Uzun süreli fiziksel egzersiz sırasında vücut enerji için beyne çağrıda bulunur. Maraton koşucuları üzerinde yapılan ve Ekim 2023'te yayınlanan bilimsel bir çalışma, yarışın ortasında vücudun biraz ekstra enerji için beyin dokusuna başvurduğunu öne sürüyor: Beyin miyelini emiyor ve yakıta dönüştürüyor.
Miyelin sinir sisteminde bulunan yağlı bir dokudur; sinir liflerini kaplayarak yalıtkan bir kılıf oluşturur. Alman nörobiyolog Klaus-Armin Nave bunu şöyle açıklıyor: "Uzun bir süre boyunca miyelin kılıflarının hareketsiz, bir araya getirilmiş ve yapıldıktan sonra fazla değişmeyen yalıtım yapıları olduğunu düşündük."
Koştuktan Sonra Miyelinde Keskin Bir Azalma
Yakın zamanda yayınlanan bir çalışma bunun tam tersini gösteriyor gibi görünüyor. Dört maraton koşucusunun beyinleri yarıştan kırk sekiz saat önce ve kırk sekiz saat sonra tarandı. Sonuç: egzersiz sonrası miyelin seviyeleri keskin bir şekilde düşerek, vücudun bitiş çizgisini geçmek için ihtiyaç duyduğu güç için beyne başvurduğu hipotezini doğruladı.
Nörogörüntüleme araştırmacısı Mustapha Bouhrara şu yorumu yapıyor: "Bu çok ilginç bir gözlem, çünkü uzun süreli egzersiz sırasında miyelin lipitlerinin yakıt olarak kullanılması oldukça makul."
Daha da şaşırtıcı olanı, maratondan iki hafta sonra yapılan yeni taramalar miyelin seviyelerinin tamamen iyileştiğini gösteriyor.
Ancak bu çalışma sadece dört katılımcıyla küçük ölçekte gerçekleştirildiği için dikkatli olunmalıdır. Hakem denetiminden de geçmemiştir.
Dahası, miyelindeki azalma dehidrasyondan kaynaklanıyor olabilir, ancak bu pek olası bir hipotez gibi görünmüyor. Çalışmanın eş yazarı ve Bask Ülkesi Üniversitesi'nde nörobiyolog olan Carlos Matute bunu haklı çıkarıyor: "Durumun böyle olduğunu sanmıyorum, çünkü kırk sekiz saat içinde koşucuların rehidrate olmak için yeterli zamanı vardı. Dahası, susuz kalan bir beyin küçülür, ancak koşucuların taramalarında böyle bir şey görülmedi."