzyıldır düzenli püskürmelerin getirdiği külle gübrelenmiştir. Kül, bol miktarda üzüm hasatına neden oluyor; bu da yöresel şarap sanayisini ayakta tutuyor.
Pompeii'de bulunmuş, şarap ve zeytinyağı saklamaya yarayan yığınlarla amfora Romalılar zamanında toprağın ne kadar bereketli olduğunu gösteriyor.
Kasım 1963'te, İzlanda'nın güneybatısı açıklarındaki bir denizaltı püskürmesi, yeni bir adanın, Surtsey'in doğmasına neden oldu. Üçüncü gününde, püskürme hala büyük ölçüde patlayıcı nitelik taşıyordu.
Hawaii'de Kilauea Yanardağı'nın yamaçlarında halat görünümlü pahoehoe lav akıntısı üzerinde kök salan bir bitki. Bu görüntü bize volkanik zeminlerin ne kadar bereketli olduğunu açık şekilde ortaya koyuyor.
