16 Eylül 2023'te Grönland'ın doğusunda bir mega tsunami meydana geldi. Sular bazı yerlerde 200 metre yüksekliğe ulaştı ve boş bir askeri üsse zarar verdi. Bölgenin uzak olması nedeniyle kimse zarar görmedi ancak nedenini bulmak da kolay olmadı. Alman sismologlardan oluşan bir ekip gizemli mega tsunaminin kaynağını buldu.
Sismolojik verileri ve uydu görüntülerini kullanarak tsunamiyi tetikleyen bir toprak kaymasını tespit ettiler. Ayrıca olaydan sonra dalgaların bir hafta boyunca bir fiyortta oyalandığını da gösterdiler.
Heyelanların Grönland'da tsunamiye neden olduğu biliniyor ve iklim ısındıkça bu durum artıyor olabilir. 2017 yılında bir heyelan kuzeybatı kıyısında 4 kişinin ölümüne ve bölge sakinlerinin Nuugaatsiaq ve Illorsuit köylerini kalıcı olarak terk etmek zorunda kalmasına neden olan bir dalgayı tetiklemişti.
Geçen yıl Eylül ayında, dünyanın dört bir yanındaki sismometreler Grönland'ın doğusunda bir karışıklığa işaret eden sinyallerle aydınlandı.
Heyelanın neden olduğu ilk sinyal kısaydı — ancak bunu bir haftadan uzun süre devam eden çok uzun periyotlu (VLP) bir sinyal izledi. VLP, Almanya'dan Alaska'ya kadar kaynaktan 5,000 km uzaklıktaki istasyonlar tarafından tespit edildi.
Araştırmacılar Grönland'ın doğu kıyısının merkezindeki Dickson Fiyordu'nun güney kıyısında kayıp bir uçurum parçasını belirlemek için uydu görüntülerini ve sismik verileri kullandılar. Araştırmacılar, buranın tsunamiye neden olan çığın sıfır noktası olduğunu söylüyor.
Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi'nde doktora öğrencisi olan başyazar Angela Carrillo-Ponce, "Heyelanın uyguladığı kuvvetin yönü ve büyüklüğü hakkında bilgi edinebilmiş olsak da, heyelanın asıl nedenini araştıracak verilere sahip değiliz" diyor.
Tsunami fiyortta bir "seiche" ya da durgun dalgayı tetiklemiştir: su bir hafta boyunca ileri geri salınmıştır. VLP sinyaline neden olan da bu durağan dalgaydı.
Carrillo-Ponce, "Grönland'ın uzak bir bölgesinde kaya kaymasının tetiklediği bir durgun dalganın sinyalinin dünya çapında ve bir haftadan uzun bir süre boyunca gözlemlenebilmesi heyecan verici ve sismologlar olarak bizim en çok dikkatimizi çeken şey bu sinyal oldu" diyor.
"Sismik sinyalin analizi bize ilgili süreçlere ilişkin bazı cevaplar verebilir ve hatta gelecekte benzer olayların daha iyi izlenmesine yol açabilir."
Araştırmacılar, izleme yöntemlerinin geçmiş olayları incelemek ve onlardan daha fazla bilgi toplamak için de yararlı olabileceğini söylüyorlar.
Carrillo-Ponce, "Çözümlerimizi doğrulamak için sonuçlarımızı uzaktan algılama verileriyle karşılaştırdık ve çalışmamız, sinyaller tarafından üretilen kuvvetin iyi bir şekilde çözüldüğünü gösteriyor" diyor.
"Bu nedenle sismik sinyaller, sinyali üreten kaynağın türü ve enerjinin nasıl yayıldığı hakkında bilgi içerdiğinden faydalı bir analiz haline geliyor."
Araştırmacılar bulgularını The Seismic Record'da yayımladılar.