Binturong biraz ayı ve biraz kedi gibi görünen sıra dışı bir memeli. Hatta ona "ayı kedi" takma adı veriliyor ve Asya ayı kedisi, Asya misk kedisi ve Malay misk kedisi diğer adları arasında. Binturong, Endonezya'daki yerel adından gelir ve kullanılan dil artık konuşulmadığından anlamı bilinmiyor.
Binturong dünyada yalnızca Güneydoğu Asya ormanlarında yaşıyor ve nüfusu bir süredir azalmaktadır. Bu hayvanlar bulundukları ormanda önemli bir göreve sahip. Yedikleri meyvelerin tohumlarını dışkılama yoluyla yayıyor ve yağmur ormanlarının genişlemesini sağlıyorlar. Ayrıca kemirgenleri yakalayıp yedikleri için haşere kontrolünü sağlıyorlar.
Binturongun Özellikleri
Yaklaşık 90 cm uzunluğa ve 20 kg ağırlığa erişebilen binturong 70 cm ölçülen kaslı bir kuyruğa sahip. Gövdesi dağınık siyah tüylerle kaplı bu hayvanın yüz tüyleri daima gridir. Binturong Güneydoğu Asya'da Hindistan'dan Vietnam'a ve Çin'den Endonezya ile Filipinler'e dek bölgedeki çeşitli ülkelerde ve adalarda yaşıyor. Binturong etobur olsa da çoğunlukla meyve yediğinden hepçil bir hayvandır. Kendisi incir gibi meyvelerin yanında küçük memeli, balık, kuş, böcek ve solucan yiyor. Bu hayvanlar doğada 18 yıl yaşayabiliyor.
Her yıl Mayıs'ın ikinci cumartesi gününün Dünya Binturong Günü olarak kutlanması ilgi çekicidir. Diğer taraftan Endonezya'da binturong besleme geleneğine sahip Orang Asil adında yerli bir halk bile bulunuyor. Binturonglar zeki ve arkadaş canlısı yapıları ile uyumlu evcil hayvan olurlar. Dişilerin nadir olması nedeniyle hayvanat bahçelerinde çiftine pek rastlanmıyor.
Binturongların Çevreye Özel Yapısı
Binturong keskin pençelere sahip ve ağaçları kavramayı ve arasında hareket etmesini kolaylaştırıyor. Dahası türün kuyruğu da kavrayıcı özelliğe sahip ve denge sağlamanın yanında maymun gibi daldan sarkmasını sağlıyor. Böyle bir kuyruğa sahip ikinci tek etobur kinkajudur. Binturongun kuyruğunun altında bir koku bezi var ve tırmandığı ağaçta patlamış mısır benzeri koku bırakıyor. Kokunun işlevi yırtıcıları caydırmak ve bölgesini işaretlemek.
Binturong Ağaçsıl Hayvandır
Binturonglar yalnız yaşar ve aynı zamanda bölgeci de değiller. Yalnız yavrular ve anneleri grup halinde görülüyor. Ağaçsıl hayvanlardır ancak çeviklikten yoksunlar ve boyutları nedeniyle iki ağaç arasında pek sıçrayamazlar. Bu yüzden önce yere inip diğer ağaca yol alıyorlar. Uyumak istediklerinde ağacın tepe dallarına tırmanır ve başını kuyruğunun arasına kıvırır. Kediler gibi tüyünü yalayarak tımar etme davranışına sahip. Gözleri iyi görüş sunduğundan gündüz gibi gece de hareketli olur. Bu hayvanlar agresif değiller ve tehdit edilmediği sürece yanıt vermez. Daha ilginç olansa tehdit edildiğinde hırlamak ve dişini göstermek dışında işeme ve dışkılama sergiliyor olması. Herkesin özel bir silahı vardır.
Tek Düşmanları İnsanlar
Binturongun çevik olmamasına rağmen hayatta kalması belki de çok az veya neredeyse hiç yırtıcıya sahip olmamasına bağlı. Yalnız kaplan ve Asya yaban köpeği onu avlayacak kadar büyük ancak kayıtlarda yer almaz. Ağlı piton, leopar ve dumanlı pars gibileri binturongu avlayabilir ancak bölgeleri ayrıdır. Dolayısıyla tek doğal avcıları insanlar.
Korunma Durumu
Binturong türü Dünya Doğayı Koruma Birliği'ne göre "Hassas" kategorisinde yer alıyor. Bangladeş, Vietnam ve Tayland'daki popülasyonlar dengeliyken Çin'de kritik tehlike altında. Popülasyonlarına yönelik tehditler ağaç kesimi ve tarım arazisi dönüşümünden gelir. Ormanların bozulması habitat kaybı getiriyor. Filipinler'de ise kürkü ve yiyecek olarak tüketilmek üzere yasa dışı ticareti söz konusu. Laos'ta insanlar binturonga alçak gönüllü yaklaşırken Vietnam'da yenmek üzere avlanıyor.
Referanslar:
- https://eol.org/pages/328085
- https://link.springer.com/article/10.1007/BF02381118
- https://animaldiversity.org/accounts/Arctictis_binturong/
