1968'de Amerika Birleşik Devletleri Vietnam Savaşı'nda batağa saplanmıştı. Ocak ayında Kuzey Vietnam büyük bir saldırı başlattı. Amerikalılar Güney Vietnam'da Viet Cong (Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi) kontrolündeki bölgeleri kurtarmak için operasyonlar düzenlemek zorundaydı. 16 Mart 1968'de Amerikan askerlerine Sơn Mỹ bölgesindeki tüm düşman mevzilerini ortadan kaldırma emri verildi. Bölgeye vardıklarında hiçbir direnişle karşılaşmadılar: Sadece kadınlar, çocuklar ve yaşlılar vardı. Üstleri tarafından vahşete teşvik edilen askerler My Lai katliamını gerçekleştirerek yaklaşık 500 kişiyi öldürdüler.
Bilgi: Katliama ait fotoğraflar rahatsız edici olduğu için yazıya dahil edilmemiştir.
My Lai Katliamının Arka Planı
16 Mart 1968'de ABD Ordusu askerleri Vietnam'da My Lai katliamını gerçekleştirdi. Bir Viet Cong birliğini ortadan kaldırmakla görevlendirilen Charlie Bölüğü, 1. Tabur, 20. Piyade Alayı, 11. Tugay, 23. Piyade Tümeni askerleri yüzlerce erkek, kadın ve çocuğu öldürdü. Vietnam Savaşı'nın en şok edici olayı olarak anılan bu savaş suçu, Quảng Ngãi eyaletinde bulunan My Lai de dahil olmak üzere Sơn Mỹ köyünün çeşitli mezralarında meydana geldi.
Teğmen William Calley, My Lai katliamı sırasında Charlie Bölüğü'nden sorumlu bir subaydı. Adamlarına köylüleri öldürme emri vermekle suçlandı ve katliamlara bizzat katıldı. Calley, katliamla ilgili daha sonraki soruşturma ve davaların merkezi figürlerinden biri haline geldi.
My Lai Katliamının Nedenleri
Fransa'nın 1954 yılında Birinci Çinhindi Savaşı'nda yenilgiye uğramasının ardından Vietnam iki devlete bölündü: Komünist yönetim altındaki Kuzey Vietnam ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından desteklenen otoriter bir rejim olan Güney Vietnam.
Ho Chi Minh liderliğindeki Kuzey Vietnam, 1957 yılında Güney Vietnam'a yönelik operasyonlar başlattı. Soğuk Savaş bağlamında ABD, Asya'da komünizmin yayılmasını önlemek istiyordu. Güney Vietnam'ın müttefiki olarak 1950'lerin ortalarından itibaren bölgeye asker gönderd. 1965 yılında Amerikan birlikleri, Kuzey Vietnam ordusu ve Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi (Viet Cong) gerillalarıyla mücadele etmek üzere Güney Vietnam'da toplu halde konuşlandırıldı.
Ocak 1968'de Kuzey, ülkenin başlıca şehirlerini ele geçirmek amacıyla Tet saldırısını başlattı. Amerikan komutanlığı "ara ve yok et" operasyonlarıyla karşı saldırıya geçer. Bu operasyonlardan biri Görev Gücü Barker'a verilir. Amaç, Amerikan istihbaratına göre My Lai mezrasını işgal eden FNL ordusunun 48. Taburunu ortadan kaldırmaktır.
Başlangıçta katliam haber yapılmadı, ancak en sonunda araştırmacı gazeteciler, özellikle de Seymour Hersh tarafından ortaya çıkarıldı. Hersh, Kasım 1969'da olayla ilgili bir hikaye yayınlayarak kamuoyunun dikkatini çekti ve yaygın bir öfkeye yol açtı.
My Lai Katliamının Gerçekleştiği Gün
Arama ve yok etme operasyonunun bir parçası olarak Charlie Bölüğü askerlerine sadece Viet Cong gerillalarını değil, kadın ve çocuk da olsalar şüpheli kişileri de öldürmeleri emredilmişti. 16 Mart 1968'de, sabah saat 7:30 sularında, Yüzbaşı Ernest Medina komutasındaki GI'lar (Amerikan askerleri) helikopterle Sơn Mỹ'ye iner. İki müfreze köye girer ama sadece silahsız köylülerle karşılaşır.
Köylülerin düşman olduğuna ikna olan Amerikalılar onları ortadan kaldırmaya karar verir. Köy sakinlerini dışarı çıkarmak için evleri ateşe verirler, sonra da onları vururlar. Kadınlar, çocuklar, yaşlılar: Askerler ayrım gözetmeksizin öldürür. Bazı siviller süngülerle öldürülürken, diğerleri toplanıp makineli tüfekler ve bomba atarlarla vurulur.
Katliamlar sırasında kadınlara ve kız çocuklarına tecavüz edilmiştir. İlk iki müfrezenin görevini tamamlaması için üçüncü bir müfreze gönderili ve yaralıların işi bitirilir. Çiftlik hayvanları ve evcil hayvanlar dahi ölümden kurtulamaz. Aynı zamanda, Görev Gücü Barker'ın Bravo bölüğü birkaç kilometre ötede karaya çıkar ve sivillere yönelik yeni katliamlar gerçekleştirir.
Sabah saatlerinde Hugh Thompson Jr. bir helikopterle bölgenin üzerinde uçarken yaralı Vietnamlılar görür. Bu yaralıların kendi silah arkadaşlarının kurbanları olduğunu bilmiyordu. Thompson, ekip arkadaşları Glenn Andreotta ve Lawrence Colburn ile birlikte birkaç cinayete tanık olur ve askerlerin sivilleri katlettiğini fark eder.
Diğer iki helikopter ekibinin de yardımıyla Thompson ve meslektaşları, yaralıların yardımına gitmelerine izin vermemeleri halinde GI'ları ateş açmakla tehdit eder. Sonunda saklanmakta olan 12 kişinin hayatını kurtarmayı başarırlar. Saat 11 sularında üsse dönen Thompson, üstlerini katliam hakkında uyarır. Operasyonun komutanı Yarbay Barker, durumu öğrenmek için telsizle Medina ile temasa geçmiş ve adamlarından ateşi kesmelerini istemiştir. Ölü sayısı 500 civarındaydı.