Hepimiz egzersizin sağlığımız için ne kadar iyi olduğunu biliyoruz. Ancak, vücutları yeterli miktarda ya da hiç insülin üretmediği için insülin almak zorunda olan tip 1 diyabet hastaları için egzersiz, hipoglisemi olarak bilinen kan şekeri seviyelerinin çok düşmesine neden olabilir. Terleme, titreme, sinirlilik, kalp çarpıntısı ve baş dönmesi gibi belirtiler gösteren 'hipo' sadece rahatsız edici değildir; hızlı bir şekilde tedavi edilmezse hayatı tehdit eder. Bu nedenle, bazı diyabet hastalarının hipo riskinden kaçınmak için egzersiz yapmayı bırakması mantıklıdır.
Brezilya'daki São Francisco Vadisi Federal Üniversitesi'nin İngiltere'deki Staffordshire Üniversitesi ile işbirliği içinde yürüttüğü yeni bir çalışmada araştırmacılar, tip 1 diyabetlilerde hangi egzersizlerin en büyük kan şekeri düşüşlerine neden olduğunu araştırdı.
Çalışmanın ortak yazarlarından Staffordshire Üniversitesi'nden Dr. Pooya Soltani, "Bu çalışma önemli çünkü diyabet hastaları genellikle durumlarını idare etmenin bir yolu olarak egzersiz yapma motivasyonundan yoksunlar" dedi. "Bunun bir nedeni, fiziksel aktivitenin kan şekerinin düşmesine yol açarak rahatsızlık ve motivasyon kaybına neden olabilmesidir. Fiziksel aktivite türünün bu kan şekeri düşüşlerini azaltıp azaltamayacağını araştırdık."
10'u kadın olmak üzere tip 1 diyabetli 19 gönüllü, koşu bandında 30 dakikalık, orta yoğunlukta aerobik egzersize katıldı. Araştırmacılar, her seanstan önce, hemen sonra ve 20 dakika sonra katılımcıların kalp atış hızını, kan basıncını ve kan şekerini ölçerek aralıklı ve sürekli egzersizin etkisini test etti. Araştırmacılar ayrıca katılımcılardan her seanstan sonra algılanan efor oranlarını ve keyif düzeylerini rapor etmelerini istedi.
Kardiyovasküler tepkiler, algılanan efor oranları ve keyif düzeyleri seanslar ve cinsiyetler arasında benzerlik gösterirken, araştırmacılar erkek ve kadın katılımcılar arasında kan şekeri düzeylerinde cinsiyete dayalı farklılıklar gözlemledi.
Erkekler sürekli aerobik egzersizden hemen sonra ve 20 dakika sonra ve aralıklı egzersizden hemen sonra kan şekerinde düşüş gösterdi. Buna karşılık kadınlar, egzersiz öncesi kan şekerlerine kıyasla her iki zaman noktasında da sadece sürekli egzersizden sonra kan şekeri seviyelerinde düşüş gösterdi. Her iki zaman noktasında da kan şekeri seviyelerindeki düşüş, erkekler için sürekli egzersizden sonra aralıklı egzersize göre daha yüksekti. Genel olarak, sürekli aerobik egzersizden sonra daha düşük kan şekeri seviyeleri görülmüş ve erkeklerde daha büyük düşüşler gözlenmiştir.
Bulgular, hipoglisemik atak riskinden kaçınmak için tip 1 diyabet hastalarına egzersiz reçete ederken cinsiyete özgü farklılıkları göz önünde bulundurmanın önemli olduğunu göstermektedir.
São Francisco Vadisi Federal Üniversitesi'nden Dr. Jorge Luiz de Brito-Gomes, "Çalışmamız, erkek hastalar için düşük kan şekeri seviyeleri ile başlandığında kısa süreli yürüyüşler gibi aralıklı egzersizlerin tercih edildiğini gösterdi" dedi. "Buna karşılık, koşu gibi sürekli egzersizler başlangıçtaki kan şekeri seviyeleri daha yüksek olanlar için daha uygundur. Bu yaklaşımlar ani kan şekeri düşüşlerini önlemeye yardımcı olabilir.
"De Brito-Gomes sözlerine şöyle devam etti: "Kadın hastalar için hem aralıklı hem de sürekli aerobik egzersiz etkili başlangıç noktaları olarak görünmektedir. "Bu bulguların, özellikle fiziksel aktivite düzeyleri düzensiz olan erkekler için aerobik egzersiz reçetesinde cinsiyete özgü önerilerin dikkate alınması gerektiğini göstermesini umuyoruz."
Çalışma American Journal of Cardiology'de yayımlanmıştır.