Rus alkolü denince akla ilk gelen votka olsa da, 2018 yılında dünya çapında yapılan bir istatistik çalışmasına göre tipik bir Rus 2016 yılında 11,7 litre alkol tüketmiştir ve bira ile votka neredeyse aynı oranda yaygındır (her biri %39). Rusya'da biranın kökenleri bin yıldan fazla bir süre öncesine, çavdar ekmeğinden yapılan, meyve, elma, otlar ve baharatlarla tatlandırılan lezzetli bir ekşi içecek olan "kvas"ın yaratılmasına dayanmaktadır.
Ancak günümüz Rusya'sında kvas, düşük alkol seviyesiyle yapılır ve biradan çok sodaya benzer. Baltika Bira Fabrikası Rus bira pazarının tartışmasız lideridir. İlk bira fabrikası 1978 yılında inşa edilmiş olsa da 1990 yılına kadar bira üretimine başlamamıştır.
Rusya'nın bira endüstrisi 2000'li yılların başında bir patlama yaşadı ve sonunda votkayı geride bıraktı. Bira üretimine 2016 yılında hobi olarak başlayan ve şu anda ayda yaklaşık sekiz ton bira üreten zanaatkar bira üreticisi Oleg Pivovar'ın 2019 yılında The Moscow Times'da bir profili yayınlandı. "On yıl önce burada bu işi yapıyor olacağımı asla düşünemezdim. İlk başladığımda bira o kadar da yaygın değildi. Ancak benim "zanaat hareketi" olarak adlandırdığım şeyden sonra işler değişmeye başladı." Pivovar sözlerine "hipster "ların ve günümüz gençliğinin birayı votkaya tercih ettiğini çünkü biranın yeni ve farklı olduğunu söyleyerek devam etmiştir.
Rusya'da Bira Bir Gıda Maddesiydi
Rusya son kırk yılın büyük bir bölümünü vatandaşlarının aşırı içki içme eğilimini azaltmaya çalışarak geçirdi ve bu da biranın Rusya'da neden bu kadar popüler hale geldiğini açıklayabilir. Quartz'ın 1985 tarihli bir makalesine göre, dönemin Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, yüksek alkol tüketimi ve bunun sonucunda sarhoşluktan kaynaklanan kaza ve cinayet vakalarındaki artış nedeniyle erkek Sovyet vatandaşlarının ortalama yaşam süresinin ABD dahil diğer ülkelerin erkek vatandaşlarından daha kısa olduğu iddialarına yanıt verdi.
Tüketimi azaltmak amacıyla votka, bira ve şarap fiyatlarına zam yaptı; halkın sarhoş olmasını engelledi ve lokantalarda saat 14.00'ten önce alkollü içecek satışını yasakladı. Kırsal kesimdeki insanlar samogon adı verilen bir kaçak içki damıtmaya başladılar, ancak votka satın almanın çok pahalı olduğu ancak yalnızlık bulmanın daha kolay olduğu şehirlerdeki insanlar daha ucuz bira tüketmeye başladılar. 1991'de Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra içki üzerindeki kısıtlamalar kaldırıldı ve Ruslar daha geniş çeşitlilikte bira satın alabildi.
2011 yılına kadar, %10'dan az alkol içeren biralar, yani çoğu bira, alkol yerine "gıda maddesi" olarak sınıflandırılıyordu. Bira sadece votkaya daha sağlıklı bir alternatif olarak pazarlanmakla kalmamış, aynı zamanda günün herhangi bir saatinde herhangi bir dükkanda satılabilmiş ve insanlar şişelenmiş su ya da soda içer gibi bira içebilmiştir. 2013 yılında dönemin Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, daha önce içki satışına uygulanan düzenlemelerin bira satışına da uygulanmasını öngören bir yasayı onayladı.
Rusya'da İçki İçme Oranlarında Dramatik Düşüş
Dmitri Medvedev tarafından alınan bir kararla, tüm satışların %30'unu oluşturan sokak büfeleri, metro durakları ve benzin istasyonları gibi yerlerde ve gece 11:00 ile sabah 8:00 saatleri arasında alkol satışı yasaklandı. Bira satışları, 2010 ve 2011 yıllarında kabul edilen ve kamusal alanda alkol tüketimini yasadışı hale getiren yasalar nedeniyle zaten %200'lük bir vergi artışına maruz kalmıştı.
Rusya'da alkolün kötüye kullanımı Başkan Medvedev tarafından "ulusal felaket" olarak adlandırılmış ve 2011 yılında Rus yetkililer alkolün ülkede yılda 500.000 kişinin ölümüne katkıda bulunduğunu hesaplamıştır. Dünya Sağlık Örgütü 2019 yılında, 2003-2016 yılları arasında Rusya'da kişi başına alkol tüketiminin %43 gibi şaşırtıcı bir oranda azaldığını ve bunun da "tüm nedenlere bağlı ölümlerde" erkeklerde %39, kadınlarda ise %36'lık bir azalmaya katkıda bulunduğunu bildirmiştir.
Statistica, 2000'li yılların başından itibaren Rusların daha fazla bira tüketmeye başladığını ve kişi başına yıllık kullanımın 2007 yılında yaklaşık beş litreye ulaştığını bildirmektedir. Tipik tüketim oranı 2019 itibariyle yılda 3 litrenin biraz üzerine düşmüştür. Mart 2019'da Rusya'daki alkolsüz bira satışlarının çift haneli rakamlarda arttığı ve Carlsberg'in Rusya'daki alkolsüz satışlarının 2019 yılında şirketin toplam Rusya satışlarının %10'unu oluşturduğu belirtilmiştir.
