Bulut Çeşitleri ve Özellikleri

Bulutları izlemekten hoşlanıyor ya da sadece tepenizdeki bir bulutun ne olduğunu merak ediyorsanız bu yazıdan yardım alabilirsiniz.

Yazar Burcu Kara
bulut çeşitleri

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün Uluslararası Bulut Atlası'na göre gezegenimizde 100'den fazla bulut çeşidi var. Bununla birlikte birçok bulut çeşidi gökyüzündeki genel şekline ve yüksekliğine bağlı olarak on temel tür altında gruplanıyor. İşte bu bulut çeşitleri.

Bulut Çeşitleri ve Özellikleri

  • 2000 metre altında bulunan alçak bulutlar: Kümülüs, stratüs, stratokümülüs
  • 2000–6000 metre arasında oluşan orta seviye bulutlar: Altokümülüs, nimbostratüs, altostratüs
  • 6000 metrenin üzerinde oluşan yüksek bulutlar: Sirüs, sirrokümülüs, sirrostratüs
  • Alçak, orta ve üst atmosfer arasında yükselen kümülonimbus

Bulutları izlemekten hoşlanıyor ya da sadece tepenizdeki bir bulutun ne olduğunu merak ediyorsanız, bulutların nasıl ayırt edildiğini ve her birinin hava koşulunu nasıl değiştirdiğini öğrenmek için okumaya devam edin.

Kümülüs Bulutunun Özellikleri

bulut çeşidi Kümülüs mavi gökyüzünde süzülüyor
Kümülüs bulutu

Kümülüs bulutları, erken yaşta çizmeyi öğrendiğimiz ve tüm bulutların genel sembolü olarak kullanılan türdür. Tepeleri yuvarlak ve kabarık olur; güneş vurduğunda ise parlak beyaz görünürler, altları düz ve nispeten karanlıktır.

Kümülüs bulutları, güneşin doğrudan zemine vurduğu açık, güneşli günlerde oluşuyor. "Açık hava" anlamına gelen kümülüs ismini aldıkları yer burası. Sabahın geç saatlerinde ortaya çıkıyor, büyüyor ve akşama doğru kayboluyorlar.

Stratüs Bulutunun Özellikleri

bulut çeşidi stratüs gökyüzünü kaplıyor
Stratüs bulutu

Stratüs bulutları düz, şekilsiz ve tekdüze yapılı grimsi bir bulut tabakası olarak gökyüzünde alçakta yer alır. Ufku kucaklayan sise benzetilebilirler. Stratüs bulutları kasvetli, basık günlerde görülüyor ve beraberinde hafif sis veya çiseleyen yağmur getiriyorlar. Başlıca türler arasında.

Stratokümülüs Bulutunun Özellikleri

Stratokümülüs, kapalı gökyüzü ve çöl kaktüsleri
Stratokümülüs bulutu

Hayali bir bıçak alıp kümülüs bulutlarını gökyüzüne serpiştirseniz ortaya stratokümülüs çıkar. Stratüs ile aralarındaki fark pürüzsüz ve yekpare değil aralıklı görünmeleri oluyor. Bu bulut çeşidinde mavi gökyüzü görünürdür. Bulutlar nispeten alçakta yer alır, kabarık ve grimsi beyaz renkli olurlar. Alttan bakıldığında stratokümülüs koyu ve petekli bir görünüme sahip.

Stratokümülüs'ü çoğunlukla bulutlu günlerde görebilirsiniz. Atmosferde zayıf konveksiyon olduğunda oluşuyorlar.

Altokümülüs Bulutunun Özellikleri

bulut çeşidi Altokümülüs parçalı gökyüzünde
Altokümülüs bulutu

Altokümülüs bulutları orta atmosferdeki en yaygın bulut çeşididir. Beyaz veya gri renklerde, küçük parçalar halinde gökyüzünü geniş çapta kaplıyorlar. Yuvarlak yapılılar ve birbirlerine paralel hizalanırlar. Koyun yününe ya da uskumru balığının pullarına benzetilebilirler. Bu yüzden "koyun sırtı" ve "uskumrulu gökyüzü" gibi takma isimleri var.

Altokümülüs ile Stratokümülüs Nasıl Ayırt Edilir?

Altokümülüs ve stratokümülüs sıklıkla karıştırılır. Altokümülüs gökyüzünde daha yüksekte bulunuyor. İkinci farksa bulut parçalarında gizli. Elinizi gökyüzüne bulut yönünde yerleştirin; eğer bulut parçaları başparmağınızın büyüklüğündeyse altokümülüs'tür (Yumruk boyutuna yakınsa stratokümülüs'tür).

Altokümülüs genellikle ılık ve nemli sabahlarda, özellikle yaz aylarında görülüyor. Günün ilerleyen saatlerinde başlayan gök gürültülü fırtınalara işaret edebilirler. Bunları soğuk hava kütlelerinin önünde görebiliyorsunuz, bu durumda daha soğuk havaların başlangıcına işaret ederler.

Nimbostratüs Bulutunun Özellikleri

bulut çeşidi Nimbostratüs havayı kapatmış ve güneş kesmiş
Nimbostratüs bulutu

Nimbostratüs bulutları gökyüzünü koyu gri bir tabaka halinde kaplarlar. Atmosferin alçak ve orta katmanlarında oluşabiliyorlar ve güneş ışığını engelleyecek kadar kalın yapıdalar.

Nimbostratüs mükemmel bir yağmur bulutu. Geniş bir alanda uzun süreli yağmur ya da kar yağmaya başladığında (veya tahmin edildiğinde) bu bulut çeşidini görürsünüz.

Altostratüs Bulutunun Özellikleri

Altostratüs güneşi hafifçe gösteriyor
Altostratüs bulutu

Altostratüs, gökyüzünü orta seviyelerde kısmen veya tamamen kaplayan gri ya da mavimsi gri renkli bulut çeşidi olarak biliniyor. Gökyüzünü tamamen kaplasalar bile genellikle güneşi loş ışığıyla görebilirsiniz, ancak ışığı yerde gölge oluşturacak kadar geçirmez.

Altostratüs sıcak hava kütlesinin önünde oluşma eğilimindeler. Soğuk hava kütlesi varsa kümülüs ile birlikte ortaya çıkabilirler.

Sirüs Bulutunun Özellikleri

ince Sirüs bulutları mavi gökyüzünde
Sirüs bulutu

Latince'de kıvrımlı saç anlamına gelen sirüs, gökyüzünde uzanan ince, beyaz renkli iplikler olarak tanımlanabilir. Sirüs bulutları, 6.000 m'nin (düşük sıcaklıkların ve düşük su buharının olduğu bir yükseklik) üzerinde göründüğü için, su damlacıkları yerine küçük buz kristallerinden oluşuyorlar.

Sirüs tipik olarak açık havalarda oluşuyor. Ayrıca sıcak hava kütleleri ve nor'easter tropikal siklonları gibi büyük ölçekli fırtınaların önünde görülebiliyorlar. Bu yüzden bu bulut çeşidini görmek fırtınaların işaretçisidir.

Sirrokümülüs Bulutunun Özellikleri

Sirrokümülüs bulutu dağ tepesinde
Sirrokümülüs bulutu

Sirrokümülüs bulutları yüksek irtifalarda bulunuyor ve genel olarak buz kristallerinden oluşuyor. Bu küçük, beyaz renkli bulut çeşidi "bulutsular" olarak adlandırılıyor. Sirrokümülüs'ün bulut parçaları altokümülüs ve stratokümülüsünkinden çok daha küçüktür ve genellikle tahıla benzer.

Sirrokümülüs bulut çeşidi hem nadir hem de nispeten kısa ömürlüler. En çok kış aylarında ortaya çıkıyorlar veya havanın açık ancak soğuk olduğu zamanlarda görülüyorlar.

Sirrostratüs Bulutunun Özellikleri

Sirrostratüs güneş halkası oluşturmuş
Sirrostratüs bulutu

Sirrostratüs, neredeyse tüm gökyüzünü örten şeffaf, beyazımsı bulut çeşitleridir. Sirrostratüs'ü tespit etmek için kullanılan en yaygın yöntem güneşin veya ayın etrafındaki "hale" benzeri ışığa bakmaktır. Bu halka buluttaki buz kristallerine yansıyan ışıkla oluşuyor ve güneşin her iki tarafında değil sadece tek bir tarafında oluşmasıyla parheli'den ayrılıyor.

Sirrostratüs, üst atmosferde büyük miktarda nem bulunduğunu gösterir. Ayrıca genellikle yaklaşan sıcak hava kütlesiyle ilişkilendirilir.

Kümülonimbus Bulutunun Özellikleri

Kümülonimbus bulutu heybetiyle gökyüzünü kaplıyor
Kümülonimbus bulutu

Kümülonimbus bulutları, alçak, orta ve yüksek seviyelerinde görülen birkaç bulut çeşidinden biri. Kümülüs bulutlarından doğuyorlar ve karnabahar gibi görünen üst kısımları ile onlardan ayrılmaktalar. Kümülonimbus'un tepesi genellikle daima örs veya tüy şeklinde olur. Altı genellikle puslu ve karanlıktır.

Bulut çeşitleri arasında kümülonimbus, fırtına bulutları olarak biliniyor, bu yüzden bu bulut çeşidini görürseniz şiddetli havanın başlamak üzere olduğundan emin olabilirsiniz (kısa ancak yoğun yağışlar, dolular ve hatta kasırgalar getirirler).

Kümülonimbus bazen beraberinde rulo bulutunu getirir:

Bulut Çeşitleri ve Özellikleri Hakkında Sık Sorulanlar

Ana bulut türleri nedir?

Üç ana bulut türü stratus, kümülüs ve sirüs bulutlarıdır.

Stratus bulutlarının bazı özellikleri nelerdir?

Stratus bulutları tipik olarak düz ve özelliksizdir ve genellikle tüm gökyüzünü kaplarlar. Havanın hafifçe yükselmesiyle oluşurlar ve hafif yağış veya çiseleme ile ilişkilendirilebilirler.

Kümülüs bulutlarının bazı özellikleri nelerdir?

Kümülüs bulutları genellikle kabarıktır ve pamuk benzeri bir görünüme sahiptir. Havanın konvektif olarak yükselmesiyle oluşurlar ve tipik olarak açık hava ile ilişkilendirilirler. Bununla birlikte, gök gürültülü fırtınalar üretebilen yüksek kümülonimbus bulutlarına dönüşebilirler.

Sirüs bulutlarının bazı özellikleri nelerdir?

Sirüs bulutları ince ve dağınıktır ve genellikle tüylü bir görünüme sahiptirler. Yüksek irtifalarda oluşurlar ve buz kristallerinden meydana gelirler. Genellikle açık hava ile ilişkilendirilirler, ancak yaklaşan bir hava sisteminin işareti de olabilirler.

Diğer bazı bulut türleri nelerdir?

Diğer bulut türleri arasında stratocumulus, altocumulus ve cirrostratus bulunur. Stratokümülüs bulutları hafif yağmur veya çiseleme üretebilen alçak, pütürlü bulutlardır. Altokümülüs bulutları, yaklaşan bir fırtınaya işaret edebilen orta seviye bulutlardır. Sirrostratüs bulutları incedir ve genellikle tüm gökyüzünü kaplar ve güneş veya ayın etrafında bir hale oluşturabilirler.

Kaynaklar: