Doğmamış bebekler anne karnındayken bile annelerinin amniyotik sıvı yoluyla ne tükettiğini öğrenerek tad alma sinyallerine tepki verirler. Yakın zamanda bilim insanları bu tepkiyi ilk kez doğrudan görmek için ultrasonografi kullandılar. Bebekler tatlı havuçları yediklerinde gülümsüyor gibi görünüyorlardı, ancak acı-ekşi lahanayı kokladıklarında ağızları buruşuyordu. Lahana kokusu fetüsün (yukarıdaki resimde) savunmacı bir yüz ifadesi takınmasına neden oluyor.
Doğmamış çocuğun tat alma duyusu, işitme ve görme dahil diğer duyularından önce gelişir. Hamileliğin sekizinci haftasında ilk tat reseptörleri ortaya çıkar ve bebek 15 haftalık olduğunda aldığı amniyotik sıvının tadına bakabilir. Bu zamana kadar bebek annenin beslenme alışkanlıklarını kavramıştır. Bebekler üzerinde yapılan çok sayıda araştırma, bu ilk tatların çocukların büyüdüklerinde ne yemek istediklerini önemli ölçüde etkilediğine dair kanıtlar sunmaktadır.
Sebze Kapışması: Havuç Karalahanaya Karşı
Gerçekten de fetüslerin yüz ifadeleri, annelerin aroma içeren öğünleri yedikten sonraki 30 dakika içinde gözlemlenmiştir. Bu kısa zaman diliminde, tat bileşikleri ince bağırsaktan dolaşıma ve daha sonra plasentadan amniyotik sıvıya geçmiştir. Anne karnındaki bebeklerin çoğunlukla nötr olan yüz ifadeleri, maruz kalınan tatlara bağlı olarak belirgin bir şekilde değişmiştir.
Anneleri lezzetli havuç ezmesini yediğinde, bebekler gülümser gibi ağızlarını genişçe açıyor ya da emermiş gibi dudaklarını büzüyorlardı. Hamile kadınlar lahananın acı tadına maruz kaldıklarında, anne karnındaki çocuklarının tepkileri dudaklarını birbirine kenetlemek ve/veya üst dudaklarını kaldırmak şeklinde olduğundan, ifadeler farklıydı. Araştırma grubuna göre, bebeklerin yüzleri yeni doğmuş bir çocuğun savunmacı duygularını yansıtıyordu.
Ekibe göre, bebeklerin havucun tatlılığını veya lahananın topraksı tadını aldıklarında yüzlerinin değiştiğini görmek ve ardından bu anı anneleriyle paylaşmak gerçekten unutulmaz bir deneyimdi.
Anne Karnındaki Tat Algısı Uzun Süreli Bir Etkiye Sahiptir
Bu bulgular, fetüslerin henüz anne karnındayken annelerinin yiyeceklerinin tadını algılayabildiğine dair kesin kanıtlar sunuyor. Bilim insanları, gelişmiş fetal algıyı ve annenin diyetindeki farklı tat ipuçlarını ayırt etme kapasitesini keşfetti.
Doğum öncesi çeşitli tatlara maruz kalmak, çocuğun gıda tercihlerinin şekillenmesine yardımcı olur. Bilim insanlarına göre, bu erken duyusal deneyimlerin potansiyel uzun vadeli etkileri önemlidir. Bunun nedeni, annenin beslenme şeklinin, tatlara erken yaşta maruz kalma yoluyla çocuğunun gıda tercihlerini küçük yaşlardan itibaren etkilemesidir. Bilim insanları şimdi alışkanlık etkisinin başlangıçtaki bu olumsuz tepkileri azaltıp azaltmadığını anlamak istiyor.
Kaynaklar:
- Psychological Science, 2022; doi: 10.1177/09567976221105460.