Deniz salyangozlarının büyük, sarmal kabukları, güneşi, denizi ve kumu akla getirdikleri için deniz tatillerinden dönenlerin ortak hatırasıdır. Bu kabuklar hem tatlı su hem de tuzlu su ortamlarında bulunabilir. Ancak bu deniz hayvanlarının kabukları, akustik özellikleri sayesinde denizin estetik güzelliğini evlerimize taşımaktan çok daha fazlasını yapar. En yakın su kütlesinden binlerce km uzakta olsanız bile, kabuğun genişlemiş ağzını kulağınıza tuttuğunuzda, denizin sesini andıran yumuşak bir uğultu duyabilirsiniz. Peki tüm bu tuhaflığa neden olan şey tam olarak nedir?
Deneyimli plaj sakinlerine göre, en iyi ses çıkaranlar midye kabukları değil, deniz salyangozlarının devasa kabuklarıdır. Bunun nedeni deniz salyangozu kabuklarının içinin boş olmasıdır. Çünkü diğer kabukların aksine deniz salyangozu kabuklarının içi bu gürültü etkisini yaratacak kadar büyüktür. Öte yandan, kulağımızı boş bir fincanın ya da bardağın dibine dayarsak, yine aynı şeyi duyabiliriz. Fakat bir fincan ya da deniz kabuğu gibi bir şey nasıl böyle ses çıkarabilir?
Kalp Atışı mı Yoksa Rüzgar Sesi mi?
Çok sayıda insan duydukları sesin damarlarında dolaşan kanlarının sesi olduğuna inanıyor. Kabuğun, normalde kafatasının damarlarında gerçekleşen hafif nabız atışını önemli ölçüde daha duyulabilir hale getirdiği söyleniyordu. Bir masanın üzerinde duran bir deniz kabuğunun ağzına yakın bir yere yerleştirilen bir mikrofonun, odanın başka bir yerine yerleştirilen mikrofonla aynı sesi alması gerçeğinin de gösterdiği gibi, durum hiç de böyle değildir. Üstelik kan damarlarımızın hiçbiri kulak yakınında yer almıyor.
Eğer sorun kan değilse, o zaman ne olabilir? Sesin nedeni, rüzgarın ağaçlarda ses çıkarmasına benzer şekilde, kabuğun içinde hareket eden hava olabilir mi? Bu hipotezi çürütmek için bir deneye de başvurulabilir. Ses geçirmez bir odada deniz kabuğunu ya da kavanozu kulağınızın üzerine koyduğunuzda dinleyen kişi hiçbir şey duymaz. Ancak ses hava hareketinden kaynaklansaydı, ses geçirmez bir ortamda bile hava akımı olduğu için yine de duymanız mümkün olurdu.
Kabuk Bir Rezonans Odası Görevi Görüyor
Peki bu gürültü nereden geliyor? Aradığınız cevap "çevremizden". Çünkü günlük hayatımızda sürekli olarak farklı türde arka plan gürültüsüne maruz kalırız. Deniz kabuğu, kulağınızın yakınına yerleştirilip orada tutularak bir rezonans odacığı olarak kullanılabilir. Dışarıdan gelen ses dalgaları kabuğun duvarları tarafından tekrar tekrar yansıtıldığında, kabuğun içindeki hava titreşmeye ve rezonansa girmeye başlar.
Bu, arka plandaki gürültünün bazı frekanslarının daha yüksek hale gelmesine neden olurken, aynı zamanda diğerlerinin daha sessiz hale gelmesine neden olur. Yüksek frekansların genel etkisi, kıyıya çarpan dalgaları andıran bir gürültü yaratır.
Bununla birlikte, farklı boyut ve şekillerdeki kabukların çıkardığı gürültünün hacmi birbirinden oldukça farklıdır. Bunun nedeni, havanın rezonansa girdiği akustik frekansların, deniz kabuğunun içindeki boşluğun boyutuna bağlı olarak pozitif veya negatif olabilen bir ilişkiye sahip olmasıdır. Daha küçük benzerleriyle kıyaslandığında, daha büyük deniz kabukları daha spesifik bir frekans aralığını büyütme özelliğine sahiptir. Bu da seslerinin neden buğulu çıktığını açıklar.
