Balinaların kuyruklarının fotoğraflarından tek tek tanımlanması için yapay zeka kullanılan bir araştırmaya göre, Kuzey Pasifik Okyanusu'ndaki kambur balinaların sayısı 2012 ile 2021 yılları arasında yüzde 20 oranında azaldı.
Bu düşüş, 2013'te başlayıp 2016'ya kadar süren ve bazen " blob" olarak adlandırılan büyük bir deniz sıcak dalgasıyla aynı döneme denk geldi. Blobun eşi benzeri görülmemiş yoğunluğu neredeyse kesinlikle küresel ısınmanın bir sonucuydu.
Avustralya'daki Southern Cross Üniversitesi'nden Ted Cheeseman, bulguların yaklaşık 7000 balinanın denizdeki sıcak hava dalgası nedeniyle açlıktan öldüğünü gösterdiğini söylüyor. Blobun, deniz kuşları gibi diğer birçok hayvanın kitlesel ölümüne neden olduğu biliniyor.
Cheeseman, "Bunun tek seferlik bir olay olması pek olası değil ve eğer iklim değişikliğinin nedenlerini küresel olarak hızla engellemezsek, dünya çapında okyanus verimliliğini azaltan daha fazla deniz sıcak dalgası geleceğimiz olacak" diyor.
"Bu durum kambur balinaları ve diğer balina türlerini vuracaktır, ancak bu balinaların okyanus sağlığının göstergeleri olduğunu kabul etmeliyiz. Biz insanlar pek çok şey için bu okyanus sağlığına bağlıyız" şeklinde devam ediyor.
Balina popülasyonları genellikle gemi araştırmaları gibi yöntemlerle tahmin edilir; burada bir bölgede tespit edilen sayı genel popülasyon hakkında kabaca bir fikir edinmek için ekstrapole edilir. Bu çalışma, herkesin bir web sitesi veya uygulama aracılığıyla fotoğraf gönderebildiği Happywhale adlı uluslararası bir işbirliği projesinden elde edilen verileri, görüldüğü zaman ve yerle birlikte kullanan ilk çalışmadır.
Yapay zeka, fotoğraflardan bireyleri tanımlamak için kullanılır. Kambur balinalar(Megaptera novaeangliae) söz konusu olduğunda bu, kuyruk kanatlarının şekline ve pigment desenlerine dayanıyor.
Cheeseman tarafından kurulan Happywhale'e bugüne kadar yaklaşık 800.000 fotoğraf gönderildi. Bu sayede dünya çapında 100.000'den fazla balinanın kimliği tespit edilebildi.
Cheeseman, "Yapay zeka destekli görüntü tanıma teknolojisinin sağladığı ortak çalışmayla, geçmişte ince ayrıntılarıyla takip edilmesi çok zor olan türleri uygun maliyetli bir şekilde inceleyebilir ve izleyebiliriz" diyor.
Büyük bir uluslararası ekip, Kuzey Pasifik kambur balina popülasyonunun zaman içinde nasıl değiştiğine dair ilk ayrıntılı resmi sağlamak için verileri analiz etti. Araştırmacılar, balina avcılığının büyük ölçüde sona ermesinden bu yana olduğu gibi, popülasyonun hala yavaş yavaş iyileşmekte olduğunu ya da istikrara kavuştuğunu bulmayı bekliyorlardı. Bunun yerine, 2012'de yaklaşık 33.500 olan nüfusun 2021'de 26.500'e gerilediğine dair kanıtlar buldular.
Rakamlarda büyük belirsizlikler var, ancak ekip azalmanın gerçek olduğunu düşünüyor. "Kesin sayılar neydi? Bilemeyiz ama Kuzey Pasifik kambur balina popülasyonunda büyük bir düşüş, büyük bir can kaybı olduğundan oldukça eminiz" diyor Cheeseman.
"Bu çabanın genişliği olmasaydı, bu büyük deniz sıcak dalgasının neden olduğu değişimin boyutunu asla fark edemeyeceğimizden şüpheleniyorum" diyor.