Bir otomobilin yüzü veya ön kısmı, aracın en etkileyici yeridir. Farlar, ızgara ve ön tamponda yapılan çeşitli tasarımlarla otomobil yüzü belirli duyguları çağrıştırabiliyor. Klasik bir VW Beetle veya MINI gibi eski araçlar genellikle mutlu bir yüze sahipken, birçok modern otomobil tam tersi yönde kızgın ve acımasız bir yüze sahipler. Peki modern arabalar neden kızgın yüzlü tasarlanıyor? Daha yakından bakalım.
İnsanlar Arabaları Sert Yüzle Kişileştiriyor
Kaba, agresif ya da öfkeli olsun birçok modern otomobil olumsuz insan duygularını ifade eden bir yüze sahip. Bir Ford F-150 Raptor'ın agresif görünümlü ızgarası, Lamborghini Huracan'ın tehditkar duruşu veya yeni garip tasarımlı BMW'lerin kem göz bakışları gibi.
Günümüz araçları, geçmiş yılların sıkça kullanılan dost canlısı tasarımlarından çok uzak. 1960'larda mutlu bir yüzü olan MINI Countryman bile artık tehditkar bir sürüngene benzeyen ön yüzüyle agresif bir tasarıma sahip.
İnsanoğlu pek çok farklı şeyi insan yüzüne benzeterek kişileştirir. Bulutta, Ay'da, ağaçta ya da kaya oluşumunda yüz görebiliriz. Bu kişileştirme arabaları da içeriyor. Bu olayın adı var: Pareidolia.
Pareidolia Araştırması Ne Söylüyor?
Avrupalı bir araştırma firması olan EFS Consulting Vienna, otomobillerin yüzlerinin aracın arzu edilirliğini nasıl etkilediğine ilişkin pareidolia üzerine bir çalışma yürüttü. Araştırma firması, çalışma için 20'si erkek, 20'si kadın 40 kişiden otomobil modellerini geometrik morfometri (biçimin nicel analizi) adı verilen bir sisteme göre değerlendirmelerini istedi.
Çalışmanın katılımcıları, araçları olgunluk, cinsiyet, tutum, duygular ve kişilik gibi insanların yüzlerden tek bir bakışta çıkardıkları her özelliğe göre derecelendirdi. Katılımcılar daha sonra arabalarda yüz görüp görmedikleri, insan yüzü mü, hayvan yüzü mü olduğu sorusunu yanıtladılar. Son olarak da arabayı beğenip beğenmediklerini belirttiler.
Katılımcılar büyük farkla, "güç" hissi uyandıran kızgın yüzlü arabaları tercih etti. Çalışmada tercih edilen "yüksek güç" simgesi otomobiller, örneğin Mercedes E serisi, daha alçak veya daha iri olma eğilimindeydi ve daha geniş hava girişine sahip yarık gibi veya açılı farları vardı.
Çünkü İnsanlar Bunu Arzuluyor
Otomobil üreticileri, otomobilleri geliştirmeye ve tasarlamaya önemli miktarda para harcıyor; insanların satın alma olasılığının daha yüksek olduğu otomobiller tasarlama konusunda titizler. Araştırmanın gösterdiği gibi, insanlar kızgın yüzlü arabaları tercih ediyor. Araştırma o kadar aydınlatıcı ki, önde gelen bir otomobil üreticisinin baş tasarımcısı bu çalışmanın haklarını satın almak istedi.
Üreticiler bugün üretim öncesi tasarım testlerinde insanların bir otomobilin görünümüne nasıl tepki verdiğini görmek için göz hareketi izleme ve beyin dalgası ölçümü bile kullanıyor. Tasarımcılar arabanın ön kısmına fazlasıyla odaklanıyor çünkü bu bölümün arabayı görenler üzerinde duygusal etki yaratma olasılığı yüksek.
Otomotiv tasarımcıları hayvanlar evreninden de esinleniyor. Bunlar arasında ayı ya da bufalo gibi güç ve kudreti simgeleyen hayvanlar var.
Arabalar Gelecekte Daha Mutlu Yüzlü Olacak mı?
Ancak modern otomobil tasarımcılarının abarttığı bir şey var ve o da otomobilin yüzünü çok kaba ve öfkeli göstermede işleri çok ileri götürmeleri. Bu durum otomobil alıcılarını geri itmeye ve mutlu yüzlü otomobillere doğru bir hareketi teşvik etmeye başladı. Agresif görünümlü araçlar günümüzde popüler olsa da, Jaguar E-Type gibi sevilen klasik otomobiller eski mutlu yüzleriyle yeniden piyasaya sürülüyor.
Otomobil üreticilerini mutlu yüzlü otomobiller üretmeye itebilecek bir başka şey de sürücüsüz araçlar. Birçok insan sürücüsüz araçlardan korkuyor çünkü bu araçlar kontrolü bırakmaya teşvik ediyor ve tedirginlik yaratıyor. Otomobil üreticileri bu korkuya çare olarak sürücüsüz araçları daha dostane görünecek şekilde tasarlamaya dikkat eder. Tıpkı çizgi filmden fırlamış gibi sempatik görünen Google'ın otonom prototip otomobili gibi.
Kızgın, kaba ve agresif yüzlere sahip öfkeli otomobiller şimdilik baskın seçim ancak ilerleyen yıllarda bazı şeyler değişebilir.