Çin'e Bağlı Özerk Bölge Yönetimleri

Çin'in beş özerk bölgesinin listesi aşağıda sıralanmaktadır.

Yazar Burcu Kara
çin özerk bölge yönetimi Guangxi

Çin toplamda 9.596.961 kilometrekare yüzölçümüne sahip ve dünyanın dördüncü en büyük ülkesi. Geniş alanı nedeniyle Çin topraklarını birkaç farklı alt bölüme ayırdı. Ülke 23 eyalete, beş özerk bölgeye ve dört belediyeye bölünmüş durumda. Çin'deki özerk bölgeler kendi yerel yönetimine sahip ve doğrudan federal hükümete bağlılar. Ülke etnik azınlık gruplar için özerk bölgeler oluşturuyor. Çin'in beş özerk bölgesinin listesi aşağıda sıralanmaktadır.

Sincan Uygur (Xinjiang) Özerk Bölgesi

Çin özerk bölgesi sincan uygur
Tibet'te nehir gezisi

Sincan Uygur kuzeybatı Çin'de bulunuyor ve 1.660.001 kilometrekare alanı ile özerk bölgelerin en büyüğü. Sincan Uygur'un nüfusu 21.810.000 kişidir (2010 tahmini). Birleşmiş Millet İnsan Hakları 2018'de 1 milyon Uygur Türkü'nün "yeniden eğitim" kamplarında tutulduğunu açıkladı. Xinjiang adıyla bilinen Uygur bölgesi Çin topraklarının altıda birinden fazlasını oluşturuyor ve Çungarya ile Tarım (Tarim Basin) havzalarını meydana getiren Tanrı Dağları (Tian Shan) ile bölünüyor. Taklamakan Çölü, Tarım Havzası'nda yer alır ve Çin'in en alçak noktası olan Turfan Havzası'na (-154 m) sahiptir. Karakurum (Karakoram), Pamir ve Altay dağları dahil olmak üzere diğer birkaç engebeli sıradağ daha Sincan Uygur'un (Xianjiang) içindedir.

Xianjiang ülkesi kurak çöl iklimine sahip ve engebeli çevresi nedeniyle topraklarının sadece %5'inden azı yaşanabilir durumda.

Tibet Özerk Bölgesi

Tibet Çin özerk bölgesi Budist tapınağı ve bayrakları
Budist tapınağı ve bayrakları

Resmi adı Tibet Özerk Bölgesi olan Tibet, Çin'deki ikinci en büyük özerk bölge ve 1965 yılında kuruldu. Ülkenin güneybatı kesiminde bulunur ve 1.228.400 kilometrekare alanı kaplar. Tibet'in nüfusu 2019 itibariyle 5.320.000 kişi olarak açıklandı. Bu da kilometrekare başına 4.3 kişi demek. Tibet halkının çoğu Tibet etnik kökenine sahip. Tibet'in başkenti ve en büyük şehri Lhasa'dır. Tibet, son derece engebeli topografyası ve dünyadaki en yüksek sıradağ olan Himalayalara ev sahipliği yapmasıyla biliniyor. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı, Tibet'in Nepal ile olan sınırında yer alır. Everest Dağı 8.850 metre yüksekliğe kadar yükselir.

İç Moğolistan Çin Özerk Bölgesi

Moğol bozkırı
Moğol bozkırı

İç Moğolistan, kuzey Çin'de bulunan özerk bir bölge. Sınırlarını Moğolistan ve Rusya ile paylaşıyor. Başkenti Huhhot olsa da bölgedeki en büyük şehir Baotou'dur. İç Moğolistan'ın toplam alanı 1.183.000 kilometrekare ve Türkiye'den %50 daha büyük. Nüfusu 24.710.000 (2010 tahmini). İç Moğolistan'daki ana etnik grup Han Çinlisi olarak biliniyor ancak burada hala önemli bir Moğol nüfusu var. İç Moğolistan özerk bölgesi kuzeybatı Çin'den kuzeydoğu Çin'e kadar uzanır. Ülkenin büyük kısmı muson etkisinde ancak hala oldukça değişken bir iklime sahip. Kışlar genellikle çok soğuk ve kurak, yazlar çok sıcak ve yağışlıdır.

İç Moğolistan, Çin sınırlarının yaklaşık %12'sini kaplıyor ve 1947'de Dış Moğolistan'dan ayrı olarak kuruldu.

Guangksi

çin özerk bölgesi Guangksi
Guangksi nehir sistemi

Guangksi, güneydoğu Çin'deki Vietnam sınırında bulunan özerk bir ülke. Toplam 236.700 kilometrekare bir alanı kaplıyor ve 48.670.000 kişilik bir nüfusa sahip (2009 tahmini). Guangksi'nin başkenti ve en büyük şehri, bölgenin güney kesiminde, Vietnam'dan yaklaşık 160 kilometre uzakta bulunan Nanning'dir. Guangksi ülkesi 1958 yılında özerk bölge olarak kuruldu. Çin'deki en büyük azınlık grubu olan Zhaung halkı için özel olarak seçildi.

Guangksi'nin çeşitli sıradağların ve büyük nehirlerin hakim olduğu sağlam bir topografyası var. Guangksi'deki en yüksek nokta olan Mao'er Dağı 2,141 m'ye yükseliyor. Guangksi'nin iklimi uzun ve sıcak yazlarla subtropikal.

Ningksia

Çin'in Ningksia Eyaleti, Zhongwei şehri, çok amaçlı Budist Konfüçyüsçü ve Taocu Gao Miao tapınağı, çin özerk bölgesi yöntemi
Çin'in Ningksia eyaleti, Zhongwei şehrindeki çok amaçlı Budist Konfüçyüsçü ve Taocu Gao Miao tapınağı

Ningksia, Loess Platosu üzerinde, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. 66.000 kilometrekare ile ülkenin tüm özerk bölgeleri arasında en küçüğü. Bölge 6,220,000 kişilik bir nüfusa (2009 tahmini) sahip ve başkenti, en büyük şehri olan Yinchuan'dır. Ningxia 1958'de kuruldu ve ana etnik grupları Han ve Hui insanlarıdır.

Ningksia, Şensi ve Kansu eyaletlerinin yanı sıra sınırlarını İç Moğolistan'ın özerk bölgesi ile paylaşıyor. Ningksia çoğunlukla çöldür ve bu nedenle büyük ölçüde dengesizdir ya da gelişmemiştir. Ningksia ayrıca okyanustan 1,126 km yukarıda yer alıyor ve kuzeydoğu sınırları Çin Seddi boyunca uzanmaktadır.