Gece gökyüzüne baktığınızda ya da internetteki uzay görüntülerine hayretle baktığınızda hep aynı şeyi görürsünüz: Parlak yıldızlar, gezegenler ya da uzay araçlarıyla noktalanan uzayın derin karanlığı. Peki uzay neden siyah görünüyor? Neden uzay, Dünya'daki mavi gündüz gökyüzü gibi renkli değil? Şaşırtıcı bir şekilde, yanıtın ışığın olmamasıyla pek ilgisi yok.
- İlgili: Gökyüzü Neden Mavi?
Genişleyen Evrenin Oynadığı Rol
Santa Cruz'daki Kaliforniya Üniversitesi'nde (UCSC) astrofizikçi olan Tenley Hutchinson-Smith şöyle demektedir: "Bizim galaksimizde milyarlarca yıldız, evrende milyarlarca galaksi ve gezegenler gibi ışığı yansıtan diğer nesneler olduğu için, geceleri gökyüzüne baktığımızda fazlasıyla ışıklı olacağını düşünebiliriz. Oysa tam tersine, oldukça karanlıktır."
Hutchinson-Smith, fizik ve astronomi çevrelerinde Olbers paradoksu olarak bilinen bu çelişkinin uzayın genişlemesi teorisiyle açıklanabileceğini belirtiyor; "Evrenimiz ışık hızından daha hızlı genişlediği için galaksilerden gelen ışık uzuyor ve insan gözü tarafından algılanamayan kızılötesi, mikrodalga ve radyo dalgalarına dönüşüyor olabilir." Dolayısıyla bu dalga boyları tespit edilemediği için nesneler çıplak gözle karanlık (siyah) görünür.
Yıldızlar tüm renklerde ışık yayarlar, hatta morötesi ve kızılötesi gibi insan gözünün göremediği renklerde bile. Eğer mikrodalgaları görebilseydik, tüm uzay ışıldıyor olurdu. Bunun nedeni, Büyük Patlama'dan 380.000 yıl sonra rekombinasyon sonucu yayılan ilk fotonlar olan kozmik mikrodalga arkaalan ışınımının hala uzayı dolduruyor olmasıdır.
Neredeyse Maddeden Yoksun Alanlar
Yıldızlararası ve gezegenlerarası uzayın karanlık görünmesinin bir başka nedeni de uzayın mükemmele yakın bir vakum olmasıdır. Dünya'nın gökyüzünün mavi olduğunu hatırlayın çünkü nitrojen ve oksijen de dahil olmak üzere atmosferi oluşturan moleküller Güneş'ten gelen görünür ışığın mavi ve mor dalga boylarının büyük bir kısmını gözlerimize doğru da dahil olmak üzere her yöne saçar.
Bununla birlikte, maddenin yokluğunda, ışık kaynağından alıcıya doğru düz bir çizgide ilerler. Uzay mükemmele yakın bir vakum olduğundan, yani son derece az parçacık içerdiğinden, yıldızlar ve gezegenler arasındaki boşlukta ışığı gözlerimize saçacak neredeyse hiçbir şey yoktur. Ve ışık gözümüze ulaşmadan hiçbir şey göremeyiz.
Bununla birlikte, 2021 yılında The Astrophysical Journal'da yayınlanan bir çalışma, uzayın bilim insanlarının ilk başta düşündüğü kadar siyah olmayabileceğini öne sürüyor. NASA'nın Plüton ve Kuiper Kuşağı'na yönelik New Horizons görevi sayesinde araştırmacılar uzayı Dünya'dan veya Güneş'ten gelen ışık paraziti olmadan görebildiler.
Ekip, uzay aracı tarafından çekilen görüntüleri eleyerek bilinen yıldızlardan, Samanyolu'ndan ve olası galaksilerden gelen tüm ışığın yanı sıra kamera tuhaflıklarından sızmış olabilecek ışığı da çıkardı. Evrenin arka plan ışığının hala tahmin edilenden iki kat daha parlak olduğunu buldular.
