Cassowary en çok koşucu devekuşu olarak da bilinen emu hayvanı ile yakından ilişkili olan uçamayan bir kuş türüdür. Cassowary tarih öncesinden kalma uzun bacaklı iri bir hindi gibi görünür. Zira büyük sivri bir boynuz taşır. Bugün dünyada yaşayan en büyük ikinci kuş olarak biliniyor.
Cassowary adı Papua dilinde 'boynuzlu kafa' anlamına gelmekte ve başının üstündeki sert deriden yapılmış miğfere işaret ediyor. Kuş geriye doğru eğimli boynuzunı yağmur ormanlarında ilerlerken önündeki bitki örtüsünü dağıtmak için kullanıyor. Bu boynuz ayrıca baskınlığı ve yaşı da yansıtıyor. Cassowary dişileri genellikle daha büyük ve daha ağır olmasına rağmen, erkek ve dişi birbirine benzer görünümdedir. Yavrular siyah – krem renkli şeritlere sahip olur yaklaşık beş ay sonra kahverengiye dönerler. Yetişkinler asıl renklerini ve boynuzlarını yaklaşık iki ila dört yaş arasında alır.
Cassowary Kuşu (Casuarius) Hakkında Bilgiler
- Bilimsel adı: Casuarius
- Ömrü: 12 – 40 yıl
- Habitat: Yeni Gine, Avustralya
- Yüksekliği: 1,5 – 1,8 m
- Genişliği: 127 – 170 cm
- Ağırlığı: 29 – 58,5 kg
- Hızı: 50 km / s
- Popülasyonu: 10.000 – 20.000
- Korunma durumu: Asgari Endişe
- İlginç bilgi: Yerden 2 metre yüksekliğe zıplayabilirler ve gövdelerine gizli minik kanatları vardır.
Cassowary Kuşunun Coğrafi Dağılımı
Cassowary kuşu Yeni Gine'de ve Avustralya'nın Queensland kentinde bulunuyor. Bu kuş yağmur ormanlarında yaşar ancak yakınlardaki mangrovlarda, savan ve meyve tarlalarında da görülür. Nemli tropik ormanlar, tropik savanlar ve mangrovlar favori biyomları arasında yer alıyor. Asya'nın Okyanusya kıtası ana karalarıdır ve Güneydoğu Asya alt karaları olarak sıralanır. Papua Yeni Gine adası ve Avustralya dışında yakındaki Endonezya'da yaşayan türleri var.
Cassowary Kuşunun Davranışları
Cassowary'ler uçamayan kuşlardır. Dışarıdan bakıldığında görülmesi zor olan çok küçük gizli kanatlara sahipler. Güçlü bacakları kendilerini savunmak ve saldırmak için kullandıkları birincil silahlarıdır. Ormanda yavaş yavaş yürürken neredeyse hiç ses çıkarmazlar. Ancak bir kez alarm verdiklerinde saatte yaklaşık 50 kilometre hızla koşabilirler ve önlerindeki bitki örtüsünü başlarındaki kemikli kasklarıyla iterler.
Cassowary'ler gündüz avlanıp, çoğunlukla sabahları ve öğleden sonraları toplanıp gün ortasında dinleniyor. İyi yüzücülerdir ve iyi de zıplarlar. Utangaç ve yalnız yaşayan bir kuş türü olmasına rağmen oldukça saldırgan olabilir. Zaman zaman insanlara saldırır, güçlü bacakları ve büyük pençelerini kullanırlar. Yalnız yaşadıkları için diğer cassowary'leri bölgelerinden uzak tutma eğilimindeler. Bölgeci davranışlar sergilediklerinde ormandaki diğer türlerin duyabileceği çok yüksek, derin bir kükreme sesi çıkarırlar.
Cassowary Kuşunun Beslenmesi
Cassowary kuşları otçullardır ve çoğunlukla düşen meyveleri yiyerek beslenirler (frugivore). Ayrıca omurgasızları, küçük omurgalıları ve leşleri de yiyecek olarak kullanırlar.
Cassowary Kuşunun Üremesi
Poliandri hayvanlar olarak Cassowary kuşu çok eşlidir. Dişi birden fazla erkekle eşleşir ve yumurtalarını bıraktıktan hemen sonra kaybolur. Her çiftleşmede yeni bir yuva kurar. Erkeklerin kur yapması boğazını şişirerek "buu-buu-buu" sesini çıkarmaktan ibarettir. Yeni Gine'deki üreme mevsimi, kurak mevsim bittiğinde başlar ve Avustralya, Queensland'da ise çiftleşme haziran-ekim ayları arasında görülür.
Yuvalar toprağa kazılan sığ çöküntülerdir ve yapraklarla ve otlarla çevrili bitki örtüsü arasında çok iyi kamufle olur. Üreme mevsimi boyunca birkaç 3-5 yeşilimsi renkli yumurta bırakılır. Kuluçkaya erkek yatar ve yaklaşık 50 gün sürer. Cassowary kuşu yavruları bağımsız yaşayıncaya kadar yaklaşık dokuz ay babaları ile kalır. Yaklaşık üç yaşında üremek için olgunlaşmış olurlar.
Cassowary Kuşunun Türleri
Üç cassowary türünden güney veya çift gerdanlı cassowary en büyük ve de en bilineni. Tek gerdanlı ya da kuzey cassowary keşfedilen en yeni tür (1860). Bunlar güneydeki türün aksine sadece Yeni Gine'de yaşıyorlar. Boynuzu daha iri ve boyun derisi genellikle altın ya da kırmızı renkte. Üçüncü tür hem en küçük hem de en renkli olan ve de gerdanı bulunmayan Cüce cassowary'dir. Gerdanın olması gereken yerde mor noktalar ve yanaklarında pembe şekiller taşır. Yüzü ve başı siyah, boynu koyu mavidir. Omuzu ise kırmızı ya da menekşedir. Bu kuşlar Yeni Gine'nin yüksek rakımlarında yaşıyor ve alçak yağmur ormanı ovalarını daha büyük kuzenlerine bırakıyorlar. Nadiren hayvanat bahçelerinde görülürler.
Cassowary Kuşu Popülasyonu
Nemli tropik yaşam alanlarının ve yağmur ormanlarının tahrip edilmesi kıyı ovalarında yaşayan cassowary kuşu popülasyonunu önemli ölçüde tehdit ediyor. Ormanlar tarım ve kalkınma için yok edilmekte ve bu da nüfusu izole ederek kuşların dağınık yaşamasına neden olmakta. Sonuç olarak genetik çeşitlilikleri azalıyor. Bu kuşlar ayrıca ormandaki yaşam alanlarında yeterli miktarda yiyecek veya suya erişemiyor. Dünya'daki cassowary kuşlarının çoğunun yaşadığı Avustralya, Queensland'de trafik kazası kaynaklı ölümler de görülmekte. İnsanlar ayrıca yavru cassowary'leri köpeklerine avlatıyor. Yeni Gine'deki bazı topluluklar bu kuşları gıda kaynağı olarak görüyor ve bu yüzden yoğun şekilde avlıyorlar.
IUCN Kırmızı Listesi'ne göre toplam cassowary popülasyon büyüklüğü 10.000 – 19.999 birey olup, bunların 6.000 – 15.000 kadarı olgun hayvanlardır. Olgunlaşmış kuşların 2,500 kadarı Avustralya'da yaşıyor. Kuşlar genel anlamda asgari endişe kategorisinde sınıflandırılmakta ve sayıları düşmektedir. Bu canlının ekolojik görevleri ekosistemdeki görevleri tükettikleri meyvelerin tohumlarını yaymaktır.
Cassowary Kuşu Hakkında Diğer Bilgiler
- Cassowary kuşu özellikle yavruların doğmasıyla birlikte üreme mevsimi boyunca agresif kalır. Sık sık vücudunu yukarı doğru uzatır, sağrı tüylerini kabartır, ardından boynunu aşağıya bakacak şekilde kıvırarak vücudunu sallar ve derin sesler çıkartır. Dişiler dominanttır ve erkekler kendisinden büyük tehditkar dişilerden kaçarlar.
- Cassowary'ler dünyanın en tehlikeli kuşlarıdır. Tehdit edilirse iri bacakları hızlı bir karate vuruşu yaparak saldırırlar.
- Kuşlar arasında en alçak çağrı sesine sahipler. Bu ses insan duyu aralığının sınırındadır.
- Bazı Yeni Gineliler, cassowary'lerin kadın atalarının reenkarnasyonları olduğuna inanırken, diğerleri bu kuşun ilk anne olduğuna inanıyor.
- İlk cassowary Avrupa'ya 1597'de imparator II. Rudolf'un koleksiyonu için getirildi.
- En ağır ikinci kuş ve en uzun ömürlü üçüncü kuştur.