Benito Mussolini: Hayatı, Faşizm, Diktatörlüğü ve Ölümü

Seçimler yapıldıktan sonra Mussolini, parlamentoda kendisini İtalya'nın Il Duce ("lider") olarak atayacak kadar sandalye kazandı. 3 Ocak 1925'te Faşist partisinden aldığı destekle Mussolini kendisini İtalya'nın diktatörü ilan etti.

Yazar Burcu Kara
benito musolini

Benito Mussolini (29 Temmuz 1883 – 28 Nisan 1945), 1922-1943 yılları arasında İtalya'nın 40. başbakanı olarak görev yaptı. Adolf Hitler'in yakın bir müttefiki olarak II. Dünya Savaşı döneminde Avrupa faşizminin doğuşunda merkezi bir figür olarak rol aldı. Benito Mussolini 1943'te başbakan yapıldı ve 1945'te İtalyan partizanlar tarafından yakalanıp infaz edilene dek İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin başında kaldı.

Kısa Bilgiler: Benito Mussolini

  • Kim olabilir bilinir: Mussolini 1922'den 1943'e kadar İtalya'yı yöneten faşist bir diktatördü.
  • Diğer adları: Benito Amilcare Andrea Mussolini
  • Doğum Tarihi: 29 Temmuz 1883, Predappio, İtalya
  • Ebeveynler: Alessandro ve Rosa Mussolini
  • Ölüm: 28 Nisan 1945, Giulino, İtalya
  • Eş (ler): Ida Dalser (e. 1914), Rachelle Guidi (e. 1915-1945)
  • Çocuklar: Benito, Edda, Vittorio, Bruno, Romano, Anna Maria

Benito Mussolini ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Benito Mussolini nasıl iktidara geldi?

Benito Mussolini İsviçre'de çeşitli işçi örgütleri için çalışırken, karizmatik bir kişilik ve tam bir retorikçi olarak isim yaptı. İtalya'ya döndükten sonra, sosyalist dergi Avanti!'nin editörlüğünü yaparken büyük bir kitle oluşturdu. Siyasi inançları, I. Dünya Savaşı boyunca savaş sürecini çözmeyi bırakıp onu savunmaya başladığında keskin bir şekilde sağa yöneldi. I.Dünya Savaşı'ndan sonra, siyah gömlekliler olarak bilinen milliyetçi paramiliter güçler fasci di combattimento'yu kurmaya başladı. Bu gruplar, İtalya'nın solcu kurumlarına karşı terörizm ve yıldırma kampanyaları yürütmeye başladılar. 1922'de Mussolini ve diğer faşist liderler, kralı hükümeti Mussolini'ye bırakmaya zorlamak amacıyla Roma'ya bir yürüyüş düzenledi. Bu işe yaradı ve Mussolini aynı yıl başbakanlığa atandı. 1925'e gelindiğinde Mussolini, İtalya'nın demokratik kurumlarını parçaladı ve diktatör rolünü üstlenerek Il Duce ("The Leader") unvanını aldı.

Benito Mussolini'nin politik görüşü nasıldı?

Benito Mussolini, Avrupa'nın ilk 20. yüzyıl faşist diktatörüydü. Ancak Mussolini'nin siyasi yönelimi her zaman bu şekilde değildi. Babası yarı zamanlı solcu yayınlarda gazeteci olarak çalışan ateşli bir sosyalistti. Mussolini'nin siyasete yönelik ilk fikirlerinde babasının görüşleri vardı: İsviçre ve İtalya'da sendikalarla örgütlenip sosyalist yayınlar için zaman ayırdı. Mussolini'nin siyaseti, savaşın savunucusu olduğu I.Dünya Savaşı boyunca sağa yöneldi. Bu dönemde ve sonrasında, daha sonraki siyasetini karakterize edecek olan milliyetçi ve Bolşevik karşıtı düşünce kolları ortaya çıkmaya başladı. Bu politikalar, tipik diktatör davranışlarını tanımlayan ırksal üstünlük, yabancı düşmanlığı ve emperyalizm temalarını içeriyordu.

Faşizm kelimesi nereden geliyor?

Benito Mussolini Avrupa'nın ilk 20. yüzyıl faşist diktatörüydü ve faşizm sözcüğü İtalya'da önderlik ettiği aşırı sağ hareketten geliyor. Mussolini, paramiliter gruplar olan fasci di combattimento adını Latince kelime "fasce"den türetti. Büyük ölçüde kontrolüne aldığı bu grupların başlattığı harekete "fascismo" denildi. Latince "fasce", Roma yetkililerinin maiyetlerinin, rütbelerini göstermek için taşıdığı ve üzerinde balta başı olan bir demet tahta çubuktur.

Benito Mussolini'nin II. Dünya Savaşı'ndaki rolü neydi?

Benito Mussolini, 1939 yılında Adolf Hitler ile kendisi arasındaki Çelik Paktı (Pact of Steel) tarafından resmileştirilen Roma-Berlin mihverinin daha az baskın olan yarısı idi. II. Dünya Savaşı Almanya ile Avrupa'nın geri kalanı arasında o yıldan sonra patlak verdi, ancak İtalya savaşa – kaynakları önceden mevcut ekonomik meseleler ve Mussolini'nin 1935'te Etiyopya'yı işgali nedeniyle daha da zayıflamıştı.- katılmaktan çekiniyordu. Hitler büyüdükçe Avrupa topraklarını fethetme iddiasını yitireceğinden endişe eden Mussolini, 1940 yılında savaşa girdi. Müttefikler 1943'te Sicilya'ya girdiklerinde Mussolini'nin kendi hükümeti onu tutukladı.

Benito Mussolini'nin kişisel hayatı nasıldı?

Benito Mussolini, İtalya'nın kuzeydoğusundaki Predappio'daki fakir bir ailede dünyaya geldi. Babası yarı zamanlı olarak sosyalist bir gazeteci olarak yazan bir demirciydi ve annesi sadık bir Katolik öğretmeniydi. Bir yetişkin olarak Benito Mussolini'nin iki karısı ve birçok metresi olurdu. İlk eşi Ida Dalser'den bir çocuğu vardı, ama sonunda onları terk edip halkın gözünden gizlemeye çalıştı. Başka bir eşi Rachele Guidi'den beş çocuğu (üç erkek ve iki kız) olacaktı. Ancak uzun zamandır metresi olan Clara Petacci'nin yanında öldü. İkisi 1943'te İsviçre'ye kaçmaya çalışırken İtalyan partizanlar tarafından idam edildi ve cesetleri Milano'da baş aşağı asıldı.

Benito Mussolini'nin İlk Yılları

Benito Amilcare Andrea Mussolini, 29 Temmuz 1883'te, kuzey İtalya'daki Verano di Costa'nın üstünde bir mezra olan Predappio'da doğdu. Mussolini'nin babası Alessandro bir demirci ve dini hor gören ateşli bir sosyalistti. Annesi Rosa Maltoni bir ilkokul öğretmeni ve dindar bir Katolikti.

Mussolini'nin iki küçük kardeşi vardı; kardeşi Arnaldo ve kız kardeşi Edvidge. Mussolini daha büyürken zor bir çocuk olduğunu kanıtladı. İtaatsizdi ve çabuk sinirlenirdi. İki kez bir çakıyla öğrencilere saldırdığı için okuldan atıldı. Bununla birlikte, neden olduğu tüm sorunlara rağmen Mussolini diploma almayı başardı ve hatta kısa süreliğine öğretmen olarak bile çalıştı.

Mussolini'nin Sosyalist Eğilimleri

Daha iyi iş fırsatları arayan Mussolini, Temmuz 1902'de İsviçre'ye taşındı. Orada çeşitli tuhaf işler yaptı ve akşamları yerel sosyalist parti toplantılarına katıldı. İşlerinden biri bir duvarcı sendikası için propagandacı olarak çalışmaktı. Mussolini çok agresif tavırlıydı, sık sık şiddeti savundu ve değişim başlatmak için genel grev çağrısında bulunurdu, tüm bunlar birkaç kez tutuklanmasına yol açtı.

Gündüz sendikadaki çalkantılı çalışmaları ve geceleri sosyalistlerle gerçekleştirdiği konuşma ve tartışmalar arasında Mussolini kısa süre içinde isim yaptı ve kendisine sosyalist çevrelerden birkaç gazetede yazarlık ve düzenleme görevi verildi.

Mussolini 1904'te İtalyan ordusundaki askerlik ihtiyacını karşılamak üzere İtalya'ya döndü. 1909'da kısa süreliğine sendikada çalışmak için Avusturya'da yaşadı. Sosyalist bir gazetede yazarlık yaptı ve militarizme ve milliyetçiliğe saldırıları nedeniyle ülkeden atıldı.

Mussolini İtalya'ya döndükten sonra sosyalizmi savunmaya ve hatip olarak becerilerini geliştirmeye devam etti. Güçlü ve otoriterdi ve gerçekleri sık sık yanlış belirtiyor olsa da konuşmaları her zaman iddialıydı. Düşünceleri ve hitabet becerisi sosyalist arkadaşları arasında hızla dikkat çekti. 1 Aralık 1912'de İtalyan Sosyalist gazetesi Avanti!'nin editörü olarak çalışmaya başladı.

Mussolini'nin Değişen Fikirleri

1914'te Arşidük Franz Ferdinand'ın suikastı I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla sonuçlanan olaylar zinciri yarattı. 3 Ağustos 1914'te İtalyan hükümeti kesinlikle tarafsız kalacağını açıkladı. Mussolini başlangıçta Avanti!'deki pozisyonunu kullandı ve diğer sosyalistleri hükümetin tarafsızlık pozisyonunu desteklemeye çağırdı.

Ancak savaş hakkındaki görüşleri yakında değişecekti. Eylül 1914'te Mussolini, İtalya'nın savaşa girmesini isteyenleri destekleyen birkaç makale yazdı. Mussolini'nin başyazıları diğer sosyalistler arasında kargaşaya neden oldu ve o yılın Kasım ayında toplanan parti yöneticileri yaptıkları toplantıyla Benito Mussolini'yi resmen partiden kovdu.

Mussolini I. Dünya Savaşı'nda Yaralanıyor

23 Mayıs 1915'te İtalyan hükümeti silahlı kuvvetlerin genel seferberliğini emretti. Ertesi gün, İtalya Avusturya'ya savaş açtı ve resmi olarak I. Dünya Savaşı'na katıldı. Askere çağrılmayı kabul eden Mussolini, 31 Ağustos 1915'te Milano'da görev yaptığını bildirdi ve Bersaglieri'nin 11. Alayına (keskin nişancı müfrezesi) alındı.

1917 kışında Mussolini'nin birimi yeni bir havan topunu test ederken silah patladı. Mussolini ağır yaralandı ve vücuduna 40'tan fazla şarapnel saplandı. Askeri bir hastanede uzun süre kaldıktan sonra yaraları iyileşti ve ordudan taburcu edildi.

Mussolini'nin Faşizme Dönüşü

Savaştan sonra kesin olarak anti-sosyalist olan Mussolini, İtalya'da güçlü bir merkezi hükümeti savunmaya başladı. Çok geçmeden o hükümeti yönetmesi için bir diktatörün gerektiğini savundu.

Büyük bir değişime hazır olan tek kişi Mussolini değildi. 1. Dünya Savaşı İtalya'yı yıkıntı içinde bırakmıştı ve insanlar ülkeyi tekrar güçlendirmek için yol arıyorlardı. İtalya çapında bir milliyetçilik dalgası başladı ve birçok insan yerel milliyetçi gruplar oluşturmaya karar verdi.

23 Mart 1919'da bu grupları şahsi önderliğinde tek bir ulusal örgüt altında toplayan Mussolini oldu. Mussolini bu yeni gruba Fasci di Combattimento (Faşist Parti ya da Faşist Mücadele Birliklerinin İttifakı) adını verdi.

Mussolini, marjinalleşmiş eski asker gruplarını squadristi altında topladı. Sayıları artınca squadristi'ler Milizia Volontaria per la Sicurezza Nazionale veya MVSN olarak yeniden düzenlendi. Siyah giysileri ya da süveterleri kendilerine Kara Gömlekliler lakabını kazandırdı (Bkz. Kırmızı Gömlekliler). Mussolini'nin ulusal güvenliği sağlama aparatı olarak görev yaptılar.

Mussolini'nin Roma'ya Yürüyüşü

Benito Mussolini'nin 1930 Roma mitingi
Benito Mussolini'nin 1930 Roma mitingi

Kara Gömlekliler 1922 yazında kuzey İtalya'daki Ravenna, Forli ve Ferrara eyaletlerinde cezalandırıcı bir yürüyüş yaptı. Yaşanan terörlü gecede mangalar hem sosyalist hem de komünist örgütlerin üyelerinin karargahını ve evlerini yaktı.

Eylül 1922'ye kadar Kara Gömlekliler kuzey İtalya'nın çoğunu ele geçirdi. Mussolini başkent Roma'ya karşı yapılacak bir "sinsi darbe" hakkında görüşmek üzere 24 Ekim 1922'de Faşist Parti konferansı düzenledi. 28 Ekim'de silahlı Kara Gömlekliler birlikleri Roma'ya yürüdü. Kötü örgütlü ve zayıf silahlı olmasına rağmen hareket Kral III. Victor Emmanuel'in parlamenter monarşisine korku saldı.

Geride Milano'da kalmayı seçen Mussolini, kraldan bir koalisyon hükümeti kurma teklifi aldı. Mussolini siyah süveter giyen 300.000 askeriyle daha sonra başkente yürüdü. 31 Ekim 1922'de 39 yaşındaki Benito Mussolini İtalya'nın başbakanı olarak yemin etti.

Il Duce

Seçimler yapıldıktan sonra Mussolini, parlamentoda kendisini İtalya'nın Il Duce ("lider") olarak atayacak kadar sandalye kazandı. 3 Ocak 1925'te Faşist partisinden aldığı destekle Mussolini kendisini İtalya'nın diktatörü ilan etti.

italya'nın etiyopya'daki katliamı
İtalya'nın Etiyopya katliamı

Bir on yıl boyunca İtalya barış içinde kaldı. Ancak Mussolini İtalya'yı bir imparatorluğa dönüştürmeye niyetliydi ve sömürecek ülke arayışındaydı. Ekim 1935'te İtalya Etiyopya'yı işgal etti. Fetih acımasızdı. Diğer Avrupa ülkeleri İtalya'yı, özellikle ülkenin hardal gazı kullanımı nedeniyle eleştirdi. Mayıs 1936'da Etiyopya teslim oldu ve Mussolini, istediği imparatorluğuna sahip oldu. Mussolini'nin popülaritesinin zirve yaptığı yer burasıydı; bu olaydan sonra her şey yokuş aşağı gitti.

Mussolini ve Hitler

Avrupa'daki tüm ülkeler arasında Almanya, Mussolini'nin Etiyopya'ya saldırısını destekleyen tek ülke olmuştu. Almanya o zamanlar kendi faşist örgütü olan Ulusal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ni (genellikle Nazi Partisi olarak adlandırılır) kuran Adolf Hitler tarafından yönetiliyordu.

Hitler Mussolini'ye hayran kaldı; Öte yandan Mussolini ilk başta Hitler'i sevmedi. Ancak Hitler, Etiyopya'daki savaş sırasında olduğu gibi Mussolini'yi desteklemeye devam etti, sonunda Mussolini'yi kendisine müttefik haline getirdi. Benito Mussolini 1938'de İtalya'daki Yahudileri İtalyan vatandaşlığından çıkaran, Yahudileri hükümetten ve öğretim işlerinden uzaklaştıran ve evlenmelerini yasaklayan Irk Manifestosu'nu hayata geçirdi. İtalya, Nazi Almanyasının ayak izlerini takip ediyordu.

22 Mayıs 1939'da Mussolini, Hitler ile "Çelik Paktı"nı kurdu ve iki ülke karşılıklı savaş müttefiki oldu; savaş yakında gelecekti.

Mussolini ve Hitler
İki diktatörün de bir arkadaşı vardı

II. Dünya Savaşı'nda Mussolini

1 Eylül 1939'da Almanya Polonya'yı işgal ederek II. Dünya Savaşı'nı başlattı. Almanya'nın Polonya ve Fransa'daki belirleyici zaferlerine tanık olan Mussolini 10 Haziran 1940'ta Fransa ve İngiltere'ye savaş ilan etti. Bununla birlikte Mussolini'nin Hitler'e denk bir müttefik olmadığı en başından beri açıktı ve Mussolini bu durumdan hoşnutsuzdu.

Mussolini zamanla hem Hitler'in başarılarını kıskandı hem de Hitler'in askeri planlarının çoğunu kendisinden sır gibi saklamasından hayal kırıklığı duydu. Mussolini, Hitler'in planlarını öğrenmeye gerek kalmadan Hitler'in başarılarını taklit etmenin yollarını aradı. Ordu komutanlarının tavsiyesine karşı Eylül 1940'ta Mısır'daki İngilizlere saldırılması emrini verdi. İlk başarılardan sonra saldırı çıkmaza girdi ve Alman birlikleri, zayıflayan İtalyan pozisyonlarını güçlendirmek için gönderildi.

Ordularının Mısır'daki başarısızlığından utanan Mussolini, Hitler'in tavsiyesine karşı 28 Ekim 1940'ta Yunanistan'a saldırdı. Geçmişin tarihi bağlantıları öne sürülerek yapılan bu saldırı da altı hafta sonra devam edemedi. Yenilgiye uğrayan Mussolini, Alman diktatöründen yardım istemek zorunda kaldı. 6 Nisan 1941'de Almanya hem Yugoslavya'yı hem de Yunanistan'ı işgal etti, her iki ülkeyi acımasızca fethetti ve Mussolini'yi aşağılayıcı yenilgiden kurtardı.

İtalya'da Mussolini Karşıtı İsyanlar

Nazi Almanya'sının II. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarındaki zaferlerine rağmen, gelgit sonunda Almanya ve İtalya'ya karşı döndü. 1943 yazına gelindiğinde, Almanya Rusya ile bir yıpratma savaşındayken, Müttefik kuvvetler Roma'yı bombalamaya başladı. İtalyan Faşist konseyi üyeleri Mussolini'ye karşı geldiler. Konsey toplandı ve kralın anayasal güçlerini devam ettirmesi için harekete geçti. Benito Mussolini tutuklandı ve Abruzzi'deki Campo Imperatore dağ beldesine gönderildi.

12 Eylül 1943'te Mussolini, Otto Skorzeny tarafından yönetilen bir Alman planör ekibi tarafından hapisten kurtarıldı. Münih'e uçtu ve kısa bir süre sonra Hitler ile tanıştı. On gün sonra Hitler'in emriyle Kuzey İtalya'da Alman kontrolü altında kalan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin başına getirildi.

Mussolini'nin Ölümü

27 Nisan 1945'te İtalya ve Almanya yenilginin eşiğindeyken Mussolini, İspanya'ya kaçmaya çalıştı. 28 Nisan öğleden sonra metresi Claretta Petacci ile bir uçağa binmek için İsviçre'ye giderken İtalyan partizanlar tarafından yakalandı.

Villa Belmonte'nin kapılarına sürüldü ve bir partizan infaz ekibi tarafından vurularak öldürüldü. Mussolini, Petacci ve diğer Faşist parti üyeleri 29 Nisan 1945'te kamyonla Piazza Loreto'ya taşındı. Mussolini'nin cesedi yola atıldı ve yerel mahalle halkı cesedine saldırdı. Biraz zaman sonra Mussolini ve Petacci'nin cesetleri bir benzin istasyonunun önünde baş aşağı asıldı.

Başlangıçta Milano'daki Musocco mezarlığına anonim olarak gömülseler de, İtalyan hükümeti Mussolini'nin kalıntılarının 31 Ağustos 1957'de Verano di Costa yakınlarındaki aile mahzenine yeniden kaidesine izin verdi.

Mussolini'den Geriye Kalanlar

İtalyan Faşizmi II. Dünya Savaşı sırasında yenilmiş olsa da, Mussolini, Özgürlük Halkı partisi ve İtalyan Sosyal Hareketi dahil olmak üzere İtalya'da ve yurt dışında bir dizi neo-faşist ve aşırı sağcı örgütlere ilham verdi. Hayatı, "Vincere" ve "Benito" da dahil olmak üzere birçok belgesel ve dram filmin konusu oldu.

Mussolini'ye Suikast Girişimi

İtalyan Faşist lider Benito Mussolini 7 Nisan 1926'da saat 10:58'de Roma'da Uluslararası Cerrahlar Kongresi'ne konuşma yaptıktan sonra arabasına geri dönerken suikaste uğradı. Bir mermi neredeyse hayatını bitiriyordu. İrlandalı aristokrat Violet Gibson, Mussolini'ye ateş etti, ancak Mussolini son anda başını çevirdiği için mermi başı yerine burnundan geçti.

Gibson hemen yakalandı ama neden Mussolini'ye suikast düzenlemek istediğini açıklamadı. Cesur yürekli kadının deli olduğu sonucuna varan Mussolini, Gibson'ı hayatının geri kalanını sanatoryumda geçirdiği Büyük Britanya'ya gönderdi.

Suikastin ardından Violet Gibson ve Bennito Mussolini
Suikastin ardından Violet Gibson ve Bennito Mussolini

Olayların Gelişimi

1926'da Benito Mussolini dört yıldır İtalya'nın başbakanlığını yapıyordu ve her ülkenin lideri gibi programı doluydu. Duke d'Aosta ile 7 Nisan 1926'da sabah saat 9:30'da bir araya geldi, Yedinci Uluslararası Cerrahlar Kongresi'nde konuşmak için Roma'daki başkent binasına hareket etti.

Mussolini modern tıbbı öven konuşmasını bitirdikten sonra kendisini bekleyen siyah Lancia arabasına doğru yürüdü.

Mussolini'yi başkent binasının dışında bekleyen büyük kalabalığın arasında hiç kimse 50 yaşındaki Violet Gibson'a dikkat etmedi.

Gibson küçük ve zayıftı, dolayısıyla tehditkar görünmüyordu ve yıpranmış siyah bir elbise giyiyordu. Kendisine genel bir dağınıklık havası veren gevşek şekilde bağlanmış, uzun, gri saçları vardı. Gibson bir elektrik direğinin yanında dururken, kimse ne zihinsel olarak kararsız olduğunu ne de cebinde bir Lebel tabancası taşıdığını fark etti.

Gibson ilk sıradaydı. Mussolini arabasına doğru ilerlerken Gibson ile arasında sadece bir adım mesafe vardı. Tabancasını kaldırdı ve Mussolini'nin kafasına doğrulttu. Daha sonra yakın mesafeden ateş etti.

Neredeyse tam da bu anda bir öğrenci grubu Ulusal Faşist Partinin resmi marşı "Giovinezza"yı çalmaya başladı. Şarkı başladıktan sonra Mussolini bayrağa bakmaya başladı ve dikkatini oraya verdi, kafasını neredeyse Gibson tarafından ateşlenen mermiden kaçıracak kadar geriye getirdi.

Burun Kanaması

Mermi Benito Mussolini'nin kafasından geçmek yerine burnunun bir kısmından geçti ve her iki yanağında da yanık izleri bıraktı. Her ne kadar seyirciler ve korumalar yaranın ciddi olabileceğinden endişe duysalar da, öyle değildi. Birkaç dakika içinde Mussolini burnunun üzerine büyük bir bandaj geçirerek yeniden ortaya çıktı.

Mussolini, onu öldürmeye çalışanın bir kadın olduğuna çok şaşırdı. Saldırıdan hemen sonra "Bir kadın! Ne fantezi, bir kadın!"

Victoria Gibson'a Ne Oldu?

Silahı ateşledikten sonra Gibson kalabalık tarafından yakalandı ve neredeyse linç edildi. Ancak polisler onu kurtarabilmiş ve sorgulama için getirebilmiştir. Saldırı için gerçek bir neden bulunamadı ve suikast girişimi esnasında deli olduğu düşünüldü.

İlginç bir şekilde Mussolini, Gibson'ı öldürmek yerine onu İngiltere'ye sürdü ve orada kalan yıllarını akıl hastanesinde geçirdi. Gibson'ın kız kardeşiyle yapılan röportajda ablasının erkek kardeşlerinin ölümünden sonra şiddete eğiliminin arttığı not düşüldü.