Bitcoin bir matematiksel nadirliğe sahip tarihteki ilk varlık. Peki tüm bitcoin'ler kazıldığında ne olacak dersiniz? Bitcoin birçok yönden dijital altın gibi. Zira altın gibi bitcoin de isteğe bağlı olarak çoğaltılamaz ve "kazılması" gerekir. Altın fiziksel olarak çıkarılırken, bitcoin veri hesaplama araçlarıyla "çıkarılıyor". Ayrıca Bitcoin'in kaynak kodunda toplam arzın sınırlı olmasını sağlayan kodlar var. Bu nedenle en fazla 21 milyon bitcoin üretilebilecek. Bu bitcoin'ler ortalamada her 10 dakikada bir blok olarak arza eklenir. Şu anda her blokta 6,25 bitcoin var. Bu bloklardaki bitcoin miktarı her dört yılda bir %50 azaltılıyor.
Son Bitcoin Kazıldığında Ne Olacak?
- Toplamda kazılabilecek yalnızca 21 milyon bitcoin var.
- Bitcoin madencileri tüm bitcoin'leri kazdığında arz tükenmiş olacak.
- 2009'dan bu yana yaklaşık 18,5 milyon bitcoin kazıldı; henüz dolaşıma girmemiş 2,5 milyon daha var.
- Tüm bitcoin'ler kazıldığında ve "madencilik bittiğinde", madenciler işledikleri işlem başına ücret alarak teşvik edilecek.
- Son derece nadirleşen bitcoin, yatırımcı ve kullanıcılara daha da cazip görünecek.
21 Milyon Sınırı Kaldırılabilir
Toplamda çıkarılabilecek yalnızca 21 milyon bitcoin olsa da Bitcoin'in protokolünün daha büyük bir arza izin verecek şekilde değiştirilmesi mümkün. Ancak bitcoin arzında sınıra ulaştıktan sonra ne olacağı hala kripto para hayranları arasında çokça tartışılan bir konu.
Her ne kadar şu ana kadar 18,5 milyon bitcoin kazıldığını ve geriye 2,5 milyon kaldığını söylesek de gerçek sayı bundan çok daha az olabilir. Çünkü birçok insan cüzdan anahtarlarını kaybediyor veya anahtarını kimseye bırakmadan ölebiliyor ve bu da dolaşımdaki mevcut bitcoin sayısının aslında daha az olduğunu gösteriyor.
Son Bitcoin 2140 Yılında Çıkarılacak
Tüm bu sayılar bugün Bitcoin madenciliğinin son aşamalarında olunduğu izlenimini verebilir. Tam olarak doğru bir izlenim değil. Bitcoin madenciliğinde bir bloğun başarılı bir şekilde doğrulanmasını sağlayan madenciler bir miktar bitcoin ile ödüllendirilir. Ödülün miktarı zamanla dinamik olarak değişmektedir. Bitcoin ilk piyasaya sürüldüğünde blok başına ödül 50 bitcoin idi. 2012'de yarılanarak 25 bitcoin'e indi. 2016'da tekrar yarılandı ve 12,5 bitcoin'e düştü. 11 Mayıs 2020'de ödül 6,25 bitcoin oldu. Bu otomatik mekanizma (halving) Bitcoin'in enflasyon oranının her dört yılda bir yarı yarıya azaltılmasını sağlıyor.
Son bitcoin çıkarılıncaya kadar ödül her dört yılda bir yarılanmaya devam edecek. Yani son bitcoin ancak 2140 yılında çıkarılmış olacak. Yine de o zamana kadar bitcoin ağ protokolünde değişiklik olması mümkün. Buna ağdaki bitcoin madencileri oylarıyla karar verecek.
Bitcoin madenciliğinde doğrulanan her blok başına ödül alınır. Ancak madencilere verilen ödülün miktarı düzenli olarak azaltılarak dolaşımdaki bitcoin sayısı dengede tutulur.
Bitcoin Madencilerine Ne olacak?
Bitcoin'in sınırlı arzından en doğrudan etkilenen bireyler Bitcoin madencileri gibi görünebilir. Zira protokolü eleştirenler, madencilerin, bitcoin arzı 21 milyona ulaştığında artık cihazlarını çalıştırmayacağını iddia ediyor. Bu durum Bitcoin için güvenlik riski demek.
Ancak son bitcoin üretildiğinde bile, madenciler büyük olasılıkla aktif ve rekabetçi bir şekilde ağda bulunmaya ve yeni işlemleri doğrulamaya devam edecek. Çünkü her bitcoin işleminin bir işlem ücreti olacak.
Bu ücretler bugün blok başına birkaç yüz dolara karşılık gelirken, özellikle blok zincirindeki işlemlerin sayısı arttıkça ve bir bitcoin'in fiyatı yükseldikçe blok başına ücret binlerce dolar olacaktır. Bitcoin ağı nihayetinde işlem ücretinin vergi olduğu kapalı bir ekonomiye dönüşecek.
Ayrıca madencilik ekipmanı olan ASIC makineleri daha az enerji tüketir hale geldikçe madencilik ödülündeki düşüşü telafi edecektir. 2013'ten bu yana cihazlarda önemli ilerlemeler kaydedildi. Son olarak daha ucuz elektrik etkenini de unutmamak gerek. Evet, gelişen teknoloji madencilerin elektrik masrafını düşürüyor ancak madencilik şirketleri halihazırda indirimli elektrik ücretinden faydalanabiliyor ve güneş enerjisi gibi yeni imkanlar madenciliğin daima kârlı olmasını sağlayacaktır.
Bitcoin Protokolü Değişebilir
Protokol değişmezse, son bitcoin'in çıkarılmasına 100 yıldan fazla bir zaman var. 2140 yılına yaklaşırken madenciler artık son bitcoin'i de kazmaya uğraşacak ancak bu yıllarını alacak ve o bitcoin'i küçük parçalar halinde ödül olarak alacaklar. Ödülün miktarındaki bu büyük düşüş madenciliğin 2140'dan çok daha önce tamamen değişmesine neden olabilir.
Bitcoin ağının da o zamana dek önemli ölçüde farklılaşma olasılığı var. Sadece on yılda bitcoin'de ne kadar çok şeyin değiştiği göz önüne alınırsa yeni protokoller, yeni kayıt ve işlem yöntemleri ve diğer birçok faktör madencilik sürecini başlı başına etkileyebilir.
