Ichi-Go Harekâtı Neydi?

Ichi-Go Harekâtı (ya da 'Bir Numaralı Harekât') Japonya'nın İkinci Dünya Savaşı sırasında Çin ordusuna karşı gerçekleştirdiği en büyük saldırıydı.

Japon birlikleri Mançurya'ya girdi
Japon birlikleri Mançurya'ya girerken.

1944, Japonya İmparatorluğu'nun talihinin tersine döndüğü yıl oldu. Bu sayede Ichi-Go Harekâtı ortaya çıktı. Nisan 1944'te Çin'de başlatılan Ichi-Go Harekâtı, Japonya İmparatorluğu'nun II. Dünya Savaşı'ndaki en büyük saldırısıydı. 1943'ten bu yana, Amerikan silindirleri Japonya'nın İç Adalarına yaklaşmaya başlamıştı.

Çin-Japon Savaşı

Japonya'nın Milliyetçi Çin ile olan zorlu savaşı II. Dünya Savaşı'ndan önce, 1937 Marco Polo Köprüsü Olayı ile başlamıştır. Bu olay Japon işgalini tetikledi ve kısa süre içinde büyük liman şehirleri ve kuzey Çin'in büyük bir bölümü hızla düştü. Alevlenmeler dışında bu durum 1944'e kadar çok az değişti.

Japonya İmparatorluğu ile Savaş

Japonya İmparatorluğu'nun savaşın başlarında kazandığı akıllara durgunluk veren zaferler, İmparatorluğu yenilmez gibi gösteriyordu. Ancak Midway Muharebesi, Guadalcanal Muharebesi ve Yeni Gine Muharebesi ile durum büyük ölçüde değişti. Kale şehri Singapur bile düştü. Başarılı ve hızlı Amerikan ada zıplama harekâtı her zaferle daha da yaklaştı ve İç Adaları stratejik bombardıman saldırılarına karşı savunmasız hale getirdi.

Japonya, Çin'de B-29 üslerinin inşa edilmeye başlandığını ya da 1943 sonlarında tamamlandığını öğrendi. Devasa B29'un menzili ve boyutu Japonya'ya karşı saldırılara olanak tanıyordu. Buna karşılık Japonya güçlü bir taarruz planladı.

Ichi-Go Harekâtı

Bu taarruzun farklı hedeflere ulaşması gerekiyordu. İlk olarak, Çin'in merkezindeki hava alanları yok edilmeliydi. İkinci olarak, kuzeyden güneye demiryolu hatlarını birbirine bağlamak Kore ile işgal altındaki Fransız Hindiçin'i arasında kesintisiz iletişim sağlayacaktı. Müttefiklerin amansız denizaltı saldırıları 1944'te Japonya'nın deniz taşımacılığını yok etmişti – bu demiryolu bu tehlikeyi bertaraf edecekti. Son olarak, güney ve orta Çin'deki Milliyetçi Çin ordularını yok etmek.

Hazırlık için Japonya, Mançukuo ve Kore'den transfer edilen tümenler de dahil olmak üzere 400.000 kişilik bir ordu kurdu. İmparatorluk Ordusu için nadir görülen bir hareketle, Ichi-Go ordularına 800 tank ve 15.000 motorlu araç verildi. Japonya'nın zorlu stratejik durumu göz önüne alındığında, bu tür bir tedarik diğer orduların ihtiyaç duyduğu teçhizatı eksik bıraktı.

Müttefiklerin Tepkisi

İmparatorluk Ordusu'nun eylemleri gözden kaçmadı. Diğer bölgelerden gelen asker, mühimmat ve malzeme talepleri nedeniyle Çin'de çok az muharebe oldu. Şimdi, çeşitli kaynaklar Çin Milliyetçi hükümetini ve Amerikalıları uyarıyordu. Her iki taraf da farklı askeri öncelikler ve siyasi hedefler konusunda çatışarak çok az şey yaptı. Amerikalılar Chiang Kia-shek yönetimindeki Milliyetçileri yeterince şey yapmamakla suçluyordu.

Çan Kay Şek'i daha sonra Komünistlerle savaşmak üzere yaklaşık 500,00 askeri elinde tutmakla suçladılar. Bu durum Japonların Ichi-Go'dan önce Pasifik'te savaşmak üzere tümenleri transfer etmesine olanak sağladı. Kay Şek ayrıca generalleri arasındaki yolsuzluğu ve Amerikan malzemelerinin çalınmasını da görmezden geldi.

Her Şey Parçalara Ayrılıyor

Ichi-Go Harekâtı 19 Nisan 1944'te Çin'in orta kesimlerindeki Henan Eyaletinde başlatıldı. Mayıs ayı sonunda Luoyang sanayi merkezi, eyaletin büyük bir kısmıyla birlikte düştü. Japonlar ardından Hunan Eyaletini ele geçirerek Milliyetçi güçleri temizledi, ancak Hengyang'daki B-29 hava üssünde Milliyetçiler sıkı bir mücadele verdi. Her ikisi de ele geçirildi ama Japonlar ağır kayıplar verdi.

Japonlarla savaşan Ulusal Ordu'nun kalitesi farklıydı. Amerikalılar tarafından eğitilen bazıları sıkı savaştı ama çoğu acemiydi. Milliyetçi Ordu insan gücü bulmak için sık sık geniş kırsal taramalar yapıyordu. Çoğu Milliyetçi ordu neredeyse hiç savaşmadı, Japonlar işgal ettikçe eriyip gitti. Düşmanlık bazen köylülerin karşılık vermesi, subayları öldürmesi ve askerleri esir almasıyla yeterince kötüleşti.

İnisiyatif Eylül ayına kadar Japonya'da kaldı. İmparatorluk Ordusu Guangxi Eyaletini işgal ettiğinde, 150.000'den fazla Milliyetçi birlik tekrar geri çekildi. Ardından üç B-29 üssü düştü. Japonların zehirli gaz ve tank kullanımı ilerlemelerine yardımcı oldu. Tüm Çinliler geri çekilmedi. Henyang'da Çin birlikleri üç gün içinde 300.000 sivili tahliye ederek yerleşti.

Şehrin havaalanı saldırıdan günler öncesine kadar B-29'lara ev sahipliği yapıyordu ve iki nehir burada birleşerek şehri önemli bir iletişim merkezi haline getiriyordu. İmparatorluk Ordusu saldırısı 23 Haziran 1944'te başladı ve şehri hızla kuşattı.

Japonlar kanıtlanmış taktikleri olan hava bombardımanı, kitlesel topçu ateşi, zehirli gaz ve yangın bombalarını kullanarak kolay bir zafer kazanacaklarını umuyorlardı. Kırk yedi gün boyunca, 18.000 Çinli çok az mühimmat ve yedek malzeme eksikliğine rağmen direndi. İmparatorluk Ordusu üç kez saldırdı ve sonunda 8 Ağustos 1944'te ele geçirdi. İmparatorluk Ordusu 60.000 kayıptan 19.000'ini kaybetti.

Bir Komuta Krizi

Ichi-Go Harekâtı Milliyetçi Çinlileri yaklaşık üç vilayetten temizledi ve siyasi kaosa yol açtı. Milliyetçi lider Çan Kay Şek, Başkan Roosevelt ve General Stillwell (Amerikan tiyatro komutanı) arasındaki gerilim patladı. Roosevelt tarafından desteklenen Stillwell, tüm Çin kuvvetlerinin kontrolünü talep etti. Kay Şek, Stillwell'in müdahaleci olduğunu düşünerek karşı çıktı. Yerine başkası atandı ama Çin'in etkisi azaldı.

Ichi-Go'nun Etkisi

Japonya'nın II. Dünya Savaşı'ndaki son büyük saldırısı son bir çırpınış olarak gerçekleşti. Yeri doldurulamaz teçhizat ve başka yerlerde ihtiyaç duyulan eğitimli adamlar kaybedildi. Ichi-Go Harekâtı hava alanlarını ele geçirdi ve Kore ile Vietnam'ı birbirine bağladı. Ancak Amerikalılar B-29'ları Ana Adalara çok daha yakın olan ve yeni fethedilen Marianas'a kaydırarak bombardıman saldırısının devam etmesini sağladılar.