Dikenli kertenkele Reptilia sınıfının bir parçasıdır ve çoğunlukla Avustralya'nın kurak bölgelerinde yaşar. Bilimsel adları Moloch horridus kaba / öfkeli anlamına gelen Latince bir kelimeden (horridus) geliyor. Bu kertenkeleler isimlerini tüm vücutlarını saran konik iğnelerden alıyorlar ve kendilerini bu sayede kamufle ediyorlar.
Dikenli Kertenkelenin Özellikleri
- Bilimsel adı: Moloch horridus
- Yaygın isimler: Dikenli şeytan, dağ şeytanı
- Sıra: Pullular (Squamata)
- Ayırt edici özellikleri: Başında, gövdesinde ve kuyruğunda konik dikenler, sarı ve kahverengimsi siyah renklerde deri.
- Boyut: 20 cm
- Ağırlık: Ortalama 45 – 90 gr
- Ömür: 20 yıla kadar
- Beslenme: Karıncalar
- Habitat: Kuru çöl, otlak, çalılık
- Korunma durumu: En az endişe verici
- İlginç bilgi: Dikenli şeytan kertenkelesi yapışkan dilleriyle bir seferde 600 ila 2.500 karınca yer.
Dikenli Kertenkelenin Tanımı
Dikenli kertenkelenin vücutları kamuflaj görevi gören ve de dış ortamdaki suyu alarak ağza taşıyan zırh ve konilerle kaplıdır. Derilerinin renkleri günün saatine bağlı olarak kahverengiden sarıya doğru değişebilir. Bu sayede kurak çöl ortamında daha etkili şekilde kamufle olurlar. Karıncaları yakalamalarına izin veren uzun dilleri var ve dişleri, kitin yönünden zengin karıncaların sert gövdelerini ısırmak için özel olarak tasarlanmış. Dişiler genellikle erkeklerden daha büyükler ve vahşi doğada 6 ila 20 yıl yaşayabilirler.
Bu sürüngenler doğdukları yerden çok uzaklara seyahat etmiyorlar. Bölgeci değiller ve diğer dikenli kertenkelelerle iyi geçindikleri görülüyor. Yalnızca yılın mart-mayıs ve ağustos-aralık ayları arasında aktifler. En sıcak ve en soğuk zamanlarda kazdıkları yuvalarda gizleniyorlar.
Dikenli Kertenkelenin Habitatı ve Dağılımı
Dikenli kertenkeleler, ülkenin güney ve batı bölgeleri de dahil olmak üzere Avustralya'nın kurak bölgelerinin çoğunda görülüyor. Çöl alanlarını ve spinifex çayırlarını tercih ediyorlar. Spinifex kum tepelerinde yetişen dikenli çimlerdir.
Dikenli Kertenkelelerin Beslenmesi ve Davranışı
Dikenli Kertenkelelerin beslenmeleri yalnızca karıncalardan oluşur; bir öğünde 600 ila 2,500 karınca kadar yiyebilirler. Bu karıncaların izlerini bulmak için çok yavaş hareket ederler ve bulduklarında sadece beklerler. Karınca yiyene benzer şekilde yapışkan dillerini kullanarak besleniyorlar. En ilginci ise derilerindeki dikenlerin çevredeki suyu alarak ağızlarına taşıyabilmesidir. Bu nedenle ekstrem koşullarda kendilerini kuma gömerek oluşan nemi çekerler.
Dikenli şeytan veya molok kertenkelesi bölgeci olmadığından yuvalarından çok uzaklara yolculuk yapmazlar. Günlük rutinleri, sabaha karşı kendilerini kumda ısıtmak, dışkılama alanına gitmek ve yol boyunca buldukları karıncaları yiyerek yuvalarına dönmektir. Ağustos ve eylül arasındaki çiftleşme mevsimlerinde normalden daha uzağa seyahat ediyorlar.
Bu hayvan kendisini akbabalar ve Avustralya toy kuşları gibi avcılardan korumak için başını kıvırarak gövdesinin arasına alır. Bunu yaptığında boynundan kemikli bir kütle çıkar. Buna genellikle sahte baş deniyor ve avcıları kandırarak onların yanlış noktaya saldırmalarını sağlıyor.
Dikenli Kertenkelelerin Üremesi ve Yavruları
Hayvanların çiftleşme mevsimi ağustos ile aralık ayları arasındadır. Bu aylarda yakınlaşmak için uzun mesafeleri kat ederler. Erkekler başlarını ve bacaklarını sallayarak dişileri çekmeye çalışır. Dişiler erkeği onaylamazsa bunu yuvarlanarak gösterir.
Dişiler oldukça derin yuvalara 3 ila 10 yumurta bırakır ve yuvaya dair izleri örtmek için delikleri kapatır. Yumurtalar 90 ila 132 gün arasında çatlar ve ardından yavrular ortaya çıkar. Erkekler ve dişiler ilk yıl benzer oranlarda büyür, ancak dişiler beş yaşına kadar daha hızlı gelişir.
Dikenli Kertenkelelerin Korunma Durumu
Dikenli kertenkele Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından en az endişe verici olarak değerlendiriliyor. Örgüt bu hayvanların çok yaygın olduğunu ve herhangi bir tehdit altında olma ihtimalinin düşük olduğunu tespit etti.
Dikenli kertenkele (Moloch horridus) hakkında ilginç bilgiler yazımız burada son buldu. Daha fazla içerik için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz: https://evrenatlasi.com/k/yeryuzu-tabiat
