Loire Nehri Yatağında Roma Dönemine Ait Yapı ve Karolenj Dönemine Ait Kap Keşfedildi

Bu arkeolojik araştırmalar, Roma döneminden kalma taş ve ahşap bir yapının yanı sıra 9. veya 10. yüzyıldan kalma bir ortaçağ teknesinin kalıntıları da dahil olmak üzere şaşırtıcı keşifler ortaya çıkardı.

Roma yapısının bulunduğu Coton Adası
Roma yapısının bulunduğu Coton Adası kazısının havadan görünümü. Görsel: Emmanuelle Collado / INRAP

Voies Navigables de France (VNF) tarafından yürütülen Loire Nehir Yatağının Yeniden Dengelenmesi Programı kapsamında, Ulusal Önleyici Arkeolojik Araştırma Enstitüsü (Inrap) nehir kıyısında, özellikle Ancenis-Saint-Géréon'da (Loire-Atlantique) iki kazı çalışması yürütmüştür. Bu arkeolojik araştırmalar, Roma döneminden kalma taş ve ahşap bir yapının yanı sıra 9. veya 10. yüzyıldan kalma bir ortaçağ teknesinin kalıntıları da dahil olmak üzere şaşırtıcı keşifler ortaya çıkardı.

Loire Nehri boyunca çok sayıda setin azaltılması veya kaldırılmasını içeren nehrin yeniden dengelenmesi projesi, antik yapılar veya gemi enkazları gibi kumda sıkışmış bazı arkeolojik kalıntılar için kısa vadeli bir tehdit oluşturmaktadır. Yılın büyük bir bölümünde su altında kalan kazı alanları, Ağustos ve Ekim ayları arasındaki düşük su döneminde incelenmiştir.

Buna rağmen, nehir seviyesinin yükselmesi nedeniyle 10 Eylül'de kesintiye uğrayan Mouchet Adası'ndaki kazıda olduğu gibi, ani sel baskınları veya su seviyelerindeki değişimler bazı çalışmaları zorlaştırmıştır.

Mouchet Adası'nda Karolenj gemisinin keşfedildiği yer
Mouchet Adası'nda Karolenj gemisinin keşfedildiği yer. Görsel: Emmanuelle Collado / INRAP

Kazılar, Loire Nehri'nin kullanımı ve tarihi hakkında değerli bilgiler sağlamıştır. Örneğin Coton Adası'nda, başlangıçta modern dönem navigasyonuyla ilgili olduğu düşünülen taş ve ahşap bir yapı keşfedilmiştir. Ancak karbon-14 tarihlemesi, yapının 1. ve 3. yüzyıllar arasındaki Roma dönemine ait olduğunu ortaya koymuştur.

Yatay kirişler ve nehir yatağına sabitlenmiş ahşap direklerden oluşan bu yapı, muhtemelen bir kıyı güçlendirme sistemi olarak ya da yakındaki yerleşimleri birbirine bağlamak için bir nehir geçidi olarak kullanılmıştır.

Bu kalıntılar bir yol, köprü, bent ya da kıyı takviyesi miydi, yoksa Brevetler için bir kanal işaretçisi miydi? Kazı alanı, Gallo-Roma yerleşiminin belgelendiği sağ kıyıdaki Airennes yamacından 1,5 km ve sol kıyıdaki antik La Nigaudière yerleşiminden 1,5 km uzaklıktadır.

Sudan cikarilan Karolenj donemine ait tekne parcasi
Sudan çıkarılan Karolenj dönemine ait tekne parçası.

Coton Adası'nda keşfedilen yapı, bu antik yerleşimler ile nehir arasındaki bağlantının bir parçası olabilir. O dönemde nehirler mal ve insan taşımacılığında yaygın olarak kullanılmaktaydı. Su yolları, zanaat ve tarım ürünlerinin Galya genelinde ve limanları olan şehirlere dağıtımı için önemli bir ağ oluşturuyordu. Coton Adası'nın orijinal yerleşim planı henüz tüm sırlarını açığa çıkarmamıştır, ancak şüphesiz hem nehir erişimi hem de Coton Adası'nın başının korunmasında çok önemli bir rol oynamıştır.

Bu arada Mouchet Adası'nda, 16 metre uzunluğunda ve 2 metre genişliğinde, meşe ağacından inşa edilmiş ve nehirde seyrüsefer için uyarlanmış Karolenj dönemi şaland tipi bir tekne bulunmuştur.

Teknenin mimarisi bölgede benzersizdir ve Rhône Vadisi'ndeki antik gemilerden etkilenen gelişmiş gemi yapım tekniklerini göstermektedir. Devam eden çalışmalar, mal veya insan taşımak için kullanılmış olabilecek teknenin orijinal kullanımını daha kesin bir şekilde tanımlamayı amaçlamaktadır.

Avrupa Miras Günleri vesilesiyle İnrap, 21 Eylül'de Ancenis'teki açık hava tiyatrosunda bir gösterim ve konferans düzenleyecek. Akşam saatlerinde arkeolog Anne Hoyau-Berry ve Yann Viau 2024 kazılarının sonuçlarını sunacak ve 2022'de Coton ve Poulas Adalarında Ortaçağ balıkçılığı ile 17. ve 18. yüzyıl batıklarının keşfini içeren önceki araştırmalarla ilgili ayrıntıları paylaşacak.