Volkan Bilimci Olmak ve Kullandıkları Aletler

En deneyimli volkan bilimci bile bir sürprizle karşılaşabilir ve yanlış yerde, yanlış zamanla yakalanmak ölümcül olabilir.

636649084675348204 EPA USA HAWAII KILAUEA VOLCANO.1

Volkan bilimci olmak üstüne detaylı bir yazı hazırladık. İşi yanardağları izlemek, gözlemlerini yazmak ve yorumlamak olan volkan bilimcinin çalışma yaşamı rahatsız edici ölçüde sıcak geçebilir. Volkan bilimciler, bir daha ne zaman ve nasıl püsküreceklerini tahmin etme çabası içinde yanardağları izlemeye yıllarını verirler.

Zamanlarının çoğu bir büroda ya da laboratuvarda verileri çözümlemekle geçer; fakat etkin ya da püskürme durumundaki yanardağların yamaçlarında yapılan arazi çalışması yaşamsal önemdedir. Volkan bilimciler buralardan lav ve gaz örnekleri alırlar; ısıdaki ve yeryüzü biçimlerindeki değişmeleri ölçerler.

Volkan Bilimci Olmak

Bazı volkan bilimciler, etkinliğin sürdüğü bölgeye gerçekten yaklaşabilmek için özel, koruyucu giysiler giyerler. Başka yanardağlara ve geçmişteki püskürmelere ilişkin bilgilerinden yararlanmak zorundadırlar. Çünkü yüzyıllardır süren araştırmalardan sonra bile, püskürmeler tam olarak tahmin edilememektedir. En deneyimli volkan bilimci bile bir sürprizle karşılaşabilir ve yanlış yerde, yanlış zamanla yakalanmak ölümcül olabilir. 

Kısıtlayıcı Giysi

Volkan bilimci olmak
Aktif bir kratere yakınlaşmanın en kolay yolu bu giysilerdir.

Bu koruyucu giysinin yüzeyi, bir yanardağ püskürmesinin yaydığı yoğun sıcaklığı yansıtan bir metalle kaplıdır; dolayısıyla, giyen bilim insanın serin kalmasını sağlar. Ama aynı zamanda o kişinin dışarıda olup biteni duyumsamasını, işitmesini ya da görmesini önler. Zor durumda kalındığında bu hantal giysi, kişinin kaçıp kendisini güvenli bir yerde atmasını sağlayabilir. 

Katia ve Maurice Krafft

Katia ve Maurice Krafft çifti 1991 volkan ölüm
Katia ve Maurice Krafft çifti.

Fransız volkan bilimciler Katia ve Maurice Krafft, yaşamlarını yanardağları belgelemeye adadılar. Karı koca, Japonya'da Unzen Yanardağı'nın 1991 yılındaki püskürmesi sırasında öldü. Bu piroklastik akış sırasında Krafft çiftiyle beraber 40 gazeteci daha yaşama veda etmişti. 

Volkan bilimcinin not defteri, bir yanardağın tarihidir; sanki yanardağın öz geçmişinden bir bölüm gibidir. Gözlemci, bir püskürme sırasındaki bütün büyük ve küçük her olayı not eder, çizimlerle saptar. Bazı şeylerin önemi daha sonraları anlaşılabilir. 

Yanardağın Sıcaklığı Nasıl Ölçülür?

Termokupl en doğru sıcaklık bilgisini sağlıyor volkan
Termokupl en doğru sıcaklık bilgisini sağlıyor.

Bir lav akıntısının sıcaklığını ölçmek her zaman bir yanma tehlikesini barındırıyor. Lav sıcaklığı ölçme yöntemleri arasında çabucak eriyecekleri için, cam ısıölçerler yani termometreler yok. Bunun yerine 
termokupl denilen elektrik ısı ölçerler kullanılıyor. Lavların sıcaklığı genellikle 1000 – 1100 derece aralığındadır. Yani çeliğin erime noktasından 300 derece daha az. 

Kızgın lavlardan örnek almak

https://gfycat.com/foolishvastdrever
Lav dışarı çıktığı an soğur.

Kor kırmızı, kızgın lavdan örnek almak için videodaki metal çubuktan daha uygunu bulunamaz. Çubuğun bir ucunda, güvenli bir uzaklıkta duran volkan bilimci, öteki ucu lav akıntısına daldırır. Sonra döndürerek, ucuna takılan lav akıntısını çekip alır. Lav bir kez ana akıntının dışına çıkarılınca hemen soğur. 

Madenci Pusulasının Önemi

compass
Yer bilimcilerinin büyük bölümü bu pusulalardan faydalanıyor.

Bir yanardağın yer yüzeyi, püskürttüğü yeri lavlar sertleşip kayaya dönüştükçe ve yeni yeryüzü yapıları oluşturdukça sürekli değişmektedir. Madenci pusulası, çabucak bir yer krokisi çıkarmak için çok elverişli bir araçtır. Dikey ve yatay açıları ölçmeye yarayan bir ibresi ve düzeci vardır. Küçük ve hafif olduğu için bir volkan bilimcinin kemerinde asılı olarak taşınabilir. 

Hareketli Yeryüzünü Ölçmek

DjU49JJUwAAfl1C
Katlanabilir, taşınabilir ölçüm aleti.

Bir püskürmeyi önceden kestirmek, ancak duyarlı bir yere ölçme aletiyle yer düzeyinde küçük değişmeleri yakalayarak olur. 

Özel Eldivenler

Kızgın örnekler toplamak ve kızgın lavların yakınında çalışabilmek için, volkan bilimciler asbest eldiven giyerler.