Vücudundaki deformiteler nedeniyle medya tarafından "Fil Adam" olarak adlandırılan Joseph Merrick'in hikayesini, hayatınızın zor ya da adaletsiz olduğuna inanıyorsanız duymamışsınız demektir. Her ne kadar bu şekil bozukluklarından nörofibromatozis tip 1 (NF1) sorumlu olsa da, 1986 yılında Joseph üzerinde yapılan çalışmalar, onun aslında Proteus sendromu adı verilen daha nadir bir rahatsızlıktan muzdarip olduğunu ortaya koymuştur.
Joseph Merrick'in yaşamı
Joseph Merrick, 5 Ağustos 1862'de İngiltere'nin Leicester kentinde dünyaya geldi. O dönemdeki doktorlar Joseph'in erken yaşta başlayan fiziksel anormallikleri ve tümörleri nedeniyle garip bir tür hıyarcıklı veba olduğunu düşünüyorlardı. 1800'lü yıllarda tıbbi sorunların çoğu, İngiltere'deki en iyi doktorlar bile bu yöntemlere güvendiği için hala eski yöntemler kullanılarak tedavi ediliyordu. Ancak tıp uzmanları daha önce hiç böyle bir şey görmemişti.
O dönemde Joseph'in fiziksel anormalliklerini düzeltmek için yapılabilecek pek bir şey yoktu, bu yüzden o da elinden gelenin en iyisini yaptı. Yaşıtlarının normlarına uymaya ve okula gitmeye çalıştı, ancak her gün karşılaştığı zorbalığı ancak hayal edebilirsiniz. O kültüre ait olmayan bir canavar olduğuna inandırılarak zorbalığa uğradıktan sonra, 13 yaşında okulu bıraktı.
Evde işler çok daha kötüydü; babası ve üvey annesi ona bir çöp gibi davranıyor, sık sık aç bırakıyor ve ona "Bu senin hak ettiğinden fazlası" diyorlardı. Bazen kötü davranan ebeveynlerinden kaçmak için aç kalır ve sokaklarda yatarmış. Biyolojik annesinin kimliği gizemini koruyor, ancak doğum sırasında öldüğü varsayılıyordu.
On yedi yaşında puro yapımıyla ilgili bir iş buldu ve dış görünüşüne rağmen işindeki çalışkanlığı nedeniyle amirleri tarafından iyi muamele gördü. Üç yıl sonra fiziksel deformitesi o kadar ilerledi ki artık sağ elini işinde kullanamaz hale geldi. Ancak çok daha az fiziksel efor gerektiren işportacı (seyyar satıcı) olarak iş bulabilmiştir. Yeni işindeki düşük ücretler nedeniyle, geçimini sağlamak için " insanlık dışı gösterilerde " sahne almak zorunda kaldı.
Daha iyi bir yaşam umudu
Ucube gösterilerinde sergilendiği sırada, Londra Kraliyet Hastanesi'nin saygın doktorlarından Frederick Treves ile yolları kesişir. Doktor Joseph'e merhamet duymuş ve acılarını hafifletmek için elinden geleni yapmak istemiştir. Joseph hastaneye nakledilir ve burada doktorlar, kötüleşen sağlığına ek olarak bir de kalp sorunu olduğunu keşfederler.
O dönemde tıp alanındaki teknolojik gelişmelerin yetersizliği nedeniyle, Doktor Treves kesin bir teşhis koyamadı ya da hastanın kusurları için uygun bir tedavi seçeneği sunamadı. Dahası, Joseph'in vücudunda bıraktıkları ciddi sonuçlar ve lekeler, sadece birkaç yıl ömrünün kaldığını gösteriyordu.
Doktor Treves ve Londra Kraliyet Hastanesi'ndeki diğer çalışanlar Joseph'le ilgilenmek ve son yıllarını mümkün olduğunca keyifli geçirmek için can atıyorlardı. Ancak hastane gerekli kaynaklardan yoksundu ve ölümcül hastaları tedavi etme yetkisine sahip değildi. Joseph'in durumundaki insanlar için bir bakımevi olmasına rağmen, kimse ona yardım etmekle ilgilenmiyordu.
Hastanenin komite başkanı Francis Carr Gomm bu konuda o kadar endişeliydi ki, The Times gazetesine 4 Aralık 1886'da yayınlanan ayrıntılı bir mektup gönderdi. Francis bu mektupta Joseph'in durumunu anlatmış ve para istemiştir. Bu tür bir çağrı daha önce hiç yapılmamıştı.
Viktorya dönemi halkı bu çağrıya cömertçe karşılık verdi ve kısa süre içinde Londra Kraliyeti'nin Joseph'e hayatının geri kalanında bir ev sağlamasına yetecek kadar para bağışlandı. Yenilenen mekanlar, hastanenin özellikle Joseph'in ihtiyaçları için ayrılmış özel bir kanadında bulunmaktaydı. İki oda akıllıca Joseph için küçük bir daireye dönüştürülmüştü ve Bedstead Meydanı olarak bilinen huzurlu bir avluya bakıyordu. Dairede bir şömine ve dayanıklı mobilyalar bulunuyordu (Joseph'in yatağı ve koltuğu, ağrıyan vücudunun mümkün olan en fazla konforu bulabilmesi için sipariş üzerine yapılmıştı).
Son mutluluk yılları
Joseph, elini tutan, içtenlikle gülümseyen ve yeni "evine" bir süre alıştıktan sonra kusurlarından hiç bahsetmeyen veya herhangi bir işarette bulunmayan bir kadın ziyaretçiye takdim edildi. Joseph hıçkıra hıçkıra ağladı ve annesi dışında hiçbir kadının kendisine bu kadar nazik davranmadığını söyledi. Bu sayede Joseph'in özgüveni arttı, hastane personeli ve Viktorya dönemi toplumu onu bir canavardan ziyade iyi bir insan olarak görmeye başladı.
İnsanlar ona garip biriymiş gibi bakmayı bıraktı. Bunun yerine, insanlar sadece konuşmak için ziyaret etmeyi tercih ettiler ve bunu yapanlar Joseph'in inanılmaz derecede iyi okumuş, duygusal açıdan incelikli ve entelektüel açıdan meraklı bir birey olduğunu keşfettiler. Geniş bir kitap koleksiyonu oluşturan doymak bilmez bir okuyucuydu. Kral VII. Edward ve Galler Prensesi, Joseph'in tanışma ayrıcalığına sahip olduğu kişiler arasındaydı. Bu durum Viktorya dönemi toplumunun Joseph'in dış görünüşüyle dalga geçmek yerine onun merhametini ve zekasını fark etmesini sağladı.
İçinde bulunduğu durumu huzurlu bir teslimiyet ve iyi bir mizahla karşıladığı bildirilen Elephant Man (Fil Adam), kendisini ziyaret eden bir cerrahla, dev bir votka şişesinde saklanacağı zaman nasıl görüneceğini merak ettiği konusunda şakalaşmıştır. Joseph'e göre cesedi, ölümünden sonra gizemli hastalığının daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacak tıbbi bir eser olacaktı.
Doktor Treves, Joseph'in hastaneden çıkıp bir gerçek evin içini görmek için duyduğu güçlü arzuyu dile getirmesi üzerine onu kendi evine götürdü. Joseph saatlerce odadan odaya dolaşarak birçok fincanı ve süslemeyi inceledi.
Joseph, 1887 Noel'i için Londra'dayken, Covent Garden'daki Theatre Royal, Dury Lane'de Çizmeli Kedi gösterisine katılması için kendisine eşlik edildi ve burada gösteriden büyülendi ve gösterinin sonuna kadar kaldı. Geziyi planlayan Madge Kendal, gösteri sırasında rahatsız edilmemesi için Joseph'e özel bir loca ayırdı. Joseph gösteriye kendi vagonuyla şık bir şekilde gitti. Ayrıca, gizliliğiyle bilinen ve özellikle kraliyet ailesinin kullanımı için tasarlanmış olan Kraliyet Merdivenleri'nde serbestçe dolaşmasına izin verildi.
Joseph'in sağlığı kötüye gidiyordu ve Doktor Treves yaşamak için çok az zamanı kaldığını düşünüyordu. Bunu bildiği için Joseph'in son arzusu olan küçük bir kulübeye taşınma isteğini yerine getirmeye niyetlendi. Böylece Dr. Treves, Joseph için kırsal bir kulübede altı haftalık bir konaklama ayarladı. 11 Nisan 1890'da, hastane şapelindeki Paskalya ayinlerine katılmasına izin verildikten kısa bir süre sonra ölü bulundu. Sağlık personeli onun uyurken huzur içinde öldüğünü düşündü. Öldüğünde Joseph sadece 27 yaşındaydı.
