Kretase döneminin sonunda, 66 milyon yıl önce, bir asteroit Dünya'ya çarparak kitlesel yok oluşu tetikledi. Ağırlığı 25 kg'dan fazla olan neredeyse tüm hayvanlar yok oldu. Buna kuş olmayan tüm dinozorlar, yani modern kuşlara evrimleşmeyen dinozorlar da dahildi.
Yaşayan kuş türlerinin DNA'larının analizi Science Advances dergisinde yayımlandı.
Bu analiz, kuşlarda "genomik fosillere" dair kanıtlar ortaya koyuyor. Bunlar, günümüzde yaşayan yaklaşık 10.000 kuş türünün tüylü dinozorlardan evrildiği kritik evrimsel adımların işaretleridir.
ABD'deki Michigan Üniversitesi'nden başyazar Jake Berv, "Yaşayan kuşların DNA'larını inceleyerek, Dünya tarihindeki en önemli olaylardan birinin hemen ardından değişen genetik dizilim kalıplarını tespit etmeye çalışabiliriz" diyor. "Bu olayların imzası, hayatta kalanların genomlarına on milyonlarca yıl sonra tespit edebileceğimiz şekilde kazınmış gibi görünüyor."
Kitlesel yok oluşun ardından kuş genomlarında meydana gelen büyük değişimler arasında yavru kuşların nasıl geliştiği, yetişkin boyutu ve metabolizması ile bağlantılı görünen değişimler de yer alıyor.
Bu değişimlerden biri, Kretase sonu yok oluşundan yaklaşık 3-5 milyon yıl sonra meydana geldi. Bu dönemde kuşlar daha küçük vücutlar geliştirme eğilimindeydi.
Daha fazla kuş türü de altricial olarak gelişti, yani bebekler yumurtadan çıktıklarında hala çok embriyoniktir ve haftalarca ebeveynlerinin onları beslemesine ve onlara bakmasına ihtiyaç duyarlar.
Berv, "Yetişkin vücut büyüklüğü ve kuluçka öncesi gelişim modellerinin, tespit ettiğimiz genetik değişikliklerle ilişkilendirebileceğimiz kuş biyolojisinin 2 önemli özelliği olduğunu bulduk" diye ekliyor.
Analiz, araştırmacıların hangi genetik değişikliklerin farklı özelliklerle ilişkili olma olasılığının en yüksek olduğunu modellemelerine olanak tanıyan yeni bir yazılım aracı sayesinde mümkün oldu.
Bu çalışma, modern kuşlar üzerinde yapılan ve Kretase sonu yok oluşunun ardından kuş çeşitliliğinde hızlı bir artışa işaret eden bir başka genetik çalışmayı izliyor.
İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden yazar Daniel Field, "Kitlesel yok oluş olaylarının biyoçeşitliliği, ekolojiyi ve organizma biçimini önemli ölçüde etkileyebileceğini biliyoruz" diyor.
"Çalışmamız, bu yok oluş olaylarının aslında organizma biyolojisini daha da derinden etkileyebileceğini vurguluyor — genomların nasıl evrimleştiğinin önemli yönlerini değiştirerek.
Field, "Bu çalışma, kitlesel yok oluş olaylarının dramatik biyolojik etkilerine dair anlayışımızı geliştiriyor ve dev dinozorları ortadan kaldıran kitlesel yok oluşun, gezegenimizin tüm tarihinde biyolojik açıdan en etkili olaylardan biri olduğunu vurguluyor" diye ekliyor.