Rusya, kuzeydoğu yarımkürenin 17 milyon km karesini kaplar. Kuzeydoğu Avrupa ve Kuzey Asya'nın çoğunu içine alan dünyanın en büyük ülkesidir. Bu devasa ülkenin birçok endemik faunaya ev sahipliği yapan çok sayıda doğal habitatı bulunuyor. Aşağıda yaşamını çoğunlukla Rusya'da sürdüren Rusya'ya özgü endemik hayvanları bulacaksınız. Öyleyse başlayalım.
Rusya'da yaşayan hayvanlar
- Rusya, geniş bir flora ve faunaya ev sahipliği yapan altı ana habitata sahip.
- Sibirya kaplanı ve Amur leoparı Rusya'nın en ikonik türlerinden ikisi ve ciddi tehdit altındalar.
- Pusa sibirica yani Baykal foku öncelikle tatlı suya sahip Baykal Gölü'nde yaşıyor. Ancak ancak kısa süreliğine yerel akarsularda da bulunur.
- Kar koyunu adını da taşıyan Ovis nivicola Sibirya büyük boynuzlu koyunu olarak bilinir. Koyunlar, kuzeydoğu Rusya ve Sibirya'nın dağlık bölgelerinde otlanıyor.
Rusya'daki hayvan türü sayısı
Mongabay'a göre Rusya'daki hayvanlar arasında 89 sürüngen türü, 33 amfibi türü, 661 kuş türü ve 300 memeli türü var.
Rusya'daki canlı habitatları
Rusya'nın altı ana habitatı var. Bunlar arasında Arktik çölü, tundra, tayga, bozkır, ormanlık bozkır ve karışık ve yaprak döken ormanlar bulunuyor. Ülkenin kara alanının beşte ikisinden fazlası farklı tipteki ormanlarla kaplı.
Rusya'nın Kuzey Kutbu, Antarktika'dan sonra Dünya'daki en düşük sıcaklıklara sahip yer. Ancak hala deniz kuşlarına ve memelilerine ev sahipliği yapıyor. Kutup ayısı ve baykal foku kutupta yaşayan iki hayvan.
Tundranın soğuk, çorak toprağı, bazı hayvanların bu habitat ile tayga arasında yolculuk etmesine neden olur. Boz ayı ve Sibirya turnası bu iki biyomda yaşayan hayvanlar arasında. Bununla birlikte Sibirya turnası ayrıca Çin'e göç eder.
Tayga bölgesi soğuk havaları ve bol miktarda yağmuru ile ünlü. Buradaki ana bitki yaşamı iğne yapraklılar ve çalılardır. Bu habitatın hayvanları, kış uykusuna yatarak veya daha sıcak alanlara göç ederek hayatta kalıyor. Örneğin, ayılar ve Sibirya orman tavuğu dallar ve yapraklarla beslenir. Küçük memeliler bölgede dolaşan Sibirya kaplanlarının, Amur leoparlarının ve samurların avı olur. Bunlar Rusya'nın soğuk iklimine iyi adapte olmuş hayvanlar.
Rus bozkırları ise Sibirya'nın büyük boynuzlu koyunları ve Sibirya orman tavuğuna ev olmakta. Bu biyomun tatlı sularında Rus desman hayvanı bulunabilir. Tayga ve bozkır birbirine çok yakınlar, bu nedenle buranın birçok hayvanı yalnızca tek bir habitata özgü değil. Küçük kemirgenler bu bölgenin etçil hayvanları tarafından avlanır. Uzun otlar Sibirya büyük boynuzlu koyunlarının arazide rahatça otlamasına izin verir.
Sibirya kaplanı
Sibirya kaplanı, Panthera tigris altaica, nesli tükenmekte olan hayvanlar listesinde yer alan etçil bir memeli. Vahşi doğada yaklaşık 4.000 kaplan var, ancak sadece 500 civarında Sibirya kaplanı bulunuyor. Diğer kaplanlara göre Rus taygasının soğuk havasında daha iyi hayatta kalır. Tercih ettiği bölgesi Doğu Rusya'dır. Nesli tükenmekte olan türler için koruma yasaları getirilmiş olsa da, kaçak avlanma bu görkemli hayvan için hala büyük bir tehdit. Yaşam alanlarının doğal ya da insan kaynaklı tahribi besin kaynaklarını kıt hale getirdi ve sağlık düzeylerini düşürdü.
Amur leoparı
Amur leoparı olarak da bilinen Panthera pardus orientalis, Rusya'nın karlı, ormanlık bölgesinde yaşıyor. "Kritik tehlike altında" olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte, yakın tarihli bir 2019 anketinde, leoparların sayısı 2017'de altmıştan 2019'da doksana yükseldi. Amur leoparı, gezegendeki en nadir yaban kedisi olarak kabul ediliyor.
Sibirya kaplanı gibi, Amur leoparının ana tehdidi kaçak avlanma ve habitat tahribatıdır.
Kutup ayıları
Kutup ayısı Ursus maritimus, dünyanın en büyük ayısıdır. Ayının latin adı "deniz ayısı" anlamına geliyor. Zamanının çoğunu arktik sularda çevresinde yiyecek arayarak geçirir.
Bu ayılar, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Listesinde "savunmasız" olarak geçiyor. Bunun başlıca nedeni iklim değişikliğidir yani Kuzey Kutbu'ndaki buzun erimesi. Dünyada yaklaşık 22.000-31.000 kutup ayısı var. Bazı bilim adamları ise en iyi tahminle Kuzey Kutbu'nda 39.000 kutup ayısı yaşadığına inanıyor. Hatta kutup ayısının iklim değişikliği nedeniyle öldüğü spekülasyonlarını doğru bulmayan Susan J. Crockford gibi dünyaca ünlü isimler de var.
Samur
Martes zibellina, IUCN'nin nesli tükenmekte olan hayvanlar listesinde "en az endişe verici" kategorisinde listelenir. Rusya'daki popülasyonlarının 2.000.000'dan fazla olduğu düşünülüyor.
Samur, dağlar, ormanlar ve tayga bölgeleri gibi çeşitli alanlarda yaşar. Hatta yaşam alanları bunlarla sınırlı değildir. Ural Dağları ve Sibirya ormanlarında görülen örnekler de var. Samurlar yoğun şekilde kürkleri için avlanıyor. Zira kürk çiftlikleri Rusya'da oldukça yaygındır.
Rus desman hayvanı
Rusya'nın bataklıkları, Rus desmanı olarak da bilinen Desmana moschata'ya ev sahipliği yapıyor. Amfibi bir hayvan ve bu nedenle hem su içinde hem de dışında yaşayabilir. Don, Dinyeper, Volga ve Ural nehirlerinde bulunuyor.
Rus desman bir zamanlar samur gibi kürkü için avlanırdı ancak tehdit altındaki bu hayvanı korumak için yasalar çıkarıldı. Buna rağmen tehdit bitmedi. Yaşadığı sulak alanlar tarımsal uygulamalar nedeniyle küçülüyor.
Çuvaşistan'ın Kırmızı Kitabı'na göre Rus desman'ın 2001'den önce nesli tükenmiş olduğu kabul ediliyordu. Araştırmacılar 2004 yılında Rusya'da 35.000 desman yaşadığı sonucuna ulaştılar. Rus desmanı Rusya'daki iki desman türünden biridir. IUCN, Rus desmanını nesli tükenmekte olan türler arasına yerleştiriyor.
Sibirya kar koyunu
Sibirya büyük boynuzlu koyunu Ovis nivicola genellikle kar koyunu olarak bilinir. Koyunlar, kuzeydoğu Rusya ve Sibirya'nın dağlık bölgelerinde otlanır.
IUCN, bu koyunu nesli tükenmekte olan türler listesinde "en az endişe verici" olarak nitelendiriyor. 90.000 kar koyunu var. Başlıca yırtıcıları kurtlardır ve artan avcılık faaliyetleri Sibirya büyük boynuzlu koyun nüfusunun azalmasına katkıda bulunur.
Sibirya turnası
Sibirya turnası Leucogeranus leucogeranus kuzeydoğu Sibirya'da ve Rusya'nın Ob Nehri'nin güney kesiminde yaşamayı ve üremeyi seçiyor.
3.200 turna var. Ancak 2010'da bunların yalnızca on tanesinin Rus vahşi doğasında yaşadığı öğrenildi. "Kritik tehlike altında" olarak sınıflandırılırlar. Bu kuşun göç etmesine neden olan ana faktör yaşadıkları bölgedeki tehditlerin artmasıdır. Sibirya turnalarını tehlikeye iten faktörler arasında baraj yapımı, büyük tarımsal çiftçilik, sulak alanların kurutulması ve avcılık var.
Sibirya orman tavuğu
Sibirya Orman Tavuğu, Falcipennis falcipennis, Rusya'nın uzak doğu kesiminde yaşıyor. İğne yapraklı ağaçların bol olduğu bölgelerde bulunurlar. Bir zamanlar Çin'de yaşıyordu ancak şimdi orada soyu tükenmiş durumda. Birdlife International bu kuşu küresel olarak "tehdit altında" görüyor. Azalan nüfuslarının nedenleri ormanların tahrip edilmesi ve avlanmadır. Rusya'da 10.000-100.000 üreyen çift var.
Baykal foku
Pusa sibirica ya da Baykal foku öncelikle tatlı sulu Baykal Gölü'nde kalıyor. Ancak aynı zamanda Rusya'nın çeşitli akarsularında kısa mesafeler boyunca yukarı aşağı yüzerler. Baykal fokları yiyecek ve barınma açısından tatlı suya bağımlı olan türünün tek örneği. IUCN, Baykal fokunu "tehdit altında" olarak sınıflandırdı. Bu fokun popülasyonu su kirliliği ve avlanma nedeniyle azaldı. 2000 yılında 67.000 yetişkin Baykal foku vardı.
Boz ayı
Boz ayı, Ural Dağları'nın ormanlarında bulunur. Bu ayılar her ne kadar tümüyle tehditten uzak olmasa da IUCN hayvanı "en az endişe verici" olarak sınıflandırdı. Ursus arctoları Rusya'da bulunan en yaygın ayılardır. Hatta Rusya'da en fazla 100.000'in üzerinde kahverengi ayı olduğu düşünülüyor.
