Uyku Apnesi Belirtileri Mevcut Epilepsi İlacıyla %50 Azaltıldı

Çocukluk çağında yaygın olarak kullanılan bir epilepsi ilacı, uyku apnesinden muzdarip milyonlarca insanın hayatını değiştirme potansiyeline sahip; zira insanlarda yapılan bir deneme, semptomları azaltma ve gündüz uyanıklığını artırma konusunda şaşırtıcı sonuçlar verdi.

Yazar Burcu Kara
uyku apnesi
Görsel: Evren Atlası

Ospolot olarak bilinen Sulthiame, çocukluk çağı epilepsi semptomlarını kontrol etmek için en yaygın olarak reçete edilen bir ilaçtır. Ancak obstrüktif uyku apnesi (OSA) olan 298 kişiyi kapsayan çift kör, randomize kontrollü bir çalışmada, CPAP makinelerini veya diğer ağızlıkları tolere edemeyenlere yardımcı olmada şaşırtıcı derecede iyi sonuçlar verdi.

İsveç'teki Sahlgrenska Üniversite Hastanesi ve Göteborg Üniversitesi'nde profesör olan Jan Hedner, "Obstrüktif uyku apnesinin standart tedavisi, solunum yollarını açık tutmak için bir yüz maskesinden hava üfleyen bir makineyle uyumaktır" dedi. "Ne yazık ki birçok insan bu makineleri uzun vadede kullanmakta zorlanıyor, bu nedenle alternatif tedaviler bulmaya ihtiyaç var. Ayrıca klinisyenlerin daha kişiselleştirilmiş tedavi uygulamalarına yardımcı olmak için OSA'nın altında yatan mekanizmaları daha iyi anlamaya ihtiyacımız var."

Denemede İspanya, Fransa, Belçika, Almanya ve Çek Cumhuriyeti'ndeki 28 tıp merkezinde tedavi gören hastalar dört gruba ayrıldı; 74 kişi her gün 100 mg sulthiame, 74 kişi 200 mg, 75 kişi 300 mg ve 75 kişi plasebo aldı. Tüm katılımcılar ilk aşamada, daha sonra dört haftada ve son olarak 12 haftada polisomnografi ile değerlendirilmiştir. Polisomnografi nefes almayı, kandaki oksijen seviyelerini, kalp ritmini, göz hareketlerini ve uyku sırasında beyin ve kas aktivitesini ölçmek için kullanıldı.

Araştırmacılar, sulthiame alanların daha az nefes kesintisi yaşadığını ve kanlarında daha yüksek oksijen seviyeleri olduğunu buldular. Ayrıca gün içinde daha az uyuşukluk bildirmişlerdir.

Bir çocuk epilepsi ilacı OSA için garip bir eşleşme gibi görünse de, sulthiame aslında solunum sistemini hedef alır ve üst solunum yolundaki kasları uyarır.

Uyku sırasında solunum kesintilerini değerlendiren AHI3a apne-hipopne indeksini kullanan araştırmacılar, en yüksek dozda sulthiame kullanan hastaların gece boyunca solunum duraklamaları sıklığının %39,9 daha düşük olduğunu tespit etti. Orta doz alan grupta bu oran %34,8, düşük doz alan grupta ise %17,8 daha düşüktü.

Daha sonra, AHI4'ün apne-hipopne indeksini (AHI) kullanan bilim insanları, sulthiame'in bu solunum kesintilerini %50'ye yakın oranda azalttığını ve kandaki oksijen seviyelerini önemli ölçüde düşürdüğünü buldular.

Bununla birlikte, karıncalanma, baş ağrısı, yorgunluk ve mide bulantısı gibi bazı yan etkiler de görülmüştür, ancak araştırmacılar bunların hafif ila orta şiddette olduğunu bildirmiştir.

Hedner, "Denemede sulthiame alan kişilerde gece boyunca nefesin durması ve gün içinde uykulu hissetme gibi OSA semptomlarında azalma oldu" dedi. "Tedavi ile kandaki ortalama oksijen seviyeleri de iyileşti. Bu da sulthiame'in OSA için, özellikle de mevcut mekanik tedavileri kullanamayanlar için etkili bir tedavi olabileceğini düşündürmektedir."

Denemenin sonuçları 10 Eylül'de Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenen Avrupa Solunum Derneği (ERS) Kongresi'nde sunuldu. Hedner, denemenin umut verici sonuçlar göstermesine rağmen daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.

"Sulthiame çocukluk çağı epilepsisi için bir tedavi olarak zaten mevcut olsa da, bu ilacın OSA'lı daha büyük bir hasta grubunda yararlı solunum etkilerini doğrulamak için hala bir faz III çalışması yürütmemiz gerekiyor" diye ekledi.

OSA sadece bir horlama sorunu değildir; tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına ve komorbiditelere yol açabilir. Ve şu anda tedavi sınırlı ve çoğunlukla invazivdir.

ERS'nin uykuda solunum bozukluğu komitesi başkanı olan ancak araştırmada yer almayan Profesör Sophia Schiza, "Çoğumuz horladığımızı ya da partnerimizin horladığını biliyoruz," dedi. "Horlamaya geceleri sık sık uyanmak, gündüzleri yorgun ve/veya uykulu hissetmek gibi başka semptomlar da eşlik ediyorsa, o zaman bir doktorla konuşmanın zamanı gelmiş demektir. Obstrüktif uyku apnesi yüksek tansiyon, kalp ve metabolik hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunları riskini artırdığından, bu durumu teşhis ve tedavi etmemiz hayati önem taşımaktadır. Tedaviler mevcuttur, ancak herkes için işe yaramadıklarından, hastalığı bireyselleştirilmiş teşhis ve tedavi yaklaşımlarına dayalı olarak tedavi etmek için daha fazla yola ihtiyacımız vardır.

"Bu, bir ilaç tedavisinin bazı hastalara yardımcı olabileceğini öne süren ilk çalışmalardan biri ve sonuçlar umut verici" dedi. "Herhangi bir yan etki de dahil olmak üzere uzun vadeli etkilerini anlamak için sulthiame ve diğer tedavileri test etmeye devam etmemiz gerekiyor. Örneğin, tedavinin OSA'lı kişilerde kan basıncını düşürmeye ve kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı olup olamayacağını görmek istiyoruz."

Kaynak: European Respiratory Society Congress