Pasifik Ateş Çemberi, Pasifik Okyanusu'nun kenarları boyunca nal biçiminde uzanan 40.000 km'lik yoğun volkanik ve sismik faaliyet alanıdır. Ateş Çemberi adını içinde bulunan 452 uyuyan ve aktif yanardağdan alıyor. Burası dünyanın aktif yanardağlarının %75'ini içeriyor ve ayrıca dünyadaki depremlerin %90'ından sorumlu.
Pasifik Ateş Çemberi'nin Oluşumu
Ateş Çemberi, Yeni Zelanda'dan Asya'nın doğu kenarı boyunca kuzeye, daha sonra Alaska'nın Aleutian Adaları boyunca doğuya ve daha sonra Kuzey ve Güney Amerika'nın batı kıyılarından güneye uzanan bir dağ, volkan ve okyanus siperi. Ateş Çemberi levha tektoniği ile oluştu. Tektonik levhalar, Dünya yüzeyinde yan yana kayan ve çarpışan dev sallar gibidir.
Pasifik Levhası oldukça büyüktür ve bu nedenle birkaç büyük ve küçük levha ile çevrilidir (ve onlarla etkileşir). Pasifik Levhası ile çevresindeki tektonik levhalar arasındaki etkileşimler muazzam miktarda enerji yaratıyor ve bu da kayaların kolayca magma tarafından eritilmesini sağlıyor. Bu magma daha sonra lav olarak yüzeye yükselir ve volkanlar oluşturur.
Pasifik Ateş Çemberi'ndeki Büyük Yanardağlar
452 volkan ile Pasifik Ateş Çemberi, oldukça 'ünlü' yanardağlara ev sahipliği yapıyor. Pasifik Ateş Çemberi'ndeki büyük yanardağların listesi şöyle:.
- Andes – Güney Amerika'nın batı kenarı boyunca 8.900 km kuzey ve güney yönünde uzanan Andes Dağları, dünyanın en uzun kıta dağları. Andean Volkanik Kuşağı dağlık bir bölgededir ve Cotopaxi ve Cerro Azul gibi aktif volkanları içeren dört volkanik bölgeye ayrılmıştır. Ayrıca en yüksek aktif volkan Ojos del Salado'ya ev sahipliği yapıyor.
- Popocatepetl – Popocatepetl Trans-Meksika Volkanik Kuşağı'ndaki aktif bir yanardağ. Mexico City'nin yakınında bulunan bu volkan büyük bir patlamayla milyonlarca insanı öldürebileceği için birçok kişi tarafından dünyadaki en tehlikeli volkan kabul edilir.
- St. Helens Yanardağı – Amerika Birleşik Devletleri'nin Kuzeybatı Pasifik bölgesindeki Cascade Dağları, 1.300 km'lik Cascade Volkanik Arkına ev sahipliği yapıyor. Cascadeler 13 büyük volkan ve yaklaşık 3.000 volkanik yapı içerirr. Cascades'teki en son patlama 1980 yılında Saint Helens Dağında meydana geldi.
- Aleutian Adaları – Alaska'nın 14 büyük ve 55 küçük adadan oluşan Aleutian Adaları volkanik aktivitelerle oluştu. Aleutian 52 volkan içeriyor, bunlardan en aktif olanları Cleveland, Okmok ve Akutan.
- Fuji Dağı – Japon adası Honshu'da bulunan Fuji, 3.776 m, Japonya'nın en yüksek ve dünyanın en çok ziyaret edilen dağı. Bununla birlikte, Fuji bir dağdan daha fazlası. En son 1707'de patlayan aktif bir yanardağdır.
- Krakatoa – Endonezya Adası Arkında, Krakatoa bulunuyor. Herkes onu 27 Ağustos 1883'te 36.000 kişiyi öldüren ve 4500 km uzakta duyulan büyük patlamasıyla hatırlıyor (modern tarihin en yüksek sesi kabul edilir). 10 Nisan 1815'te patlamasıyla Volkanik Patlama Endeksi'nde (VEI) 7 olarak hesaplanan bilinen tarihin en büyük patlaması olan Tambora Dağı yine Endonezya Adası Arkı'nda.
- Ruapehu Dağı – 2797 metre yüksekliğe sahip olan Ruapehu, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'ndaki en yüksek dağdır. Taupo Volkanik Bölgesi'nin güney bölümünde bulunan Ruapehu, Yeni Zelanda'nın en aktif yanardağı.
Dünyanın volkanik faaliyetlerinin ve depremlerin çoğunu üreten bir yer olan Pasifik Ateş Çemberi büyüleyici bir yer. Ateş Çemberi hakkında daha fazla şey anlamak ve volkanik patlamaları ve depremleri doğru biçimde tahmin edebilmek belki de milyonlarca insanın hayatını kurtarmaya yardımcı olabilir.
Pasifik Ateş Çemberindeki Ülkeler
Pasifik ateş çemberinde bulunan ülkeler şöyledir: Fiji, Solomon Adaları, Papua Yeni Gine, Filipinler, Vietnam, Malezya, Endonezya, Java Adaları, Tayvan, Kuzey Kore ve Güney Kore, Japonya, Alaska (ABD), Meksika, El Salvador, Kosta Rika, Panama, Kolombiya, Ekvador, Peru ve Şili.
Pasifik Ateş Çemberi'ndeki Önemli Deprem ve Volkanik Patlamalar
Pasifik Ateş Çemberi tarihteki en önemli volkanik patlamalara ve depremlere sahne olmuştur. Bunların en önemlilerinden biri 1980 yılında ABD'nin Washington eyaletindeki St. Helens Yanardağı'nın patlamasıdır. Japonya'yı 2011 yılında vuran deprem ve tsunami de Pasifik Ateş Çemberi'ndeki faaliyetlerden kaynaklanmıştır. Bölgedeki diğer önemli volkanik patlamalar arasında Endonezya'daki Krakatoa ve Filipinler'deki Pinatubo sayılabilir.
Pasifik Ateş Çemberi'ne Dair Sık Sorulan Sorular
Pasifik Ateş Çemberi'ndeki Ülkeler Nelerdir?
Fiji, Solomon Adaları, Papua Yeni Gine, Filipinler, Vietnam, Malezya, Endonezya, Java Adaları, Tayvan, Kuzey ve Güney Kore, Japonya, Alaska (ABD), Meksika, El Salvador, Kosta Rika, Panama, Kolombiya, Ekvador, Peru ve Şili.
Avustralya Pasifik Ateş Çemberi'nde mi?
Hayır yer almaz. Çember Avustralya'yı dışlar, çünkü tektonik plakasının merkezinde, dalma bölgelerinden uzakta bulunur
Türkiye Pasifik Ateş Çemberi'nin Bir Parçası mı?
Türkiye, dünyanın en güçlü depremlerinin çoğunun meydana geldiği Pasifik "ateş çemberinden" uzakta olmasına rağmen, çevresi sismik açıdan alışılmadık derecede aktiftir.
Ateş Çemberi En Çok Nereye Yakın?
Ateş Çemberi 40.000 km boyunca uzanır ve 452 volkan içerir. Güney Amerika'nın güney ucundan Kuzey Amerika'nın batı kıyısı boyunca, Bering Boğazı'ndan geçerek Japonya'ya ve oradan da güneye Yeni Zelanda'ya kadar uzanır.
Neden Pasifik Ateş Çemberi Deniyor?
Ateş Çemberi adını bu kuşak boyunca uzanan tüm yanardağlardan almaktadır. Dünyadaki volkanların yaklaşık yüzde 75'i burada, birçoğu da su altında bulunmaktadır. Bu bölge aynı zamanda sismik faaliyetlerin ya da depremlerin de merkezidir. Depremlerin yüzde doksanı bu bölgede meydana gelir
Pasifik Ateş Çemberi nedir?
Pasifik Okyanusu'nda yer alan Ateş Çemberi, yüksek düzeyde sismik ve volkanik faaliyetleriyle bilinen bir bölgedir. Güney Amerika'nın batı kıyısından Kuzey Amerika'ya, Pasifik Okyanusu boyunca Asya'ya ve Yeni Zelanda ve Avustralya'ya kadar uzanan at nalı şeklindeki bir bölgedir.
Ek okumalar:
