Suyun altında çok uzun süreler nefes alıp vererek yaşamak ister miydiniz? Günümüzde su altında yaşama ve şehirleşme fikri, uzayda koloni kurma fikrinden çok daha uzak. Süper güç olarak tabir ettiğimiz büyük ülkelerin neredeyse tamamı kaynaklarını uzay teknolojileri için harcıyor ve büyük yatırımlar yapıyor. Peki ya yeni bir hayat kurmak için milyonlarca kilometre uzaklıktaki hiç bilmediğimiz başka galaksilere gitme ihtimali yerine, bize daha yakın olan derin denizlerde koloni kurmak nasıl olurdu? Bu makalemizde insanlığın yakın bir gelecekte suyun altında yaşama ihtimalimizden bahsedeceğiz.
İnsanlık Su Altında Yaşamak Zorunda Kalabilir
Yaşadığımız Dünya büyük oranda sularla kaplı ve zaman ilerledikçe daha da fazla miktarda suyla kaplanmaya devam ediyor. Küresel ısınma nedeniyle buzulların erime hızı gün ve gün artıyor ve bu nedenle dünyadaki su seviyesi yükseliyor. Evrenimizin giderek bir "su dünyasına" dönüşme ihtimali bizi bekleyen bir tehlike. 2100 yılına kadar ortalama hava sıcaklığının 3,2 derece yükseleceği ve özellikle kıyı şeritlerde yaşayan 3 milyara yakın insanın hayatının bundan etkileneceği hesaplanıyor.
Bazıları ise başka gezegenlere gidip orada koloni kurma fikrini su baskınlarına karşı alınmış bir önlem olarak görüyor. Belki de kaçtığımız şey kurtuluşumuz olabilir. Gezegenimizin içinde hala tam olarak keşfedemediğimiz okyanuslar var. Bu okyanusların içlerinde yaşamak içinse yeni teknolojilere sahip olmamız gerek. Belki insanların solungaçları olmayacak ama solungaçların yerini alacak teknolojiler icat edebiliriz. Bazı bilim adamları insanların bir gün su altında yaşamak zorunda olacağına inanıyor.
Nasıl Suyun Altında Uzun Süre Nefes Alacağız?
Suyun altında yaşamaya başlayan insanoğlunun binlerce yıl içinde perdeli parmakları olan Homo aquaticus adında yeni bir türe evrilebileceğini öngören teoriler olduğunu biliyor muydunuz? Bugün su altında en uzun süre kalma rekoru 24 dakika ve çoğu insan birkaç dakikayı geçemiyor. Bu nedenle su altında yaşamamıza destek olacak teknolojilere ihtiyacımız var.
2019 yılında "exolung" adında bir araç icat edildi. 3,5 kilogram ağırlığında olan bu araç sayesinde teoride suyun altında sınırsız süre kalmak mümkün. Vücut gücü ile çalışan bu cihazın prensibi çok basit. Bacaklarınızı uzattığınızda tüpün içi boşalıyor ve nefes verdiğinizde tüpün içi hava ile doluyor. Bu sırada su yüzeyine uzanan hortumdan temiz hava çekiliyor.
Bacaklarınızı içeri çektiğinizde bu temiz hava tüpten burnunuza gönderiliyor. Bu sayede yanınızda, sırtınızda veya üstünüzdeki motor ya da kompresör gibi cihazlara ihtiyaç duymadan vücut hareketleriniz ile nefes alabiliyorsunuz. Henüz test aşamasında olan ve patenti beklenen bu gelişmiş şnorkel teknolojisi gelecekte ne kadar yaygın olacak hepimiz göreceğiz.
Bu yeni cihaz bugün suyun altında yaşamak için elbette yeterli değil. Zira sınırsız bir süre nefes almak için sınırsız süre hareket etmek gerekiyor. İnsan gücünün sınırlı seviyede olduğunu düşünürsek devamlı nefes almak mümkün olmayacaktır. Bu nedenle, suyun altında yaşamaya başlamak için dışarıdan bir desteğe bağlı kalmadan daha farklı ve gelişmiş bir teknolojiye ihtiyacımız var.
Biyometrik Çözümleme ile Su Altında Yaşamak
Biyometrik çözümleme: Karmaşık problemleri çözmek için insanların doğaya bakmaları, onun sistemlerini ve modellerini taklit etmeleri demektir. Yani suyun altında yaşamak istiyorsak suda yaşayan ve sınıfça bize en yakın olan canlıları model almamız gerek. Örnek olarak balinalar ve yunuslar. Bu canlılar bizim gibi memeli canlılar grubunda ve yine bizim gibi sudan değil havadan nefes alıyorlar.
Japon biyomimetik tasarımcı Jun Kamei, üç boyutlu yazıcı ile basılabilen ve bir nevi solungaç gibi davranabilen özel bir giysi tasarladı. Bu tasarımın adı "Amphibio". Gelecekte suda yaşayacak insanların su içerisinde karada sahip oldukları rahatlıkla yaşamaları için tasarlandı. Bugün bir dalgıç suyun altında 50 dakika kalmak için yaklaşık 30 kilogram ağırlığında su altı ekipmanı taşımak ve giymek zorunda.
Dahası dalgıç yaklaşık 1 saatlik zamanını dalış öncesi hazırlığa harcıyor. Amphibio adındaki bu solungaç ve maske karışımı giysi vücudu çepeçevre sarıyor. Hedefi ise dalgıçların kullandığı ağır ekipmanların yerini almak. Bu yeni tasarımı yaparken suya dalan böceklerden esinlenilmiş. Hidrofobik zar kendisini çevreleyen sudaki oksijeni yenileyerek sistemde biriken karbondioksiti dağıtıyor. İçinde gözenekler ve oyuklar olan bu kıyafetin çalışan bir prototipi dahi var.
Yukarıdaki sensör giysinin çevresindeki suda meydana gelen oksijen yenileme oranını ölçüyor. Esnek bir yapısı olan bu solungaç benzeri tasarımın içindeki sisteme gelen hava cihazın büzüşmesini ve şekil değiştirmesini sağlıyor. Maskenin içine taşınan oksijen miktarı ölçülüyor ve bir metrekarelik su yüzeyi için gereken oksijen ikmal oranı olan 0.19 litre korunuyor.
Bir insanın böyle bir kıyafetle suda hayatta kalması için 32 metrekare oksijen alanına ihtiyacı var. Yani bu kıyafetin yüzey alanının en az 32 metrekare olması gerek. Tasarımcılar bu kıyafeti serbest dalış ya da scuba dalış için tasarlamışlar. Sudaki basınç, oksijen miktarı ve de ışık miktarı düşünüldüğünde bu giysi ile 10 metre derinliğe kadar uzun süreler su altında kalmak mümkün.
Su altı şehirleri
Peki ya su altı şehirleri? Hemen binlerce insan olmasa da önce yüzlerce insan için sürdürülebilir bir su altı şehri kurmak mümkün mü? Şimdiye kadar önerilen en iddialı su altı şehirlerinden biri Japon mimari firması Shimizu Corporation'ın Ocean Spiral'i oldu.
Bu derin deniz şehrinde sığ suların sıcaklık farkından yararlanılarak çalıştırılan jeneratör ile deniz suyu tuzdan arındırılıyor. Elde edilen temiz su ile su altı çiftliklerinde tarım yapılıyor. Amaç 2030 yılına kadar bu su altı şehrinde 5.000 kişiyi barındırmak. Peki ya maliyeti? Sadece 26 milyar dolar. Okyanuslar bizlere uzaydan daha yakın olsa da keşfetmesi ve yaşaması daha pahalıdır.
Uzayın aksine kendi derin okyanuslarımız hakkında daha az şey biliyoruz. İnsanlar okyanusların sadece %3'ünü keşfettiler. Yani Güneş Sistemi'miz dahi bize daha az yabancı. Hatta elimizde kendi okyanus tabanımızdan daha iyi Mars haritaları var. Dolayısıyla su altına yaşamına nasıl uyum sağlayacağımıza dair de daha az şey biliyoruz. Ancak teoriler insanların bir yüzyıl sonra su altında yaşamaya başlayacağını gösteriyor.
Ocean Spiral projesinde binalar ve iç mekanlardaki odalar aynı anda kaç insanın yaşadığına bağlı olarak boyut ve şekil değiştirebilen esnek alanlardan oluşuyor. Duvarlar, tavanlar ve zeminlere entegre edilen esneme teknolojisi ile örneğin bir evde misafir ağırlandığı zaman yatak odası küçülüyor ve oturma odası büyüyor. Yemek tarifleri saniyeler içinde indirilip, yiyecekler 3 boyutlu baskıdan çıkacağından yemek hazırlamak dakikalar alıyor.
Ne Zaman Su Altında Yaşamaya Başlayacağız?
Bir yüzyıl içinde su altında yaşayacağımızı öngören teoride kentsel alanlardaki arazinin artık yetersiz kalacağı öne sürülüyor. Bunda hem küresel ısınma sonucu artan su baskınlarının hem de yükselen nüfusun etkisi var.
İnsanoğlunun su altında yaşaması belki bizim için bir olasılık olmayabilir ama çocuklarımız ve hatta torunlarımız için muhtemelen görünüyor. İklim değişikliğinin mevcut şehirlerimizi ve yaşam tarzımızı tehdit etmesiyle çok uzak olmayan bir gelecekte yaşamak için başka yollar bulmamız gerekecek.
Ortaya çıkan yeni ve heyecan verici teknolojilere rağmen insanlığın su altında yaşama hedefine ulaşmasına henüz biraz daha zaman var. Teknolojinin gelişim süreci baz alındığında uzak galaksilerde kolonileşme ihtimalimiz şu an daha yüksek.