Iditarod Kızak Yarışı Dünyanın En Zor Sporlarından Biri

İlk resmi Iditarod yarışı 1973 yılında Redington, Tom Johnson ve Gleo Huyck tarafından düzenlendi.

Yazar Burcu Kara
Iditarod kızak yarışı

Iditarod, ABD'nin Alaska eyaletinde her mart ayında gerçekleştirilen köpekli kızak yarışıdır. Yarış, Anchorage Belediyesinden Nome şehrine kadar uzanır ve mart ayının ilk cumartesi günü Anchorage, Fourth Avenue'da başlar. İlk resmi Iditarod yarışı 1973'te gerçekleştirilmiştir. Ancak kökenleri 1900'lerin başına uzanır. Orijinal yarış 1500 kilometre uzunluğundaydı ve tamamlaması neredeyse 1 ay alırdı.

Iditarod Kızak Yarışı

Iditarod kızak yarışı köpekleri
Yarışta yalnızca Sibirya Husky'si ve Alaska Kurdu kullanılır.

Iditarod Yarışının Tarihi ve Ortaya Çıkışı

Yarış, adını "Alaskan Gold Rush" (Alaska Altına Hücumu ya da Klondike Altına Hücumu) sırasında posta yolu görevi gören Iditarod patikasından alıyor. Posta ile gönderilen yakacak odun, yiyecek, kürk ve diğer malzemeler bu patika yolda taşındı. Uçakların ve buharlı gemilerin ulaşmakta zorlandığı bölgelerde popülerdi. Bu patika yolun kullanımı altına hücumun sona ermesi ve Iditarod gibi maden kasabalarının kapatılması nedeniyle azaldı. Bölge daha sonra hayalet kasaba haline geldi.

Iditarod kızak yarışı köpekler
Köpeklerin günlük 10-12.000 kaloriye ihtiyaçları olur

İlk büyük köpek kızağı yarışması, 1908 yılında Allan Alexander Allan tarafından başlatılan "All Alaskan Sweepstakes" oldu. Yarışma, I. Dünya Savaşı nedeniyle 1918 yılında iptal edilinceye kadar devam etti.

1925'te Nome'daki difteri salgını sırasında, mevcut olan tek serum Anchorage'daydı. Uçakların kullanılamaması ve buhar gemilerinin çok yavaş olması nedeniyle, köpekleri ile birlikte 20 kızakçıdan (Sürücüler) oluşan bir ekip bu serumu taşıdı. Gunnar Kaasen ve baş köpeği Balto serumu Nome'a getiren ilk "takım" oldu. Bu "yarış", Great Race of Mercy (Büyük Merhamet Yarışı) olarak adlandırıldı.

Iditarod kızak yarışı
1979 yarışının kazananı İsviçreli Martin Buser, ABD vatandaşı yapılmıştır

1964 yılında Dorothy G. Page, Alaska'nın ABD eyaleti olmasının 100'üncü yıl dönümü için heyecan verici bir yarış fikrini ortaya attı. Joe Redington Sr ona destek verdi ve eşi ile birlikte patika yolun bir kısmını temizledi. Yarış 1967'de yapıldı ve Iditarod Trail Seppala Memorial Race olarak adlandırıldı. Yarış, Büyük Merhamet Yarışı'na katılan ve 1915, 1916 ve 1917 All Alaskan Sweepstake'leri kazanan Leonard Seppala'nın adını aldı. Isaac Okleasik 1967 yarışını kazandı.

İlk resmi Iditarod yarışı 1973 yılında Redington, Tom Johnson ve Gleo Huyck tarafından düzenlendi.

Yarış Rotası

Iditarod kızak yarışı
Önceleri yarış sonuncularına şaka amacıyla verilen fener, bugün "Kırmızı Fener" adıyla resmi birincilik ödülü olmuştur.

Orijinal yol, Seward kasabasından Nome'a kadar 1510 kilometre uzunluğundaydı. Bugünkü yol Alaska ve Kuskokwim Sıradağları, Yukon Nehri ve donmuş topraklar boyunca toplam 1770 kilometreyi kapsıyor. Alaska'daki buz ve karı etkileyen küresel ısınma nedeniyle rota her yıl sürekli olarak değişiyor. Yol üzerinden malzeme tedariği yapılabilen fazladan dinlenme noktaları bulunmakta. Parkurun kuzeyi ve güneyi Kaltag'da birleşiyor ve burada yarışın son çizgisi başlıyor. Bu noktaya ulaşmadan önce White Mountain'da zorunlu olarak 8 saat dinlenmek gerekiyor.

Yarışa Yönelik Eleştiriler

Iditarod yarışı hayvan aktivist gruplarının eleştirilerine maruz kaldı. Yarışı köpek istismarı olarak nitelendirdiler ve yarış sırasında köpeklerin ölümü ve yaralanması üzerine dikkat çektiler. Wells Fargo gibi şirketler yarışa verdikleri desteği hiçbir açıklama yapmadan çektiler. Ancak bunun hayvan zulmü şikayetleri nedeniyle olduğuna inanılıyor.