Dünyanın dört bir yanındaki müze koleksiyonlarından yüzlerce korunmuş kuş örneğinin analizine göre, uçuş gücünün arkasında belirli bir dizi tüy kuralı var. Yeni keşfedilen bu kurallar, bilim insanlarının hangi dinozorların da uçabileceğini daha iyi tahmin etmelerini sağlıyor.
Field Museum of Natural History paleontoloğu Jingmai O'Connor, "Kuşlar da dahil olmak üzere teropod dinozorlar gezegenimizdeki en başarılı omurgalı soylarından biridir" diyor. "Bu kadar başarılı olmalarının nedenlerinden biri uçmaları. Diğer nedenlerden biri de muhtemelen tüyleridir, çünkü çok yönlü yapıları vardır."
Araştırmacıların yeni verileri, uçmanın dinozorlarda birden fazla kez evrimleşip evrimleşmediği konusundaki bazı eski paleontolojik tartışmaları çözebilir.
Dünyanın dört bir yanındaki müzelerden 346 farklı kuş türünün kanat tüylerini inceleyen Field Museum of Natural History kuşbilimcisi Yosef Kiat ilginç bir eğilim keşfetti. En küçük sinek kuşundan en vahşi kartala kadar uçan tüm kuşların primer adı verilen 9 ila 11 asimetrik uçuş tüyü vardı.
Ancak uçamayan kuşlardaki birincil tüylerin sayısı son derece değişkendi. Emuslarda bu tüyler tamamen yokken, penguenlerde 40 tane bulunuyor.
Kiat, "Modern kuşlarda bulabildiğimiz bu kadar çok uçuş tarzıyla, hepsinin dokuz ila on bir birincil tüye sahip olma özelliğini paylaşması gerçekten şaşırtıcı" diyor. "Ve bunu daha önce kimsenin bulamamış olması beni şaşırttı."
Birincil tüylerin sayısı, tüy simetrisi ve kanat oranları ile birlikte bilinen tüm modern kuşların uçuş kapasitesini doğru bir şekilde yansıtıyor.
Araştırmacılar 160 milyon yıllık fosillere bakarak hangi kuş atalarının bu özellikleri paylaştığını ve bu nedenle uçabildiklerini belirledi. Kiat ve O'Conner, 35 farklı soyu tükenmiş kuş türünden bazılarının uçuş için doğru tüylere sahip olduğunu, bazılarının ise olmadığını tespit etti.
Uçması muhtemel olanlar arasında, kuş benzeri en eski hayvanlardan biri olarak kabul edilen Archeopteryx de bulunuyor. Archeopteryx ile kuşlar arasındaki gerçek ilişki konusunda tartışmalar sürerken, Microraptors adı verilen dört kanatlı küçük dinozorlar da kuşlarla doğrudan akraba olmamalarına rağmen bu özelliklere sahipti.
O'Connor, "Bilim insanları kuşların uçan tek dinozor olmadığını ancak yakın zamanda fark etti" diyor.
Garip bir şekilde, Caudipteryx doğru sayıda birincil tüye sahipti ancak bunlar neredeyse tamamen simetrikti, bu da uçmayı "neredeyse kesinlikle" dışlıyordu. Araştırmacılar, Caudipteryx'in atasının muhtemelen uçabildiğini ancak cinsin o zamandan beri bu yeteneğini kaybettiğini düşünüyor.
O'Connor, "Buradaki sonuçlarımız, uçmanın dinozorlarda yalnızca bir kez evrimleştiğini gösteriyor gibi görünüyor" diyor.
Analizleri, uçuş için gerekli anatominin, çeşitlenmeden önce tüm bu pennaraptoran gruplarının atası olan bir türde evrimleştiğini gösteriyor. Caudipteryx gibi bazıları erken dönemde uçamaz hale geldi. Microraptors gibi olanlar uçuşlarını korudular ancak evrimsel bir çıkmazın parçası oldular. Diğerleri ise modern kuşlara dönüştü.
Kiat ve O'Connor, dinozorlarda uçuşun birden fazla kez evrimleştiğini öne süren iddiaların yalnızca iskelet verilerine dayandığına dikkat çekiyor.
Makalelerinde, "Kanadın kendisini oluşturan tüylerin yapısını incelemeden, avian olmayan pennaraptoranlarda uçuş potansiyelini değerlendirmenin imkansız olduğunu savunuyoruz" diye yazıyorlar.
Fosil kayıtlarımızda kanat evriminin en erken aşamalarını hala kaçırdığımıza inanıyorlar, bu nedenle tartışmada son sözün bu olması pek olası değil.