Yapay zeka, kimyasal bileşimine dayanarak bir parfümü yeniden yaratmak için formül üretebilir. Bir gün, kültüre özgü bir ritüelin tütsüsü veya artan sıcaklıklar nedeniyle değişen bir ormanın kokusu gibi kaybolma riski taşıyan nadir kokuları yeniden üretmek için tek bir örnek kullanabilir.
Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Idelfonso Nogueira ve meslektaşları, mevcut iki kokunun profilini çıkararak bunları koku ailesine (parfümü tanımlamak için yaygın olarak kullanılan "baharatlı" veya "misk" gibi öznel kelimeler) ve belirli bir kokunun ne kadar yoğun olduğunun bir ölçüsü olan "koku değerine" göre kategorize etti. Örneğin, kokulardan biri vanilyaya benzer bir koku ailesi olan "kumarinik" için en yüksek koku değerini aldı. Diğeri ise "alkolik" koku ailesi için en yüksek koku değerini aldı.
Bir sinir ağını eğitmek için araştırmacılar, belirli koku notalarıyla ilişkili bilinen moleküllerden oluşan bir veri tabanı kullandılar. Yapay zeka, örnek kokuların her bir koku ailesi için koku skorlarıyla eşleşen bir dizi molekül üretmeyi öğrendi.
Ancak Nogueira, sadece bu molekülleri üretmenin hedef kokuları yeniden üretmek için yeterli olmadığını, çünkü kokuyu algılama şeklimizin, moleküllerin hava veya tenle etkileşime girdiklerinde geçirdikleri fiziksel ve kimyasal süreçlerden etkilendiğini söylüyor. Püskürtüldükten hemen sonra, bir parfümün "üst notaları" en belirgin olanıdır, ancak moleküller buharlaştıkça dakikalar içinde kaybolurlar ve günlerce kalabilen "temel notalar" bırakırlar. Bunu ele almak için ekip, YZ tarafından üretilen ve orijinal kokulardakine benzer koşullar altında buharlaşan molekülleri seçti.
Son olarak, orijinal karışım ile yapay zeka tarafından üretilen karışımın koku değerleri arasındaki uyumsuzlukları en aza indirmek için yine yapay zekayı kullandılar. Kokulardan birinin nihai tarifi "kumarinik" ve "keskin" notaları açısından küçük sapmalar gösterirken, diğeri çok hassas bir kopya gibi görünüyordu.
Bir kimyasalın nasıl kokacağını tahmin etmek oldukça zordur, bu nedenle araştırmacılar eğitim verilerinde sınırlı sayıda molekül kullandılar. Ancak Nogueira, veri tabanının daha fazla — ve daha karmaşık — molekül içerecek şekilde genişletilmesi halinde sürecin daha da hassas olabileceğini söylüyor.
Nogueira, yapay zekanın parfüm endüstrisinin bir kokunun daha ucuz, daha sürdürülebilir bir versiyonunu üreten tarifler oluşturmasına yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Şu anda uzmanlar, geleneksel tekniklerle yeni bir parfüm geliştirmenin üç yıla kadar sürebileceğini ve kilogram başına 50.000 dolara kadar mal olabileceğini tahmin ediyor.
Arizona Eyalet Üniversitesi'nden Richard Gerkin ve bilgisayarlara yapay zekanın görüntülerle yapabildiği gibi koku üretmeyi öğretmeyi amaçlayan bir start-up olan Osmo, yapay zekayı fizik ve kimya ile birleştirmenin bu yaklaşımın bir gücü olduğunu, çünkü kokuların nasıl buharlaştığı gibi genellikle gözden kaçan incelikleri hesaba kattığını söylüyor. Ancak bu sürecin etkinliğinin insanlarla yapılan çalışmalarda hala doğrulanması gerektiğini söylüyor.
Nogueria ve meslektaşları bu noktaya çoktan ulaşmış durumda. Birkaç hafta içinde, yapay zeka tarafından üretilen bazı kokuları bizzat deneyimlemek için Slovenya'nın Ljubljana kentindeki bir meslektaşının laboratuvarına gidecek.
