Kurbağalar Antarktika hariç tüm kıtalarda bulunan en çeşitli dört ayaklı canlılardan biri. Bu nedenle birçok sıra dışı özellikleri var. Ağızlarının altındaki balon benzeri büyük ses keseleri bunun bir örneği. Bu hayvanlar durmadan boğazlarını şişiriyor. Peki bunu neden yapıyorlar? İşlevi ve özellikleri nedir?
Kurbağanın Ses Kesesi
Kurbağanın ses kesesi top gibi küre şeklindedir. Şiştiğinde hayvanın gövdesinin ön kısmından uzanır ve başın hemen altında, boğaz bölgesinin önünde belirir. Az sayıda kurbağanın boynu var ancak ses kesesinin genişlediği alan aslında başın altında ve göğsün üstündedir.
Şişen boğazdaki bu balon vücuttaki aynı deriden oluşuyor. Ancak normal haline döndüğünde sarkmıyor ve varlığı neredeyse fark edilmez. Kurbağanın ses kesesi havayla dolduğunda hayvanın vücudunun üçte biri, başının ise üç katı büyüklükte olur.
Bu şişkin ses kesesine daha çok erkek kurbağalarda rastlıyoruz. Sadece birkaç türün dişisinde ses kesesi var. Hatta Güney Afrika pençeli kurbağasında sadece dişi ses kesesini şişirir. Dahası yenilebilen kurbağa türlerinde ses kesesi ağzın her iki yanındadır. Şiştiklerinde iki yandan uzanır.
Kurbağalarda Şişen Ses Kesesinin Görevleri
Ses kesesinin işlevi yalnızca gösteriş değil. Erkekler ses kesesini dişilere seslenmek ve bölgesel savunma amaçlı kullanıyor. Ses kesesi şiştiğinde kurbağanın sesi daha güçlü çıkar. Bu da eş bulma şansını yükseltir. Bu yöntemle erkek kurbağa sesini 1,5 km öteye ulaştırabiliyor.
Kurbağanın ses kesesinin şişme biçimi de etkileyicidir. Kurbağa önce ağzını ve burun deliklerini kapatır. Ardından ciğerlerinden çektiği hava ses tellerinden geçerek ses kesesine girer. Ses kesesi havayla dolarak şişer.
Ses kesesi yankı etkisi oluşturarak ses telinden çıkan sesin hacmini ve kalınlığını artırıyor. Yine de bir kurbağayı ses kesesi şişikken pek görmezsiniz. Çünkü dişilere seslenirken çoğu zaman karanlığı tercih ediyorlar.
Kurbağaların boğazlarını şişirerek ürettikleri ses, yüzlerce erkek kurbağa bir araya geldiğinde büyük gürültülü oluşturur. Her kurbağa türünün çağrısı eşsizdir ve dişiler kendi türlerinden erkeklerin çağrısını ayırt etmelerini sağlayan kulak yapılarına sahip.
Savunma Mekanizması
Kurbağanın boğazını şişirmesinin tek işlevi ses tellerinden geçen havanın gücünü artırmak değil. Bu hayvanlar gövdelerini ve karınlarını da şişirebiliyor. Daha büyük görünmelerini sağlıyor. Yani bir savunma mekanizması. Yırtıcı tarafından tehdit edilen kurbağa en başta ses kesesini şişirir. Madagaskar'ın domates kurbağası kendisini yutulamayacak kadar büyük göstermek için vücudunu balon gibi şişirebilir.
Çiftleşmeden Kaçınmak
Kurbağalarda boğaz şişirme, çiftleşmeyi desteklediği gibi çiftleşmeden korunma da sağlıyor. Dişi kurbağalar bir erkeği reddetmek için boğazını şişirebilir. Erkek dişiye yumurta bırakırken arkadan yaklaşır ve ön ayaklarıyla kavrar. Dişinin yumurtalarını döllerken bu pozisyonda kalır. Dişi eğer erkekten vazgeçtiyse boğazını ve tüm vücudunu şişirir. Erkeğin yerinde kalmasını zorlaştırır ve diğer erkeklerin onu kaçırmasını kolaylaştırır.
