Bir bulutun ağırlığını merak ettiniz mi? Bulutlar havada süzülüyor gibi görünse de hem havanın hem de bulutun belirli bir kütlesi ve ağırlığı var. Bulutlar gökyüzünde yüzer çünkü havadan daha az yoğunlar, ancak buna rağmen epeyce ağırlar. Peki ne kadar? Yaklaşık 500 bin kilogram! Hesaplama aşağıdaki gibi yapılıyor.
Bir Bulutun Ağırlığını Ölçmek
Bulutlar, hava su buharını tutamayacak kadar soğuk olduğunda oluşur. Buhar küçük damlacıklar halinde yoğunlaşır. Bilim adamları kümülüs bulutunun yoğunluğunu metreküp başına yaklaşık 0.5 gram olarak ölçtüler. Kabarık beyaz kümülüs bulutlarının yanı sıra farklı yoğunlukta olan farklı bulut çeşitleri de var. Yağmur getiren kümülonimbus bulutları daha da yoğunken, sirüs bulutları daha düşük yoğunluğa sahipler. Kümülüs kolay şekli ve boyutu ile ağırlığı en kolay hesaplanabilen bulutlardan biri.
Bulutun Uzunluğu ve Hacmi
Peki bulutun boyutunu nasıl ölçersiniz? En pratik yollardan biri bulutun gölgesini takip etmektir. Gölgenin bir noktadan diğerine geçmesinin ne kadar zaman aldığına bakılır.
- Mesafe = Hız x Zaman
Bu formülü kullanarak tipik bir kümülüs bulutunun yaklaşık bir kilometre veya 1000 metre olduğunu görebilirsiniz. Kümülüs bulutları uzun oldukları kadar genişler, bu nedenle böyle bir bulutun hacmi:
- Hacim = Uzunluk x Genişlik x Yükseklik
- Hacim = 1000 metre x 1000 metre x 1000 metre
- Hacim = 1.000.000.000 metreküp
1 milyar metreküp ile bulutların çok büyük olduğuna şüphe yok. Bunun ardından bulutun ağırlığını hesaplamak için yoğunluğunu kullanırsınız:
- Yoğunluk = Kütle / Hacim
- Metreküp başına 0.5 gram = x / 1.000.000.000 metreküp
- Bulutun kütlesi: 500.000.000 gram veya 500.000 kilogram
Bununla beraber kümülonimbus bulutları bundan daha yoğun ve çok daha büyükler. Bu bulutlar ise 1000 ton ağırlığında olabiliyor. Başınızın üstünde dolaşan yüzlerce fil olması gibidir. 1000 ton ağırlığındaki nesnelerin tepenizde yüzmesi sizi endişelendiriyorsa, gökyüzünü okyanus, bulutları da gemi olarak düşünün. Sıradan koşullar altında, gemiler denize batmaz ve bulutlar da gökten düşmez.
Bulutlar Neden Yere Düşmez?
Bulutlar bu denli büyükse nasıl gökyüzünde kalıyor? Bulutlar, kendilerini taşıyabilecek kadar yoğun bir havada yüzüyor. Bu yoğunluk çoğunlukla atmosferdeki sıcaklık değişimlerinden gelmekte. Sıcaklık, hava ve su buharı da dahil olmak üzere gazların yoğunluğunu etkiler; bulutlar bu nedenle buharlaşma ve yoğunlaşma yaşıyor. Bulutun içi epey fırtınalı olabilir; tıpkı uçakla içinden geçerken hissettiğiniz gibi.
Suyun sıvı ile gaz arasındaki geçişi mevcut enerjiyi emer veya serbest bırakır, bu da sıcaklığı değiştirir. Yani bulut gökyüzünde hiçbir şey yapmadan öylesine durmaz. Bazen havada kalamayacak kadar ağır hale gelirler, bu da yağmur veya kar gibi yağışlara neden oluyor. Diğer zamanlarda ise çevredeki hava, bulutu su buharına dönüştürecek kadar ısınır, bulut küçülür veya havada kaybolur.
Bulutların Ağırlığı Hakkında Bazı Bilgiler
- Bir bulutun ağırlığı, boyutuna, şekline ve yüksekliğine bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Küçük bir kümülüs bulutu sadece birkaç yüz kilo ağırlığında olabilirken, büyük bir fırtına bulutu birkaç milyon kilo ağırlığında olabilir.
- Bulutlar, atmosferdeki su buharının yoğunlaşarak damlacıklara veya buz kristallerine dönüşmesiyle oluşur. Bu süreç ısıyı serbest bırakır, bu da bulutun yükselmesine ve genişlemesine neden olur. Bulut yükseldikçe soğur ve ısı enerjisi kaybeder, bu da damlacıkların veya kristallerin daha kompakt ve yoğun hale gelmesine neden olur.
- Bulutlar çok büyük ve yayılmış olduklarından, ağırlıkları genellikle pound veya kilogram cinsinden gerçek ağırlıkları yerine kütleleri veya hacimleri cinsinden ölçülür.
- Bir bulutun ağırlığını tahmin etmenin bir yolu, boyutunu ve şeklini kullanarak hacmini hesaplamak ve ardından suyun yoğunluğu ile çarpmaktır. Ancak, bulutların yoğunluğu tek tip olmadığından ve farklı miktarlarda su içerebildiğinden bu yöntem yalnızca bir yaklaşımdır.
- Bir bulutun ağırlığını ölçmenin bir başka yolu da su içeriğini tahmin etmek için radar veya uydu verilerini kullanmaktır. Bu yöntem bulut ağırlığının daha doğru ölçümlerini sağlayabilir, ancak aynı zamanda bir dereceye kadar hata ve belirsizliğe tabidir.
- Bulutların ağırlığı olsa da, ağırlıkları genellikle davranışlarında veya atmosferdeki hareketlerinde önemli bir faktör değildir. Bulutlar öncelikle rüzgar, sıcaklık ve diğer atmosferik koşullardan etkilenir.
