Ses kaydının icadı ve ilk ses kaydının hikayesi nedir? Bir yüzyıldan biraz daha fazla bir süre öncesine kadar, insanların dinlediği tek müzik canlı performanslardı. Ses kaydında ve kaydın tekrar dinlenmesi için gelişen teknoloji yalnızca müzik dinleme yöntemini değiştirmedi, yayın yapımı, film çekimleri ve ses arşivlemeleri gibi uygulamaları da mümkün kıldı.
Ses kaydının icadı
Fransız Edouard-Leon Scott'ın, 1857 yapımı fonotografı, ses kaydı yapabilen ilk alettir. Bu alet, karbon kaplı bir yüzey üzerinde hareket eden bir iğneyle kayıt yapıyordu. 1877'de, Amerikalı Thomas Edison fonografı icat etti. Bu alet, sesi kaydedebilen ve yeniden çalabilen ilk aletti. İlkel ses kaydı cihazları mekanik olarak çalışıyorlardı. Bir boruyla toplanan ses titreşimleri, bir disk ya da silindir üzerinde çizikler çizmesi için iğneyi hareket ettiriyordu.
1920'lerde, mikrofonun icadıyla ses kaydında elektriksel çağa giriş yapıldı. Kısa bir süre sonra ses, elektromıknatıslarla çalıştırılan güçlü hoparlörler yoluyla yüksek kalite ve seste üretildi.
1945'lerden sonra, dakikada 33 ya da 45 tur dönen (rpm) vinil plaklarla müzik kayıtları yapıldı (önceki kayıtlar 78 rpm'le çalınıyordu). Bir disk üzerinde fiziksel çukurlar oluşturmaktansa, sesi değişik manyetik desenler oluşturarak kaydeden manyetik aletler de geliştirildi.
Bir sonraki dönüm noktası, dijital (sayısal) ses kaydıydı. Bu kayıt tipi daha kuvvetli ve işlevsel sistemler için yapılmıştır. Bunlar, çok büyük miktarda müziği ufak aletlerde depolamak ve internet yoluyla sınırsız müzik indirmek için sunulan kompakt disklere ve MP3 gibi dijital ses formalarına dek uzandı.
Müzik kutusundan dijital sese
1815 – Çok silindirli müzik kutusu
İlk kez 1815'te İsviçre'de üretilen bu müzik kutusu üzerinde çiviler olan bir döner silindir içerir, bu çiviler bir çelik petek üzerindeki dişlere girer. 1862'de, farklı modelleri çalmak için değiştirilebilen silindirlere sahip bir sistem icat edildi.
1857 – Fonotograf
Edouard-Leon Scott, ses kaydı yapabilecek ilk aleti keşfetti fakat bu alet sesi geri çalamıyordu.
1876 – Otomatik piyano
Otomatik piyano, bir sergide gösterilmesiyle ünlü oldu. Bu alet, bir elektromıknatıs ve bir kağıt müzik rulosu içeriyordu.
1877 – Edison'ın fonografı
Thomas Edison'ın fonografı, sesi hem kaydeden hem de geri çalabilen ilk aletti. Ses titreşimleri, bir boruyla alınır ve kalay folyo kaplı bir silindir üzerine kaydedilir.
1888 – Gramofon
Emile Berliner tarafından icat edilen gramofon, gomalak diskler kullanır. Bu diskler, bir pirinç kap içinde defalarca kez kopyalanabilir.
1898 – Manyetik ses kayıt cihazı
Danimarkalı mühendis Valdemar Poulsen'ın telegrafonu icat etti. Sesi manyetik olarak kaydeden ve oynatan ilk alettir. Bu alet, bir silindir etrafına sarılmış bir kabloyla, ses titreşimleri tarafından manyetik alanda oluşturulan değişimleri kaydeder.
1925 – İlk mikrofon
Titreşimleri toplayan mikrofonlar, boruların yerini aldı. Bu mikrofonlarda, titreşimler elektromıknatıslara iletilir ve elektrik sinyallerindeki değişimler, iğneyi hareket ettirir.
1931 – Kaset kaydedici
Alman Fritz Pfleumer, kaset kaydediciyi icat etti. Bu alet, elektrik sinyaldeki dalgalanmaları hareket eden bir bandın manyetik kaplamasına kaydeder. AEG şirketi, bunu Magnetofon'a çevirir.
1948 – Kayıtçalar
Dakikada 78 yerine 33 ve 45 tur dönen, uzun süreli kayıt çalabilen vinil kayıtlar tanıtılır. Bu kayıtlar, çok daha uzun çalma süresi sunar ve ses kalitesi daha iyidir.
1978 – Kasetçalar
Alman-Brezilyalı Andreas Pavel'in, 1972 yapımı Stereobelt'i kulaklıklarla dinlenir, kasetçalar ve ufak, taşınabilir, pille çalışan bir oynatıcıdır. 1978'de, Sony, taşınabilir müzik çalar Sony Walkman ürününü tanıttı.
1982 – Kompakt Disk (CD)
CD'ler, büyük miktarda ses verisini depolar ve bir lazerle geri okunabilir. Kısa zamanda, çabucak çizilebilen vinil kayıtların yerini almışlardır.
1999 – MP3 çalar
Bu cihaz, bilgisayar verisi olarak depolanan dijital kayıtları kullanır. Böylece müzik, bilgisayardaki kişisel oynatıcıdan anında aktarılabilir ya da değiştirilebilir.
Ses kaydının icadı ile ilgili sık sorulanlar
İlk ses kaydı ne zaman yapıldı?
İlk ses kaydı 1877 yılında Thomas Edison tarafından yapılmıştır. Kayıt Edison'un kendisinin "Mary Had a Little Lamb" şarkısını okumasıydı ve silindirik bir fonograf kullanılarak yapılmıştı.
Mikrofonun icadı ses kaydını nasıl etkiledi?
İlk olarak 19. yüzyılın sonlarında geliştirilen mikrofonun icadı, sesin daha hassas ve doğru bir şekilde yakalanmasını sağlayarak ses kaydını büyük ölçüde geliştirdi. Bu sayede müzik, konuşma ve diğer seslerin daha ayrıntılı kayıtları yapılabildi.
Bazı ilk dönem kayıt formatları nelerdi ve birbirlerinden nasıl farklıydılar?
Bazı erken kayıt formatları arasında balmumu silindirler, 78'lik eski taş plaklar ve manyetik bant yer alıyordu. Balmumu silindirler en eski formattı, ancak sınırlı ses kalitesine sahipti ve bozulmaya eğilimliydi. 78'lik taş plaklar daha dayanıklıydı ve daha yüksek kaliteli kayıtlara olanak tanıyordu, ancak 20. yüzyılın ortalarında yerini daha da yüksek kaliteli kayıtlara ve kayıtları düzenleme ve manipüle etme yeteneğine olanak tanıyan manyetik banda bıraktı.
Dijital kaydın endüstri üzerinde nasıl bir etkisi oldu?
1980'lerde yaygın olarak kullanılmaya başlanan dijital kayıt, daha az arka plan gürültüsü ve bozulma ile daha da yüksek kalitede kayıtlara olanak tanıyarak ses kayıt endüstrisinde devrim yarattı. Aynı zamanda kayıtların daha kolay düzenlenmesine ve manipüle edilmesine, ayrıca sesin elektronik olarak yaratılmasına ve manipüle edilmesine olanak sağladı.
Ses kaydında bazı güncel araştırma alanları nelerdir?
Ses kaydı alanındaki güncel araştırma alanları arasında sanal gerçeklik ve sarmalayıcı ses gibi daha gelişmiş kayıt ve işleme tekniklerinin geliştirilmesinin yanı sıra sesin insan fizyolojisi ve psikolojisi üzerindeki etkisine yönelik araştırmalar yer alıyor. Ayrıca ses kayıt süreçlerinin ve ekipmanlarının sürdürülebilirliğini ve çevresel etkilerini iyileştirmeye yönelik çalışmalar da devam etmektedir.
