Balık Dünyasının Zebraları Çizgilerini Yırtıcıların Gözlerini Kamaştırmak İçin Kullanıyor

Zebralar, lezzetli bir yemek peşindeki avcıların gözlerini kamaştırmak için siyah ve beyaz çizgileri kullanan tek hayvan değil.

Humbug damselfish (Dascyllus aruanus)
Görsel: evrenatlasi.com

Yeni bir araştırmaya göre, Hint-Pasifik bölgesinin tropikal sularındaki mercan resiflerinde yaşayan bir balık türü olan humbug damselfish de bir savunma stratejisi olarak hareket kamaşmasını kullanıyor.

Mercanlarda yaşayan bu zeki balıklar, etraflarında algıladıkları çizgili desenlere bağlı olarak kendilerini avcılardan korumak için davranışlarını bile değiştirebilirler.

Peer J'deki çalışmanın başyazarı, Avustralya Macquarie Üniversitesi'nden Dr. Louise Tosetto, "Bulgularımız, humbug papaz balıklarının davranışlarını çevrelerine göre uyarladıklarını gösteriyor" diyor.

"Doğal ortamlarında, dallanan mercanlar gibi kendi çizgili desenlerine benzeyen arka planlarla karşılaştıklarında, daha yakına gitme ve hareketlerini azaltma eğilimindedirler. Bu da muhtemelen aralarına karışmalarına ve avcılardan saklanmalarına yardımcı oluyor."

Kamuflaj, avın avcıların dikkatinden kaçmasına yardımcı olmasıyla bilinse de, avcıların avlarına gizlice yaklaşmasına da yardımcı olabilir.

Tosetto, "Kamuflajın daha az etkili olduğu mercan kolonisi dışında beslenirken, [humbug damselfish] hareketlerini artırır ve hareket kamaşması olarak bilinen çizgilerinin kafa karıştırıcı etkilerine daha fazla güvenir" diyor.

Hareket kamaşması, çizgili, bantlı ve zig-zaglı tekrarlayan renk desenleri gibi görsel yanılsamalar yoluyla avcıların dikkatini dağıtarak hareket halindeki avı korur. Sürü halindeki zebraların hareketli çizgili desenleri, avcıların tek tek hayvanların hızını, mesafesini ve yönünü hesaplamasını zorlaştırıyor.

Araştırmacılar, balığın yırtıcıları şaşırtma yeteneğini nasıl etkileyebileceklerini incelemek için çeşitli çizgili arka planlara sahip balık tanklarında humbug papaz balıklarını filme aldılar.

Araştırmacılar, balıkların bu farklı çizgili desenleri ne kadar net algılayabileceklerini anlamak için humbugların retinalarından elde edilen anatomik verileri kullandılar ve yırtıcıların hareketlerini nasıl algılayacaklarını simüle etmek için bilgisayar modelleri kullandılar.

Arka plan, avcıların kolayca algılayabileceği net, geniş çizgilere sahip olduğunda, balıkların vücutlarının kenarları, kendi çizgileri sayesinde daha az belirgin ve fark edilmesi daha zor hale geldi.

Humbug ve arka plan çizgilerinin kombinasyonu da hareket kamaşması yarattı, bu nedenle avcı modeller hareket ederken hızlarını veya yönlerini doğru bir şekilde değerlendiremedi.

Ancak avcıların net bir şekilde algılayamayacağı bir arka plana karşı yüzerken, humbuglar arka plana yaklaşarak ve genel hareketlerini artırarak daha kafa karıştırıcı hareket ipuçları yarattı.

Yine Macquarie'den kıdemli yazar Dr. Laura Ryan, bulguların bu balıkların karmaşık avcı karşıtı stratejilere sahip olduğunu gösterdiğini söylüyor.

Ryan, "Bu, hareket kamaşması fenomenine yeni bakış açıları sağlayan önemli bir temel çalışmadır" diyor.

"Gelecekteki araştırmalar, suyun ışık filtreleme özellikleri ve diğer papaz balıklarıyla etkileşimler gibi faktörlerin hareket kamaşmasını nasıl etkileyebileceğini araştırmalıdır. Humbug papaz balığı bu önemli soruları keşfetmek için mükemmel bir model sunuyor."