Kuzey Kutbu'nda Yaşayan Hayvanlar

Kuzey Kutbu'ndaki yaşam şartlarını düşünmek bile oldukça heyecan verici. Bu bölgede yaşam şartlarına uyum sağlamış birbirinden ilginç canlılar var.

kuzey kutup hayvanları

Dünya'daki tatlı su kaynağının %20'sini oluşturan Kuzey Kutbu buzulları ve buz dağlarıyla önemli bir nokta. Burası kışın −40°C'ye ulaşıyor ve Arktik'te yaşam olmadığını düşünüyorsanız yanıldınız. Kutup ayısından beyaz balinaya ve kar baykuşundan Grönland fokuna burada yaşayan birçok hayvan beyazdır. Beyaz renk şiddetli kar ve buzda kamufle olmalarını sağlıyor. Bununla birlikte kutup tilkisi ve kutup tavşanı gibi kışın kar beyaz olup, yaz aylarında renk değiştiren Arktik canlıları da var. Sanılan aksine Kuzey Kutbu'nda penguen yaşamıyor.

Mors

Mors
Görsel: evrenatlasi.com

Bu yüzgeçli büyük hayvan Kuzey Kutbu çevresindeki Arktik Okyanusu (Kuzey Buz Denizi)'nda ve yarı arktik Kuzey Yarımküre denizlerinde yaşıyor. Devasa gövdesiyle yetişkin bir mors erkeği 2.000 kilogram ağırlığa ulaşır. 40 yıl yaşayabilen morslar en çok midye, istiridye ve balık yiyor ve onları sıkça köşede uzanırken görürsünüz. 100 cm uzunluğa erişen dişlerini su altındayken buzu delerek hava deliği açmak için kullanıyorlar. Aynı zamanda dişlerini kazma gibi buza saplayarak vücudunu çeker. Mors ekolojik dengede önemli rol oynayan bir tür.

Kutup tilkisi

Kutup tilkisi
Görsel: evrenatlasi.com

Kutup tilkisi küçük ama güçlü bir Kuzey Kutbu hayvanı. Ağaçsız Arktik'in en zorlu bölgelerinde bile hayatta kalabiliyor. İnlerde yaşarlar ve kar fırtınalarından korunmalarını sağlar. Kutup tilkisi aynı zamanda bir kılık değiştirme ustası. Kış aylarında kamufle olmak için üstüne saf beyaz kürkünü çekerken, karlar eridiğinde kahverengimsi griye bürünüyor. 14 yıl yaşayabilen bu meraklı canlılar yaşamları boyu tek eşli kalır.

Deniz papağanı

Deniz papağanı puffin
Görsel: evrenatlasi.com

Puffin veya deniz papağanı çizgi filmden kopmuş bir kuşa benzer. Arktik sakinlerinden deniz papağanı yiyeceğini suya dalarak buluyor. Bu deniz kuşları gruplar halinde uçurumlarda ve adalarda konaklamayı seviyor. Dört türleri var ve Dünya'daki deniz papağanlarının %60'ı üremek için İzlanda'ya gider. Ringa balığı, hake ve kum yılan balığı yiyorlar ve 20 yıl yaşıyorlar.

Kar kiraz kuşu

Kar kiraz kuşu
Görsel: evrenatlasi.com

Kar kiraz kuşu tatlı görünümlü küçük bir Kuzey Kutbu kuşu. Ötücü kuş türleri içinde kışın Kuzey Yarımküre'nin en derinlerine yolculuk eden tek kuş (kuzgun dışında). Kar kiraz kuşu yabani ot yemeyi seviyor. Ayrıca üzerine taş atarak örümcek avladığı biliniyor. Yasını kaya aralıklarına yaparak yırtıcılardan korunur. Kayalar soğuk olduğundan yuva kalın yapılmalı. Yiyecekleri erkek getirir ve böylelikle dişinin yumurtaların üstünde kalmasını sağlar.

Misk sığırı

Misk sığırı
Görsel: evrenatlasi.com

Kuzey Kutbu'nun toynaklı memelisi olan misk öküzü bizona benzeyen güçlü bir Arktik hayvanı. Bu sürü hayvanlarında erkekler dişileri çekmek için çiftleşme mevsiminde korkunç bir koku yayıyor. Anlaşılan dişiler kokan erkekleri seviyor. 12 ila 20 yıl yaşarlar ve devasa boyutuna rağmen saldırgan olmadığı biliniyor. Güçlü toynağıyla buzu kazarak bitkileri ortaya çıkarır. Öküzden çok koyun ve keçiyle akrabalar. Boynuzları üstten başını sarar. Bu hayvanlar çift kat kürke sahip.

Beluga

Beluga
Kaynak: evrenatlasi.com

Kuzey Kutup hayvanı denildiğinde Beluga kesinlikle en popüler olanı. Genelde yalnız görülen ancak son derece sosyal olan bu hayvanlar şaşırtıcı düzeyde arkadaş canlısılar. Çıkardığı tiz sesi ona "deniz kanaryası" adını kazandırdı. Isı kaybını önlemek için sırt yüzgeci olmaması kendisini daha da sevimli kılıyor. İnsanlara suya düşen eşyalarını teslim eden Beluga deniz gergedanı ile akraba ve beyaz balinagiller ailesinin bilinen tek iki üyesi. 35 – 50 yıl yaşıyorlar.

Deniz gergedanı

Narwhal
Görsel: evrenatlasi.com

Deniz gergedanı, beyaz balinanın bir akrabası. Suratından çıkan uzun boynuzu onu hemen tanınabilir yapar. İlginç olanıysa yüzünün biraz yanından çıkan bu boynuzun aslında dişi olmasıdır. Deniz gergedanı yıl boyunca Kuzey Kutbu denizinde yaşıyor ve Grönland, Kanada ve Rusya kıyılarında görülüyor. 50 yıla kadar ömrü var. Yaşlandıkça üretimi azalan melanin pigmentiyle rengi beyazlaşır. 3 metreye uzayan dişi nadiren dişiler görülür.

Kuzey fulmarı

Kuzey fulmarı
Görsel: evrenatlasi.com

Kuzey fulmarı ilk bakışta Arktik'in martısı gibi görünebilir. Kuzey Kutbu'nun her yerinde olmalarıyla andırıyorlar ancak akraba değiller. Kuzey fulmarının gagasında burun delikleri var ve kanatları gergin uçabilir. Yaşam boyu tek eşliler ve yuvalarına bağlılar. 60 yıl yaşayabilen bu hayvanlar tehdit altındayken kaçmaz yağlı mide asidini kusar. Yavrular da yapabilir ve su geçirmez tüy katmanına hasar verir. Yavru kusmuşsa yuvaya yaklaşan ebeveynler inmeden önce bekler.

Kutup ayısı

Kutup ayısı
Görsel: evrenatlasi.com

Arktik bölgesinin kralı, Kuzey Yarımküre'nin efendisi kutup ayısı. 450 kilogram ağırlığa ulaşan ve Kuzey Kutup Dairesi çevresinde yaşayan bu kutup ayıları gezegendeki en büyük ayıdır. Karada doğmalarına rağmen 20–25 yıllık ömürlerini deniz buzunda geçiriyorlar ve bu yüzden deniz memelisi sınıfındalar. Derisinin rengi aslında siyahtır. Kutup ayısı iklim değişimi nedeniyle savunmasız bir tür ve korunmak zorunda. Antarktika'da kutup ayısı yoktur.

Halkalı fok

Halkalı fok
Görsel: evrenatlasi.com

Kuzey Kutbu'nun her noktasında görülen halkalı fok Arktik için önemli bir hayvan. Ne yazık ki kutup ayısı ve orkanın hedefindeler. Benekleri küçük halkalarla çevrili olduğundan halkalı fok adını taşıyor. Balık yemeyi seven halkalı foklar şişkin ve atıl vücutları ve bıyıklı yüzleriyle su kedileridir. 2,5 cm kalınlığa ulaşan pençesiyle 2 metre kalınlıkta bir buzu hava deliği oluşturmak için kazabiliyor. 90 metre derinliğe inebilir ve nefesini 45 dakika tutabilir. Ortalama 20 yıl yaşıyorlar.

Kutup kurdu

Kutup kurdu
Görsel: evrenatlasi.com

Kutup kurdu soyu tehdit altında olmayan tek kurt alt türü. Gri kurtlardan daha küçükler. Kulakları ve ağızları vücut ısısı kaybını önlemek için görece küçüktür. Uzunluğu 1,8 metreye ulaşan bu hayvanlar 45 kg olabiliyor ve 7–17 yıl yaşayabiliyor. Kutup kurdu temelde misk öküzü, kutup tavşanı ve karibu ile beslenir. 50 milyon yıl önce evrimleştikleri ve Buzul Çağı'nda soğuğa adapte olmaya başladıkları düşünülüyor.

Ren geyiği

Ren geyiği
Kaynak: evrenatlasi.com

Karibu ile ren geyiği aslında aynı hayvan ancak Karibu yalnız kuzey Kanada ve Alaska'da yaşamasıyla Rusya ve İskandinav ülkelerinde daha alçak enlemde yaşayan ren geyiğinden ayrılıyor. Karibu özellikle Armutsu karibu ve Arktik adası karibusu ile dünyanın en kuzey noktasında yaşayan geyik türüdür. Kanada'nın en kuzey ucundaki Ellesmere Adası'ndan Arktik'e bağlanırlar. Karibu türlerinin çoğunda yalnız erkeğin boynuzu var ve boynuz desek de her yıl düşüp yeniden büyümesiyle farklıdır. Nedeni ısı kaybını azaltmak olabilir.