Eriyen buzların açığa çıkardığı kayalar üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, And Dağları'ndaki dağ buzulları en az 130.000 yıldır bulundukları en küçük hallerine ulaşmış durumda.
Berkeley'deki California Üniversitesi'nden Andrew Gorin, "Açıkçası bu bizi şok etti" diyor. "Bence bu, dünyanın en az bir bölgesinin, insan uygarlığının gelişimini teşvik eden misafirperver iklim koşullarından uzaklaştığının açık bir kanıtı."
And Dağları o kadar yüksektir ki, tropikal bölgelerde bile pek çok yerde kalıcı buzullar vardır. Aslında, dünyadaki tropikal buzulların neredeyse tamamı And Dağları'ndadır.
Küresel ısınmanın bir sonucu olarak bu buzulların hem inceldiği hem de geri çekildiği onlarca yıldır açıkça görülüyor. Ancak bunun daha uzak geçmişte olanlarla nasıl karşılaştırılacağı net değildi.
Gorin ve meslektaşları, And Dağları'ndaki dört tropikal buzulun geri çekilmesi nedeniyle yakın zamanda açığa çıkan 20 kaya örneğini analiz etti. Açıkta kalan kayaya kozmik ışınlar çarptığında oluşan ve bir buzulun belirli bir noktadan en son ne zaman geri çekildiğini ortaya çıkarabilen karbon ve berilyum izotoplarını aradılar.
Dünyanın kuzey bölgelerinde yapılan benzer çalışmalar, buralardaki buzulların birkaç bin yıl önce, mevcut buzullar arası dönemin ortalarında en küçük hallerinde olduklarını göstermiştir. Gorin, bunun nedeninin Dünya'nın yörüngesindeki değişikliklerin kuzey bölgelerinin daha fazla kış güneşi almasına neden olarak buzulların geri çekilmesine yol açması olduğunu söylüyor.
Buzullar arası dönemin ortalarında kuzey buzullarının küçülmesi küresel değil bölgesel bir olgu olsa da, araştırmacılar o dönemde And Dağları'nda da benzer bir şey bulmayı bekliyorlardı. Bunun yerine, buldukları izotiplerin seviyeleri o kadar düşüktü ki neredeyse tespit edilemiyorlardı.
"Bu bir alarm zili. Bu, her yerdeki dağ buzulları için kömür madenindeki kanarya" diyor Gorin.
"Onlarca yıl uzakta olduğunu düşündüğümüz iklim kilometre taşlarını hızla geçiyoruz" diyor. "Bu buzullarda örneklediğimiz belirli yerleri, bu buzulların insanlık tarihinde hiç olmadıkları kadar küçük olmadıkları varsayımıyla seçtik."
Bulgular, bu buzulların son 11.700 yıl içinde hiçbir zaman bugünkü kadar geri çekilmediğini doğrudan gösteriyor. Bu noktadan önce küresel bir buzul dönemi vardı ve diğer ekipler tarafından yapılan çalışmalar tropik bölgelerin o zamanlar daha serin olduğunu gösteriyor.
Çalışma bunu söylemese de, Gorin sorulduğunda bunun And buzullarının en azından bir önceki buzul arası dönemden, yaklaşık 130.000 yıl öncesinden bu yana neredeyse kesinlikle en küçük seviyeye indiği anlamına geldiğini kabul etti.
"Hayatım üzerine bahse girerim ki bu buzulların son buzullararası dönemden bu yana en küçük buzullar olduğu iddianız doğrudur" diyor. "Ancak, bu soruyu ele almak için kullandığımız tekniğin sınırlamaları nedeniyle, bu gerçeği kesin olarak kanıtlayamıyoruz ve bu yüzden makalede bunu söylemiyoruz."