Chlamydogobius eremius ya da çöl kaya balığı, parlak sarı rengine rağmen Avustralya'nın en sert balığı gibi görünmeyebilir. Erkek olanlar, ilkbaharla beslenen göletlerin yakınındaki küçük yuvalarında yaşayan yalnız yaratıklardır. Araştırmacılar, bu balıkların geleneksel olarak küçük boyutlu erkeklerle ilişkilendirilen bir özelliğini tespit etti.
Bazı küçük erkek çöl gobileri "Napolyon kompleksi "nden muzdarip görünüyor ve bu da onları agresif bir şekilde daha büyük rakiplerini takip etmeye ve onlarla savaşmaya yönlendiriyor. Bilim insanları bu saldırganlığın, küçük erkeklerin hızlı ve güçlü bir şekilde hareket ederek daha büyük rakiplerini korkutabileceği ve yenebileceği varsayımına dayandığını düşünmektedir. Kısaca söylemek gerekirse durum budur [kaynak: Svensson].
Bu, kısa boylu erkekler için kullanılan ve aşağılık duygusuyla kavgaya girişme olasılığı daha yüksek olan argo deyimin hayvanlardaki karşılığıdır. Kısa boylu ama küstah tavırlarıyla boyunu telafi eden bir Fransız komutan olan Napolyon Bonapart'tan esinlenilerek bu isim verilmiştir.
Tek sorun Napolyon'un o kadar da kısa olmaması. National Gallery of Victoria'ya göre, öldüğünde boyu 169 cm civarındaydı. (Dünyada 1996 yılında doğmuş ve 2014 yılında 18 yaşında olan erkeklerin ortalama boyu 171 cm'dir.) Napolyon'un hükümdarlığı sırasında Fransız ve İngiliz ölçüm sistemleri arasında aynı kelimelerin ortak kullanımı, iki ülkenin yöneticileri arasında çeşitli yanlış anlamalara yol açmıştır.
Napolyon'un savaş taktikleri, normal bir boya sahip olmasına rağmen fiziksel olarak ufak tefek olduğu izlenimini vermiş olabilir. Görünüşe göre Napolyon, kişisel muhafızlarının olağanüstü uzun boylu askerlerden oluşmasından hoşlanıyordu, çünkü bu sadece Napolyon'un kendi boyunun eksikliğini vurgulamaya yarıyordu. Buna ek olarak, huysuz olduğu söylenirdi, bu da münakaşacı olarak ünlenmesine katkıda bulunmuş olabilir. Napolyon bir kadının giyim tarzını onaylamadığında, bazen giysilerinin üzerine mürekkep veya yiyecek dökerek kirletirdi. Modayı denetleyen ilk moda polislerinden biriydi. Ayrıca kadınların özgürlüklerine sert kısıtlamalar getirmiştir [kaynak: National Gallery of Victoria].
Napolyon'un alışılmadık derecede kısa boylu olduğu düşüncesi popüler bilinçte yaşamaya devam ederek "Napolyon kompleksi" deyiminin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu teori insanlarla ilgili olmasa da, kıt kaynaklar ve eş bulma konusunda rekabetin yüksek olduğu hayvan toplumlarında son derece yaygın olduğu gösterilmiştir. Özellikle, kaynak kıtlığı zamanlarında, daha küçük erkeklerin daha büyük erkeklere saldırarak kazanacakları daha fazla şey vardır. Daha küçük olan canlı, kazanma olasılığı yarı yarıya olsa bile bu ihtimali göze alır.
Eğer kaynak bolsa, güçsüz olana şans verilebilir. Çünkü daha küçük yaratıklar daha büyük türdeşlerine saldırmaya daha meyilliyken, büyüklerin kaçma ve başka yerlerde yiyecek arama olasılığı daha yüksektir. Çünkü belirtildiği gibi kaynaklar daha bol ve risk almaya gerek yoktur. [Morrell]. Belki de Napolyon'un yaklaşımında haklılık payı vardı.
Kaynaklar:
- Morrell, Lesley J. et al. "Why Are Small Males Aggressive?" Proceedings of the Royal Society of Biological Sciences. June 22, 2005. (Feb. 23, 2022) http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1564107/
- National Gallery of Victoria. "Napoleon: Did You Know." (Feb. 23, 2022) https://www.ngv.vic.gov.au/napoleon/facts-and-figures/did-you-know.html
- Roser, Max, Cameron Appel and Hannah Ritchie. "Human Height." Our World in Data. Updated May 2019 (Feb. 23, 2022) https://ourworldindata.org/human-height#
- Svensson, P. Andreas et al. "A High Aggression Strategy for Smaller Males." PLOS ONE. Aug. 14, 2012. (Feb. 23, 2022) https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0043121