Vela süpernova kalıntısı (Yelken süpernova kalıntısı), kısaca Vela SNR, gökyüzünde en iyi incelenen süpernova kalıntılarından ve Dünya'ya en yakın olanlardan biridir.
Atası olan yıldız 11.000 ila 12.300 yıl önce güneydeki Vela takımyıldızında patlamıştır.
Bu süpernova kalıntısının 1968 yılında Avustralyalı astronomlar tarafından Vela pulsarı ile ilişkilendirilmesi, süpernovaların nötron yıldızları oluşturduğunun doğrudan gözlemsel kanıtı olmuştur.
Gökbilimciler yaptıkları açıklamada, "Yıldız 11.000 yıl önce patladığında, dış katmanları şiddetli bir şekilde sıyrıldı ve çevredeki bölgeye savrularak bugün hala görülebilen şok dalgasını tetikledi" dedi.
"Şok dalgası çevresindeki bölgeye doğru genişledikçe, sıcak, enerjik gaz patlama noktasından uzaklaşarak yıldızlararası ortamla sıkışıp etkileşime girerek görüntüde görülen sicim gibi mavi ve sarı filamentleri üretiyor."
"Vela SNR, neredeyse 100 ışık yılı genişliğinde ve gece gökyüzündeki dolunayın çapının yirmi katına kadar uzanan devasa bir yapıdır."
"Yıldızın son anlarının dramatikliğine rağmen, varoluştan tamamen silinmedi."
"Dış katmanlarını döktükten sonra, yıldızın çekirdeği bir nötron yıldızına dönüştü – nötronları oluşturmak üzere birbirine çarpan proton ve elektronlardan oluşan ultra yoğun bir top."
"Vela pulsarı olarak adlandırılan nötron yıldızı, Güneş gibi bir yıldızın kütlesine sahip, sadece birkaç kilometre genişliğinde bir küre içinde yer alan ultra yoğun bir nesnedir."
"Bu görüntünün sol alt bölgesinde yer alan Vela pulsarı, binlerce göksel komşusundan ayırt edilemeyen nispeten sönük bir yıldızdır."
Vela SNR'nin yeni görüntüsü, 1,3 gigapiksel gibi şaşırtıcı bir büyüklükle bugüne kadar kamuya açıklanan en büyük DECam görüntüsüdür.
Araştırmacılar, "Bu görüntüdeki çarpıcı kırmızılar, sarılar ve maviler, her biri belirli bir ışık rengini toplayan üç DECam filtresinin kullanılmasıyla elde edildi" dedi.
"Her filtrede ayrı görüntüler çekildi ve daha sonra genişleyen gaz bulutu boyunca kıvrılan karmaşık ağ benzeri filamentleri sergileyen bu yüksek çözünürlüklü renkli görüntüyü üretmek için birbirinin üzerine yığıldı."
