Chichén Itzá Neden Bir Dünya Harikasıdır?

Dünyanın Yeni Yedi Harikası listesine girmeyi başaran Chichén Itzá hakkında temel bilgiler.

Chichén Itzá
Chichén Itzá

Chichén Itzá hem çok eski hem de iyi korunmuş bir antik kenttir. Tarihi yaklaşık 1.500 yıl öncesine dayanan ve Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nın kuzey kesiminde yer alan bu antik anıt, bir zamanlar burada yaşamış olan yüzlerce ve binlerce Maya insanının yaşamına büyüleyici bir bakış sunmakta ve geçmişin uygarlıkları hakkında zengin hikayeler anlatmaktadır. Bu nedenlerle New7Wonders Vakfı 2001 yılında yaptığı dünyanın çağdaş harikaları derlemesine burayı da dahil etmiştir. Bu antik noktanın bugün neden bu kadar önemli olduğunu ve dünyanın yedi harikasından biri olarak yerini hak ettiğini gösteren nedenlerden birkaçına göz atıyoruz.

Chichén Itzá 1.500 yaşın üzerindedir

Chichén Itzá'nın ne kadar eski olduğu konusunda bazı tartışmalar olsa da en güncel çalışmalar burayı en az 1.500 yaşında göstermektedir. Bazı modern arkeologlar antik Maya metropolünün kuruluşunu MS birinci yüzyıla kadar geri götürmektedir; bu daha önce inanılandan 400 yıl öncesine denk gelmektedir. MS 4. ve 12. yüzyıllar arasında burada anıtlar, tapınaklar ve konutlar da dahil olmak üzere çok sayıda simge yapı inşa edilmiştir.

Mayaların binlerce yıl boyunca adaklar adadığı ve kurbanlar kestiği saf içme suyu kaynağı olan Xtoloc Cenote, Mayaların burayı inşa etme kararında bir etken olmuş olabilir.

Kurucular kendilerine su cadıları diyordu

Chichén Itzá şehrini kuran Maya sakinleri şehre bu ismi vermişlerdir. Chichen'in adı, şehrin su kaynağını sağlayan Xtoloc Cenote'ye atıfta bulunur ve "kuyunun ağzı" anlamına gelir. Bazen "su cadıları" olarak da bilinen Itzalar MS 5. yüzyılda bölgeye gelen ilk insanlar olsa da, "Itza" adı onlara atıfta bulunmaktadır. Birkaç yüzyıl boyunca Itzalar, ormanın seyrek nüfuslu bir bölgesini sanat ve kültürün geliştiği hareketli bir metropole dönüştürdüler. Daha sonra başka göçmenler geldiğinde, yeni düşünme biçimleri ve daha büyük hedefler getirdiler ve bölge gelişti.

Chichén Itzá Antik Maya kültürüne büyüleyici bir bakış sağlıyor

Chichén Itzá'nın bir zamanlar on binlerce Maya insanına ev sahipliği yapan gelişen bir metropol olduğunu düşünmek hayret vericidir. Bu kadar uzun bir zaman diliminde kurulduğu için erken bir mezradan önemli bir kültür merkezine dönüşmüştür. Şehir, bu uzun zaman dilimi boyunca boyut ve mimari tarz çeşitliliği açısından gelişmiştir. Bu da alan ziyaretçilerinin bir dizi farklı mimari tarzı gözlemleyebilecekleri anlamına gelmektedir.

Dekoratif frizler, geometrik desenler, oyma maskeler ve dalgalı yılanlarla süslenmiş pürüzsüz taş işçiliğinin kullanımıyla tanımlanabilen Puuc Stili ve üst üste dizilmiş platformlar ve piramitler, sütunlar ve basamakların kullanımıyla tanımlanabilen Toltek Stili, Chichen Itza'daki en belirgin stillerden ikisidir. Chichen Itza şimdi bu iki dönemin mimari stillerine göre "eski" ve "yeni" bölümlere ayrılmıştır.

Bir dizi önemli anıt ve tapınağa ev sahipliği yapmaktadır

Yaklaşık 5 kilometrekarelik alan Chichén Itzá'nın ana plazasına ve çevresindeki daha küçük konut yapılarının kalıntılarına ayrılmıştır. Şehrin kalbinde eşsiz tarihlere sahip birkaç tapınak ve anıt bulunabilir. Bazen Kukulcan Tapınağı olarak da adlandırılan El Castillo bunların en tanınmışıdır. Başlangıçta tanrı Kukulkan'a adanmış bir tapınak olarak inşa edilen bu devasa basamaklı piramit, şimdi o dönemin mimari hünerinin bir kanıtı olarak duruyor. Piramit tapınakta yılın her günü için bir tane olmak üzere 365 basamak bulunmaktadır.

İlkbahar ve sonbahar ekinoksları sırasında öğleden sonra güneşinin piramidin kuzey merdivenleri boyunca yarattığı üçgen gölgeler, yapının dibinde bir yılanın başına giden bir yılanın dalgalı gövdesini çağrıştırır. Sütunlu Geçit ve Savaşçılar Tapınağı Chichén Itzá'da görülmesi gereken diğer iki yerdir.