Yason (İason) kimdir? İason, İolcus krallığının, hakkı kardeşi Pelias tarafından gasp edilen gerçek vârisi Aeson'un oğluydu. Genç İason'u korumak için annesi onu tepelere gönderdi ve İason orada sentor Chiron tarafından eğitildi. Birçok kahraman gibi İason da statükonun bir temsilcisi tarafından çocukluğunda tehdit edilmişti. Yirmi yıllık sürgünün ardından, Aeson'un varisi olarak haklarını talep etmek için geri döndüğünde İason ünlü Altın Post'u getirdiği takdirde Pelias tahtı ona bırakmaya razı oldu. İason karakteri diğer kaynaklara "Jason" olarak da geçmiştir.
İason ve Altın Post Miti
Phriksos isimli bir adam, Hermes'in hediyesi olan sihirli bir altın koçun üzerinde uçarak Kolkhis'e, Karadeniz'in doğusundaki Aietes krallığına geldi. Orada koçu Zeus'a kurban ederek postunu Kral Aietes'e verdi. Kral, postu Ares için kutsal olan yerdeki bir meşe ağacının dalına asıp, hiç uyumayan bir ejderhayı postu korumakla görevlendirdi.
İason, Postu ele geçirme işini üzerine aldı. Bu, onun Perseus, Herakles ve Theseus gibi bir kahraman konumuna gelmesini sağlayacak bir araya olacaktı. Önce, Argo adlı sağlam bir gemi inşa etti ve aralarında en büyük Yunan kahramanı Herakles gibi güçlü kişilerin ve büyük müzisyen Orfeus'un da bulunduğu "Argonotlar" denen mürettebatı topladı. Mürettebattaki diğer kahramanlar Aşil (Akhilleus)'in babası Peleus ile Kastor ve Polydeukes (Polluks) idi, yani Dioskurlar olarak bilinen ikizler. Dioskur'un kelime anlamı "tanrının çocuklarıdır" çünkü onlar ve Helen ile Clytemnestra, Zeus'un Leda'ya kuğu biçiminde yaklaşıp beraber olmasının ürünleridir. Bu arayışın içindeki maceralar, Rodoslu Apollonios'un Argo Gemicilerinin Destanı adlı eserinde anlatılmıştır.
Argonotlar Destanı'nın olay örgüsü nedir?
Argonotların maceraları, Odysseus'unkilere benzer. Kolkhis yolunda, Lemnos adasının kocasız kadınları tarafından iyi karşılandılar. Orada İason'un, Kraliçe Hypsipyle ile ilişkisi oldu. Kius'da (Gemlik) Herakles'in hasarlı bir küreği tamir etmesi için durdular. Oradayken Herakles'in çok sevdiği Hylas'ı (güzel bir delikanlı) deniz perileri baştan çıkardı ve çocuk onlarla kaçtı. Herakles, Hylas'ı bulmak için orada kalmasına rağmen onu asla bulamadı.
Argonotlar, Karadeniz'e girdiler. Oradaki ilk durakları, halkının, tüm ziyaretçileri kralları Amykos (Poseidon'un oğullarından biri) ile boks yapmaya zorladıkları Bitinya ülkesine geldiler. Polydeukes kralla dövüşüp, onu öldürdü.
Salmydessus'da (Kıyıköy), kör kâhin Phineus'a rastladılar. Phineus, yolculukları boyunca onları bekleyen tehlikelere, özellikle gemileri parçalayan Çarpışan Kayalara (Symplegad'lara) karşı uyardı. Yolcular, Athena'nın yardımıyla, kayaları atlattılar. Herakles'in sonradan öldürdüğü Stymphalian kuşlarının tehdidine uğradıkları durak dahil, diğer birkaç duraktan sonra Kolkhis'e vardılar. Kolkhis'te İason, Altın Postu istedi. Aietes, lason'un postu ancak liyakatini ispatladığı takdirde alabileceğini söyledi. Hephaistos'un Aietes'e verdiği ateş püsküren iki boğayı boyunduruğa koşup, sonradan ejderhanın dişlerini ekeceği tarlayı sürmesi gerekiyordu. Dişler, İason'un savaşıp, öldürmesi gereken bir savaşçı ordusu olarak filizleneceklerdi.
Bu arada İason'u daima destekleyen Hera ve Afrodit, kralın kızı Medea'nın İason'a umutsuzca âşık olmasını sağladılar. Medea ona o kadar âşık oldu ki, Girit'te Ariadne'nin Theseus'a yardım ettiği gibi konuk kahramana yardım etmek için babasının aleyhine çalışmaya can attı. Sihirli güçlere sahip olan Medea, İason'a onu boğaların alevlerinden koruyacak bir merhem verdi. Tarla sürülüp ekildiğinde İason, topraktan çıkan adamların üstüne bir taş attı ve bu karışıklık içinde adamlar birbirleriyle çarpışıp, öldüler. İason, verilen görevi böylece başarmış oldu fakat Aietes yine de Postu vermeyi reddetti. Medea Posta bekçilik yapan ejderhayı büyülemek için sihirli güçlerini kullandı. İason, Postu aldı ve Medea'nın eşliğinde Argo ile Kolkhis'den ayrıldı.
Eve dönüş yolunda, Odysseus'un maceralarının da bir parçası olan Medea'nın teyzesi ünlü Kirke'yi ziyaret etmek dahil, daha birçok macera yaşadılar. Medea, sihriyle İason'a yardımcı oldu, buna İason-Medea destanının devamındaki gibi, Medea'nın daha sonra sorun yaratan erkek kardeşinin öldürülmesi ve parçalanması da dahildi.
