Angela Merkel, en çok Almanya'nın ilk kadın başbakanı ve Avrupa Birliği'nin mimarlarından biri olarak tanınan bir Alman politikacıdır. Angela Merkel olarak bilinmiş olsa da gerçek adı Angela Dorothea Kasner'di. 17 Temmuz 1954'te Batı Almanya'nın Hamburg kentinde doğdu. Fizikçi olarak eğitim aldı. 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sonra siyasete girdi. Hıristiyan Demokrat Birlik partisi genel başkanlığına yükseldi. 2005 ulusal seçimlerinin ardından Almanya'nın ilk kadın şansölyesi ve Avrupa Birliği'nin önde gelen isimlerinden oldu.
Angela Merkel'in ilk yılları
Alman devlet kadını ve şansölye Angela Merkel 17 Temmuz 1954'te Almanya'nın Hamburg kentinde Angela Dorothea Kasner olarak dünyaya geldi. Irene adında kız kardeşi ve Marcus adında erkek kardeşinin en küçüğüydü. Ailesini teoloji çalışmalarını sürdürmek için doğuya taşımış Lüterci bir papaz ve öğretmenin kızı olan Merkel, o zaman Doğu Almanya'ya (Alman Demokratik Cumhuriyeti) bağlı Berlin'in kuzeyindeki kırsal bölgede büyüdü.
Doğu Almanya'da yaşaması sosyalist Özgür Alman Gençliği hareketinin parçası olmasını sağladı. Organizasyon aracılığıyla genç yaşta bölge kurulu temsilcisi oldu ve gençlik hareketinin ajitasyon ve propaganda kampanyası olan Agitprop sekreteri olarak liderlik becerilerini gösterdi. Ancak Doğu Almanya'da çok popüler bir yetişkinliğe geçiş töreni olan seküler Jugendweihe'ye katılmayarak görüşünü belli etti.
Papaz babasının önderlik ettiği aile, Doğu Almanya'nın komünist rejimine karşı "sempatik" görüşlere sahipti çünkü onlara Hıristiyan papazlara verilmeyen özgürlükler verilmişti. Tıpkı Batı Almanya'dan Doğu Almanya'ya kolayca geçiş ve iki arabaya sahip olabilmek gibi.
Leipzig Üniversitesi'nde fizik okudu, 1978'de doktora kazandı ve daha sonra 1978'den 1990'a kadar Merkez Fizik Kimya Enstitüsü, Bilimler Akademisi'nde kimyager olarak çalıştı. Angela Kasner 1977'de fizikçi Ulrich Merkel ile evlendi ancak evlilik 1982'de boşanmayla sona erdi. Artık politikada tanınmış olduğundan eski kocasının soyadını tuttu ve 1998'de o zamandan bugüne evli kaldığı Berlinli Kimya profesörü Joachim Sauer ile evlendi.
İlk kadın şansölye
1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından Merkel, Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) siyasi partisine katıldı. Kısa süre içinde kadın ve gençlik bakanı olarak Helmut Kohl'un kabinesine atandı ve daha sonra çevre ve nükleer güvenlik bakanı olarak görev yaptı. Kohl'un 1998 genel seçimlerindeki yenilgisinin ardından, CDU'nun genel sekreteri seçildi. Merkel 2000'de parti lideri oldu ancak CDU'nun şansölye adaylığını 2002'de Edmund Stoiber'e kaptırdı.
2005 seçimlerinde Şansölye Gerhard Schröder'i sadece üç sandalye gibi az bir farkla mağlup etti. CDU daha sonra Sosyal Demokratlar (SPD) ile koalisyon anlaşması imzaladı ve Merkel Almanya'nın ilk kadın şansölyesi ilan edildi. Angela Merkel, 1871'de modern ulus devleti haline gelmesinden bu yana yeniden birleşmiş Almanya'ya liderlik eden ilk Doğu Almanya vatandaşı ve Almanya'yı yöneten ilk kadın olmuştur. 2009'da yeniden seçilerek ikinci döneme başladı.
Angela Merkel Ekim 2013'te ABD Ulusal Güvenlik Ajansı'nı cep telefonunu dinlemekle suçlayarak manşetlere çıktı. Avrupalı liderlerin katıldığı bir zirvede bu mahremiyet ihlali için Amerika Birleşik Devletleri'ni kınadı. "Arkadaşlar arasında casusluk yapmak asla kabul edilemez" dedi. Bundan kısa süre sonra Aralık 2013'te üçüncü dönem için seçilerek yemin etti.
Dördüncü dönem zorlukları
Angela Merkel Eylül 2017'de dördüncü kez şansölye olarak yeniden seçildi. CDU partisi Federal Meclis'teki çoğunluğu elinde tutmasına rağmen aşırı sağ parti olan Almanya için Alternatif (AfD) yüzde 13 oy almıştı. Kendisi CDU ve SPD'den sonra parlamentodaki en büyük üçüncü grup olmuştu. 1961'den bu yana aşırı sağcı bir partinin Federal Meclis'e girdiği ilk zamandı.
Merkel seçimlerden sonra "Daha iyi bir sonuç bekledik, bu açıktır" dedi ve ekledi "İyi olan şeyse kesinlikle bir sonraki hükümete liderlik edecek olmamız." Merkel AfD taraftarlarının sorunlarını ve endişelerini dinleyeceğini söyledi ve bunu sağlıklı politika ile yapacağının altını çizdi. Eylül seçimlerinin otoritesinin azaldığını göstermesine rağmen Merkel, Forbes'in dünyanın en güçlü kadınları listesinde 2017'de üst üste yedinci kez ve genel olarak 12. kez zirveye çıktı.
Ancak Kasım ortasında, yeni bir hükümet koalisyonu kurma girişimlerinin çökmesiyle başka sorunlar baş gösterdi. Haftalar süren müzakerelerin ardından göçmenlik ve diğer politikalarla ilgili görüş farklılıkları nedeniyle Özgür Demokrat Parti (FDP) aniden CDU ve Yeşiller ile görüşmekten çekildi. Bu reddedilme Merkel için başka bir darbe oldu ancak partisinin "bu kadar zor bir durumda bile bu ülkenin sorumluluğunu üstlenmeye devam edeceğini" söyledi.
Mart 2018'de Sosyal Demokrat Parti (SPD), CDU ile koalisyonunu yenilemeye karar verdi ve Merkel'in nihayet dördüncü döneme başlamasını sağladı. Taraflar arasındaki görüşmeler zamanla yavaşlamış olsa da SPD lideri Martin Schulz'un Şubat ayında istifa etmesiyle tıkanıklık hafifledi.
O yaz Merkel kendi içişleri bakanı ve Bavyera Hristiyan Sosyal Birliği lideri Horst Seehofer'in ültimatomuyla karşı karşıya kalarak yine kritik bir süreçten geçti. Seehofer, Merkel'i Avrupa Birliği'ne sığınmayı bekleyen göçmenleri reddetmeyi kabul etmediği için istifa etmekle tehdit etti. Ancak Temmuz ayı başlarında uzlaştılar ve Avusturya sınırında transit merkezlerin kurulması kararı verildi. Sığınmacılar böylece sorumlu ülkelere yönlendirildi. Merkel, "göçmen sorunuyla nasıl başa çıkacağımız Avrupa'nın gelecekte var olmaya devam edip etmeyeceğine karar verecek," dedi.
Ekim 2018'de Merkel, yıl sonunda CDU başkanlığından ayrılmayı planladığını ve 2021'de şansölye olarak tekrar aday olmayacağını açıkladı. Annegret Kramp-Karrenbauer daha sonra CDU'nun liderliğini devraldı ve Merkel'in yerini dolduracağı düşünüldü. Ancak Kramp-Karrenbauer'ın Şubat 2020'deki sürpriz istifası şansölyenin görevini kimin devralacağına dair bilinmezlik doğurdu.
İşleri daha da karmaşık hale getirense endüstrileri kapatan ve dünyadaki insanlar için yaşam tarzı değişikliğine yol açan koronavirüs salgını oldu. Merkel, restoranları ve diğer toplanma alanlarını kapatmak için kurallar uyguladı, ancak önlemler kendisinin virüslü bir doktora maruz kalmasına engel olmadı. Mart ayı sonuna kadar kendini karantinaya aldı.
