Sürüngenler sınıfına ait 30'dan fazla iguana türü var. Türlere bağlı olarak iguanaların yaşam alanları bataklıklar, ovalar, çöller ve yağmur ormanları arasında değişiyor. Dolayısıyla oldukça çeşitliler. İguanalar dokuz türe ayrılmaktalar: Galapagos deniz iguanaları, Fiji iguanaları, Galapagos kara iguanaları, dikenli iguanalar, dikenli kuyruklu iguanalar, kaya iguanaları, çöl iguanaları, yeşil iguanalar ve chuckwallas.
İguana Hakkında Bilgiler
- Bilimsel adı: Iguanidae
- Yaygın isimler: İguana (yeşil iguanalar için kullanılır)
- Takım: Squamata ya da pullular
- Boyut: 1.5 – 2.1 metre (yeşil iguana) ve 13 – 100 inç (küçük kuyruklu iguana)
- Ağırlık: 14 kg'a kadar (mavi iguana)
- Ömrü: Türlere bağlı olarak ortalama 4 ila 40 yıl
- Beslenme: Meyveler, çiçekler, yapraklar, böcekler ve salyangozlar
- Habitat: Yağmur ormanları, ovalar, bataklıklar, çöller
- Popülasyon: Tür başına kabaca 13.000 Fiji iguana; 3.000 ila 5.000 dikenli kuyruklu iguana; Tür başına 13.000 ila 15.000 yeşil iguana
- Korunma durumu: En az endişe (yeşil iguana), tehlike altında (Fiji İguanaları), Kritik Olarak Tehlike Altında (Fiji tepeli iguana)
- İlginç bilgiler: Deniz iguanaları mükemmel yüzücülerdir
İguanaların Tanımı
İguanalar soğukkanlı, yumurtlayan hayvanlardır. Birçok ülkede bundan daha büyük kertenkeleler bulunmuyor. Boyutları, renkleri, davranışları ve adaptasyonları türden türe değişir. Bazıları Fiji çizgili iguana gibi parlak yeşil renkli, beyaz ve mavi çizgili olurken diğerleri donuk renklere sahiptir. En bol ve iyi bilinen iguana türü yeşil iguanadır (Iguana iguana). Ortalama büyüklükleri 2 metredir ve 5 kg'a kadar çıkabilirler. Yeşil renkleri çevrelerine kamufle olmalarına yardımcı olur ve vücutlarında savunma işlevi gören bir dizi diken taşırlar.
Kaya iguanaları ağaçlara ve kireçtaşı oluşumlarına tırmanmalarına yardımcı olan uzun, düz kuyruklara ve kısa, güçlü uzuvlara sahiptir. Boğazlarının altından sarkan gerdan adı verilen derileri vücut ısılarını kontrol etmelerini sağlayan kapaklar taşır. Dikenli kuyruklu iguanalar büyük omnivorlar hayvanlardır ve siyah dikenli kuyruklu iguanalar ise en hızlı hareket eden kertenkeleler olmalarıyla bilinir: Saatte 34 kilometre hıza ulaşırlar.
Soğuk okyanus sularında yüzen deniz iguanaları vücutlarını daha kolay ısıtmak için büyük ölçüde siyah renkle kaplıdır. Solungaçları yoktur, bu yüzden su altında nefes almazlar. Buna rağmen nefeslerini 45 dakika kadar tutabilir ki bu kendilerini neredeyse bir balık yapar. Düz kuyrukları yılan benzeri hareketlerle yüzmelerini sağlar ve yüzeye çıkmadan önce çabucak alglerle beslenmelerine izin verir. Uzun pençeleri, beslenme sırasında dibe tutunmalarını sağlar. Deniz iguanaları beslenirken çok fazla tuzlu su tüketirler. Bu nedenle fazla tuzu yüzlerindeki tuz bezlerinden hapşırarak atarlar. Kuşlarda ve bazı kaplumbağalarda görülür.
İguana Habitatı ve Dağılımı
Türlere bağlı olarak çöller, kayalık bölgeler, bataklıklar, yağmur ormanları ve Ovalar dahil çeşitli habitatlarda yaşarlar. Yeşil iguanalar Meksika boyunca Orta Amerika'da, Karayip Adaları'nda ve güney Brezilya'da bulunur. Karayip adalarında yaşayan iguana türleri kaya iguanaları olarak bilinir. Çöl iguanaları güneybatı ABD ve Meksika'da bulunurken, iki tür deniz iguanası Galapagos Adaları'nda yaşamaktadır.
İguanaların Beslenme ve Davranışı
Çoğu tür otçuldur, genç yaprakları, meyveleri ve çiçekleri yerler. Bazıları balmumu kurdu gibi böcekleri yerken, denizde yaşayanları yosun bulmak için okyanusların diplerine dalar. Bazı türlerde sindirim sistemlerinde bulunan bakteriler yedikleri bitki materyalini mayalamalarını sağlar.
Yeşil iguanalar gençken omnivordur ancak yetişkinliğe eriştiklerinde neredeyse tamamen otçul beslenmeye başlarlar. Genç yeşil iguanalar çoğunlukla böcekleri ve salyangozları yerken ve geliştiklerinde meyve, çiçek ve yaprak yemeye geçiyorlar. Yaprakları parçalamalarını sağlayan keskin dişleri bulunuyor. Yeşil iguanalar ağaçların gölgesinde yüksekte yaşar ve yaşlandıkça daha da yüksek rakımlara çıkarlar. İguanalar hakkındaki bir başka ilginç gerçek de, tehlikede olduklarında kuyruklarını çıkarmaları ve daha sonra geri büyütmeleridir.
İguanaların Üremesi ve Yavrular
Genellikle 2 ila 3 yıl yaşında çiftleşme çağına ulaşır ve türlere bağlı olarak bıraktıkları yumurtalar 5 ila 40 arasında değişir. Yeşil iguana erkekleri çiftlerini yağmur mevsiminde bulur ve kurak mevsim başladığında yumurtayı döllemek üzere çiftleşir.
Çoğu tür yuvalarının üzerini gölgeyle örtmek için güneşli bölgeleri kazar. Bu yumurtaların inkübasyonu için ideal sıcaklık aralığı 25 ila 36 derece arasındadır. Yumurtalar türlere bağlı olarak 65 ila 115 gün sonra çatlar ve yavrular doğar. Programlanmış gibi yuvalarından kazarak dışarı çıkar ve hayatlarına başlarlar.
İguana Türleri
Yaklaşık 35 farklı tür bulunuyor. En bol bulunan türler yeşil iguanadır (Iguana iguana). Habitatlarına ve adaptasyonlarına göre 9 kategoride gruplanıyor: Galapagos deniz iguanaları, Fiji iguanaları, Galapagos kara iguanaları, dikenli iguanalar, sivri kuyruklu iguanalar, kaya iguanaları, çöl iguanaları, yeşil iguanalar ve chuckwallas.
İguanalar ve İnsanlar
Yeşil iguanalar bazı ülkelerde (ABD gibi) en yaygın sürüngen evcil hayvanları arasında. Ancak bakımı zor olduğu için bu evcil hayvanların çoğu ilk yıllarında ölür. Orta ve Güney Amerika'da yeşil iguanalar çiftlikte yetiştiriliyor ve insanlar tarafından yeniliyor. Yumurtalarının lezzeti tavuğa benzetildiğinden genellikle "ağaç tavuğu" adıyla isimlendirilir.
İguananın Karşılaştığı Tehditler
Fiji iguanalarının nesli tükenmektedir ve Fiji tepeli iguanası ise kritik tehlike altındadır. Fiji iguanalarının sayısındaki düşüşün en büyük nedeni yabani kediler (Felis catus) ve siyah sıçan (Rattus rattus) istilacı türler tarafından avlanmalarıdır. Ek olarak, Fiji Adaları'ndaki sağlıklı orman habitatlarının sayısındaki hızlı düşüş tepeli iguanaları kritik tehlike altına sokmuştur. Bu habitat azalması, ormanlık alanların yok edilmesi, yakılması ve dönüştürülmesinden kaynaklanıyor.
İguanaların Korunma Durumu
Yeşil iguana, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'ne (IUCN) göre en az endişe verici tür. IUCN'ye göre Fiji iguana grubunun tüm türlerinin nesli tükenmektedir. Fiji tepeli iguana (Brachylophus vitiensis) kritik tehlike altında.
İguana (Iguanidae) türleri, özellikleri, bakım, beslenme ve üreme yazımız burada son buldu. Daha fazla içerik için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz: https://evrenatlasi.com/k/yeryuzu-tabiat/
