Jura Dönemi Fosilleri Modern Memelilerin Antik Memelilerden Daha Hızlı Büyüdüğünü Gösteriyor

Aynı soyu tükenmiş memeli türüne ait bir yetişkin ve bir yavrunun 166 milyon yıllık fosilleri, günümüzdeki benzer türlerden daha uzun "çocukluk" ve yaşam sürelerine sahip olduklarını ortaya koyuyor

Yazar Burcu Kara
Krusatodon kirtlingtonensis
Krusatodon kirtlingtonensis, Jura Dönemi'nde yaşamış küçük bir memeli

Jura Dönemi'nin ortalarında, küçük memeliler modern muadillerine göre çok daha uzun ömürlüydü ve ebeveynleri tarafından bakılmak için haftalar yerine yıllar harcıyorlardı. Bu durum, küçük memelilerin bir noktada ne kadar hızlı büyüdükleri konusunda önemli bir değişim geçirdiklerini gösteriyor — ancak buna neyin sebep olduğu tam olarak bilinmiyor.

Bulgu, yaklaşık 166 milyon yıl önce İskoçya'daki Skye Adası'nda yaşamış olan Krusatodon kirtlingtonensis adlı nesli tükenmiş fare büyüklüğündeki bir canlının fosilleşmiş iki iskeletine dayanıyor. Fosiller onlarca yıl arayla ortaya çıkarıldı: ilki 1970'lerde, ikincisi ise 2016'da.

Aynı türe ait biri yetişkin, diğeri yavru iki fosil bir arada nadir bulunan bir bulgudur. Araştırma ekibi, hayvanların nasıl büyüdüğünü ve geliştiğini görmek için örnekleri karşılaştırabildi. İskoçya Ulusal Müzesi'nden Elsa Panciroli, "Bu, tek bir örnekle hayal bile edemeyeceğimiz sorular sormaya başlayabileceğimiz anlamına geliyordu" diyor.

Bilim insanları ilk olarak, örneklerin dişlerindeki yıllık büyüme halkalarını saymak için X-ışını görüntülemesini kullandılar; bu halkalar, bir ağaç gövdesindeki halkalara benzer şekilde, yaşı tahmin etmek için kullanılabilir. Yetişkin örneğin yaklaşık 7 yaşında, yavrunun ise 7 ay ile 2 yaş arasında olduğunu buldular.

Panciroli, yavrunun hala süt dişlerine sahip olması nedeniyle, genç fosilin çok daha genç olmasını beklediğini söylüyor. Panciroli, "Bu oldukça şaşırtıcıydı çünkü bu hayvan yaklaşık bir sincap ya da sivri farenin boyutlarında" diyor. "Dişlerini çok daha erken, haftalar ya da aylar içinde değiştirmesini beklerdik. Bu yüzden [modern türlerden] çok farklı bir şekilde büyümüş olması gerektiğini hemen anladık."

Bu bulgu, K. kirtlingtonensis'in annesinden sütten kesilmesinin iki yıl kadar sürdüğünü gösteriyor ki bu, modern küçük memelilerin çoğunun birkaç hafta sürdüğü düşünüldüğünde kayda değer bir sıçrama. Panciroli, fosillerin kemik uzunlukları ve boyutlarının analizinin, hayvanların "tüm yaşamları boyunca da büyüdüklerini" ortaya koyduğunu söylüyor. Günümüzde fare gibi küçük memeliler gençken hızla büyür, ancak yetişkinliğe ulaştıklarında duraklarlar.

Küçük memelilerin bu gelişimsel değişimi tam olarak ne zaman ve neden geçirdiği net değil. Panciroli, bunun çevresel değişikliklerle bağlantılı olabileceğini ya da memelilerin daha sıcak kan ve daha hızlı metabolizma geliştirmelerinin bir sonucu olabileceğini söylüyor.

Panciroli'nin ekibi her yıl Skye Adası'na dönüyor ve Panciroli bu değişimi daha iyi anlayabilecekleri konusunda iyimser. "Umarım önümüzdeki yıllarda daha fazla fosil ya da bu soruları sormak için yeni yöntemler buluruz" diyor.

Kaynak:Nature