Kurbağalar Avlarını Nasıl Yakalar ve Yutar?

Bir kurbağanın dili, ağzın ön tarafına takılı olması ve avı yakalamak için hızla fırlatılabilmesini sağlaması bakımından benzersizdir. Avı yakalamaya yardımcı olmak için yapışkan mukusla kaplıdır.

Yazar Ali Artur
kurbağa dili

Kurbağalar sinek ve cırcır böceği gibi böcekleri yutmadan önce yapışkan dillerini çıkarmak zorundadır. Kamış kurbağalarının bu başarıyı hangi süreçle gerçekleştirdiği bilim insanları tarafından yakın zamanda tespit edilmiştir. Araştırmanın gösterdiği üzere, kurbanı yutulacak kadar yutak içine almak için sofistike dil cambazlığı gerekiyor. Bugüne kadar yutkunma ile hiç ilişkilendirilmemiş olan dil kemiği de çok önemlidir.

Kurbağalar uçan böcekleri kovalarken uzun dillerini ağızlarından dışarı çıkarırlar. Böcekler genellikle buna yapışır ve strateji başarılı olursa amfibinin ağzına düşer. Kurbağaların dillerini nasıl uzattıkları ve avlarını yakalamak için nasıl kullandıkları kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmalar, örneğin kurbağa dillerinin yiyecekle temas edene kadar yapışkan olmadığını göstermiştir.

Ancak, Mount Holyoke College'dan Rachel Keeffe, ekibiyle birlikte avı yakaladıktan sonra neler olduğunu araştırmış ve ağız kapandıktan sonra meydana gelen neredeyse her şeyin bir sır olarak kaldığını belirtmiştir.

İçeride Neler Oluyor?

böcek yakalayan kurbağa
Yakalama anında bir kurbağa dilinin hareketi.

Keeffe ve meslektaşları, kurbağaların yiyecekleri yutmadan önce dillerine götürme sürecini anlamak için kamış kurbağalarını yemek yerken videoya kaydetti. Boyutları nedeniyle (kamış kurbağaları 15 cm'ye kadar uzayabilir), ağızlarının iç işleyişi kolayca incelenebilir. Keeffe ve meslektaşları hayvanları pleksiglas bir muhafazada tuttu ve araştırma sırasında cırcır böcekleriyle besledi.

Kamış kurbağalarının dilleri, kafalarının %80'i kadar uzun olabilir.

Hareketi filme almak için yüksek hızlı bir kamera ve X ışını görüntüleri kullandılar. Böylece kurbağaların içinde neler olduğunu görebildiler. Gerekli yapıların X ışını altında görünürlüğünü artırmak için kurbağaların ağızlarındaki stratejik yerlere metal taneler yerleştirildi.

Ortaya çıkan video materyali daha sonra Keeffe tarafından 3D animasyonlar halinde yeniden oluşturuldu, böylece hareket modellerini daha yakından inceleyebildi. Keeffe bu animasyonları, bir kamış kurbağasının cırcır böceğini ilk fark ettiği andan, kurbağanın midesinde öldüğü ve kurbağanın başlangıçtaki durumuna döndüğü ana kadar tüm beslenme döngüsünü anlatan ayrıntılı bir akış şeması oluşturmak için kullandı.

Dil Kemiği Boynun İçine Doğru Çekiliyor

Dil kemiği kaslarından bazıları, burada dil uzatılmış halde görülüyor
Dil kemiği kaslarından bazıları, burada dil uzatılmış halde görülüyor. Mavi renk dil kemiği kıkırdağını tanımlamaktadır. Görsel: Oxford Academic.

Sonuçlar araştırmacıları şaşırttı çünkü bir kurbağanın avını boğazına yerleştirmeden önce nasıl hazırladığına dair herkesin tahmin ettiğinden daha karmaşık bir sistemi ortaya çıkardı. Bu sistemde dil kemiği çok önemli bir rol oynuyor. Kurbağanın dili, ağız tabanının yakınında bulunan kıkırdak bir plaka olan hiyoid kemiğe bağlıdır. Kurbağa hedefine diliyle hamle yaptığında dil kemiği boynun içine doğru geri çekilerek dili ve avı ağza geri getirir.

Kayıtlar, bu toparlanma hareketi sırasında dilin boğazın içine doğru, avı yakalama sırasında olduğundan çok daha fazla hareket ettiğini göstermiştir. Bu işlem, kurbağanın boğazında o kadar geriye uzanan bir kıkırdak ve kas ağını içerir ki, vücuda kan pompalayan organa dokunur. Bir sonraki hareket, dilin ağzın sert damağına doğru itilmesine ve yutaktan geri çekilmesine neden olan dil kemiğinin öne doğru fırlamasını içerir.

Bu şekilde yemek borusu, dile yapışmış olan avını içine alır. Keeffe, kurbağaların damak oluklarının veya ekstra diş sıralarının, kurbağaların yapışkan dillerinden avı çıkarmak için gerekli sürtünme hareketine yardımcı olduğunu düşünmektedir. Bu keşfe kadar olukların ve küçük dişlerin amacının bir gizem olduğu düşünüldüğünde, bu çok ilginç bir gelişme. Ayrıca daha önce yutkunma ile bağlantılı olmayan dil kemiğinden de bahsetmektedir.

İki Saniyeden Az Sürüyor

Kurbağanın cırcır böceğini gördükten sonra orijinal haline dönmesi iki saniyeden az sürüyor. Bu yine de beklenenden çok daha uzun bir süredir. Kurbağanın avını yakalaması için gereken süre iki saniyeden çok daha azdır.

Kurbağanın hem cırcırböceğini başarıyla yakaladığında hem de bunu başaramadığında karmaşık yutma sürecini iş başında görmek de ilgi çekiciydi. Her halükarda uzmanlar, kurbağanın dilinin yeni bir beslenme döngüsüne başlamadan önce boğazına geri dönmesi gerektiğine inanıyor.

Keeffe, gelecekteki çalışmalarda kamış kurbağalarının yutma tekniğinin diğer kurbağalar tarafından paylaşılıp paylaşılmadığının ya da başka sindirim yöntemleri kullanıp kullanmadıklarının araştırılması gerektiğini belirtiyor.