Çeşme suyu içmek güvenli mi? Türkiye'de musluk suyu içmek genellikle zararlı kabul edilir. Türkiye'nin çoğu yerindeki musluk suyu, özellikle sıcak yaz aylarında ağır klorlanmıştır ve kireçlidir. Bazı bölgelerde sudaki yüksek mineral ve metal içeriği musluk suyunu içmesi zor hale getirir.
Bununla birlikte musluk suyu sebze ve meyveleri yıkamak ve diş fırçalamak için güvenlidir. Suları en çok kirleten kimyasallar arasında altı değerlikli krom, perklorat ve atrazin var.
Çeşme Suyu İçmek Güvenli midir?
Türkiye yeraltı suyu kaynakları kısıtlı olan bir ülke. Bu nedenle çeşme suları bazı küçük şehirlerde güvenliyken İstanbul, İzmir ve Ankara gibi daha büyük şehirlerde zararlı olabilir. Bir şehirdeki ilçelerin suyu farklı kaynaklardan gelebildiğinden, çeşme suyunuzun kaynağından emin değilseniz şişelenmiş su kullanmanız tavsiye edilir.
İstanbul ilçelerinde çeşme suyu pH'ı 7 ila 7,40 arasındadır yani normal seviyededir. Ancak İstanbul ve Ankara gibi illerin çeşme suları barajlardan verilirken, Antalya (Alanya) ve Muğla (Bodrum) gibi illerde musluk suları genellikle yeraltı sularıdır ve bu nedenle kullanması daha güvenlidir. İzmir de ise hem baraj hem yeraltı sularından birlikte faydalanılıyor.
Baraj Suyu ve Yeraltı Suyu Farkı
Barajları musluk suyu kaynağı olarak kullanan şehirlerde su arıtılmış olsa bile içmek için yeterince temiz olmaz. Bu nedenle dezenfeksiyon amacıyla suya klor eklenir (su klorlama). Musluk suyunuzun barajdan geldiğini ve içmek için yeterince güvenli olmadığını anlamanın kolay bir yolu bardaktaki köpüklenmeye bakmaktır. İnce, beyaz bir köpük katmanı ile karşılaşırsınız nedeni klordur.
Diğer taraftan koku farktörü de var. Belediye yetkilileri sıklıkla musluk suyunun içmek için temiz olduğunu söylüyor. Ancak içerken aldığınız koku dahi çeşme suyu kullanmamak için iyi bir nedendir. Bununla birlikte, yeraltı suyunun kullanıldığı Kütahya, Bodrum ve Adana gibi yerlerde çeşme suları içmek için daha temizdir. Önemli bir fark belki de lezzet oluyor. Sertlik düzeyi daha yüksek olduğunda içildiğinde alınan tat farklı gelebilir.
Suların Taşındığı Borular Önemli
Türkiye'de çeşme suyunun içilebilirliğini etkileyen önemli bir faktör de su borularıdır. Ülkemizde 2000'lere kadar suyun pompalanması için sadece metal borular kullanıldı. Çelik, dökme demir ve bakırdan yapılan bu boruların sağlıklı kullanım ömrü 10 ila 50 yıldır.
Ancak geçmişte Türkiye bu konuda bir standarda sahip olmadığından, sular düşük kalite metalden yapılmış borularda taşınıyordu. 2000'lerden önce inşa edilmiş bazı evlerdeki borular bugün paslanmış durumdadır. Suyun sürekli kullanıldığı otellerde bu durum yaşanmaz ancak belli bir süre açılmayan bir musluğu ilk açışınızda sarı su ile karşılaşırsanız biriken pas nedeniyledir.
Bugün ne yazık ki Türkiye'de hemen her evde şişelenmiş su içiliyor. Bazı evlerde ise filtreleme sistemleri tercih ediliyor. Daha pahalı olmakla birlikle filtrelenmiş suyun sadece içilmek için değil tüm su faaliyetleri için kullanıldığı durumlar da var. 19 litrelik damacanalar da evlerin ana içme suyu kaynakları arasında. Özetlemek gerekirse; eğer küçük bir şehirde yaşıyorsanız çeşme suyunun içilebilir olup olmadığını sorabilirsiniz. Ancak büyük şehirlerde sağlığınız için plastik şişedeki suyu tercih edin, her ne kadar çevre kirliliğini artırıyor olsa da. Bkz: Mikroplastik: Her gün nasıl plastik yiyoruz?
Çeşme Suyunun Sağlık Riskleri
Dünya sağlık örgütleri hamile kadınlar, küçük çocuklar, yaşlılar, kronik hastalıkları olan insanlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerin kirli sudan kaynaklı risklere karşı savunmasız olduğuna dikkat çeker. Çeşmeden su içmek özellikle bu nedenle önerilmiyor.