- Afrika yaban köpeğinin bilimsel adı Latince'de "boyalı kurt" anlamına gelen Lycaon pictus'tur.
- Afrika yaban köpeği öncelikle Sahra Altı Afrika'da yaşamaktadır.
- Nüfusları kritik tehlike altındadır ve sadece 1400 birey kalmıştır.
Afrika yaban köpeği veya boyalı köpek, Sahra Altı Afrika'nın geniş ovalarından yoğun ormanlarına kadar yayılmış vahşi bir avcıdır. Latince adı Lycaon pictus'tur ve "boyalı kurt" anlamına gelir. Bu isim hayvanın benekli postuu ifade eder. Afrika yaban köpekleri düz renkli olabilir. Aynı zamanda siyah, kahverengi, kırmızı, sarı ve beyaz desenler taşıyabilirler. Her bir köpek beyaz uçlu bir kuyruğa sahiptir ancak avlanma sırasında sürü üyelerinin birbirlerini bulmalarına yardımcı olan eşsiz desenleri vardır. Bunlar büyük yuvarlak kulaklı uzun bacaklı hayvanlardır.
Afrika Yaban Köpeği Özellikleri
- Adı: Afrika yaban köpeği
- Bilimsel adı: Lycaon pictus
- Yaygın isimler: Afrika yaban köpeği, Afrika av köpeği, Afrika boyalı köpeği, Cape av köpeği, boyalı kurt, boyalı av köpeği
- Boyut: 71 – 112 cm gövde; 28 – 40 cm kuyruk
- Ağırlık: 18 – 35 kg
- Ömrü: 11 yıla kadar
- Habitat: Sahra Altı Afrika
- Popülasyon: 1400
- Beslenme: Etçil
- Korunma durumu: Tehlike altında
Afrika yaban köpeğinin bazı özellikleri onu diğer köpeklerden ayırır. Her ne kadar uzun bacaklı olsa da en hantal Afrika köpeğidir. Ortalama bir tanesi Doğu Afrika'da 20 – 25 kilo ve Güney Afrika'da 24 – 32 kilo ağırlığındadır. Omuzdan itibaren yaklaşık 61 ila 76 santim yüksekliği, 33 ila 51 santim gövde uzunluğu ve 28 ila 41 santim kuyruğu vardır. Dişiler erkeklerden biraz daha küçüktür. Bu hayvanlarda arka tırnak (dewclaw) yoktur ve orta parmak pedleri genellikle kaynaşmış durumdadır. Kıvrımlı, bıçak gibi keskin alt dişleri sıra dışıdır; sadece Güney Amerika çalı köpeğinde ve Asya yaban köpeğinde görülür.
Afrika yaban köpekleri, işbirlikçi avlanma stratejileriyle bilinen sürü avcılarıdır. Genellikle impala ve ceylan gibi orta büyüklükteki toynaklı hayvanları içeren avlarını takip etmek ve yakalamak için birlikte çalışırlar. Olağanüstü dayanıklılıkları ve avlarını yorulana kadar uzun mesafeler boyunca kovalama yetenekleriyle bilinirler.
Afrika yaban köpekleri diğer köpeklerden farklı kürklere sahiptir. Postu hayvanın yaşlandıkça kaybettiği sert kıllardan oluşur. Kalın iç kürkü yoktur. Vücut desenleri her köpekte farklı olmakla birlikte, çoğunda siyah bir burun ve alnından arkaya uzanan siyah bir çizgi vardır. Bu yaban köpekleri sesli olarak iletişim kursa da, diğer köpeklerde görülen yüz ifadeleri ve beden dilinden yoksundurlar.
Afrika yaban köpekleri farklı bir türdür ve evcil köpeklerden çeşitli şekillerde ayrılırlar. Eşsiz kürk desenleri, büyük yuvarlak kulakları ve zayıf bir yapıları vardır. Davranışsal olarak, karmaşık sosyal yapıları olan uzmanlaşmış sürü avcılarıdır, evcil köpekler ise ırklarına göre çok çeşitli davranışlara ve rollere sahiptir.
Habitat ve Dağılım
Afrika yaban köpeği bir zamanlar Sahra Altı Afrika'nın tüm dağlarını ve çöllerini kapsarken bugünkü modern bölgesi Güney Afrika ve Güney Doğu Afrika ile sınırlıdır. Gruplar birbirlerinden izole olma eğilimindedir.
Beslenme
Afrika yaban köpeği bir hiperkarnivordur, yani diyetleri yüzde 70'den fazla etten oluşur. Sürüler antilopları avlamayı tercih eder ancak aynı zamanda gnu, düğmeli domuz, kemirgenler ve kuşları da avlar. Avlanma stratejisi hedefe bağlıdır. Antilopu avlarken sürüye gizlice yaklaşır, bir tanesini farklı yöne koşturur ve zayıf düşene dek bacaklarını ve karnını ısırırlar. Afrika yaban köpeği saatte 66 kilometre hıza çıkabilir ve 10 ila 60 dakika boyunca hızlı kovalama yapabilirler. Lycaon pictus çok yüksek av başarı oranına sahiptir ve kovalamaların yüzde 60 ila 90'ı avın ölümüyle sonuçlanır.
Afrika yaban köpeğinin tek önemli yırtıcısı aslandır. Benekli sırtlanlar L. pictus'ların leşini çalar ancak köpekleri avlama eğiliminde değillerdir.
Davranış
Yabani köpekler sürü kararlarını oylamak için "hapşırır". Hapşırma burun delikleri boyunca gerçekleşir ve onay ya da anlaşmaya işaret eder. Bir sürü toplandığında ve baskın olan hapşırdığında, avlanma için ayrılma zamanı gelmiştir. Eğer daha az baskın bir köpek hapşırırsa, grubun yeterli sayıda üyesi hapşırmadığı sürece avlanma gerçekleşmez.
Üreme ve Yavrular
Afrika yaban köpekleri güçlü sosyal bağlar oluşturur ve sürüde yetişkinlerle yavrular bir arada bulunur. Ortalama sürü 4 ila 9 yetişkin arasındadır ancak çok daha büyük sürüler ortaya çıkabilir. Hakim dişi, genellikle en yaşlı olandır; baskın olan erkek ise en yaşlı ya da en güçlü olandır. Tipik olarak, sadece baskın çift ürer. Genellikle yılda sadece bir yavru doğar.
Güney Afrika'da köpekler nisan – temmuz aylarında ürerler ancak Doğu Afrika sürülerinde sabit üreme mevsimi yoktur. Çiftleşme kısadır. Gebelik 69 – 73 gün sürer. Bir Afrika yaban köpeği 6 ila 26 arasında yavruya sahip olabilir ve bu herhangi bir köpek türü arasında en büyük sayıdır. Anne yavrularla birlikte kalır ve yavrular katı yiyecekler yiyene kadar (3-4 haftalık) diğer sürü üyelerini yaklaştırmaz. Avı önce yavrular yer ve bir yaşına geldiklerinde bu önceliklerini kaybederler. Yabani bir köpeğin ortalama ömrü 11 yıldır.
Afrika yaban köpekleri genellikle kilit taşı türler olarak kabul edilir çünkü av popülasyonlarını düzenlemede çok önemli bir rol oynarlar ve bu da bitki örtüsü ve ekosistemlerindeki diğer türler üzerinde basamaklı etkilere sahiptir. Varlıkları, yaşam alanlarının ekolojik dengesinin korunmasına yardımcı olabilir.
Afrika Yaban Köpeği Korunma Durumu
Afrika yaban köpekleri bir zamanlar çölün en kurak kısımları ve ova ormanları dışında tüm Sahra Altı Afrika'da yaşıyordu. Şimdi kalan köpeklerin çoğu güneydoğu Afrika ve güney Afrika'da yaşıyor. Sadece 1400 yetişkin kalmıştır ve 39 alt gruba bölünmüş durumdadır. Türler nesli tükenmekte olan hayvanlar olarak sınıflandırılmıştır. Çünkü sürüler birbirinden geniş ölçüde ayrılmıştır ve sayıları hastalık, yaşam alanlarının tahrip olması ve insanlarla çatışmaları nedeniyle azalmaya devam etmektedir. Evcil hayvanlar olarak tutuldukları durumlar olmasına rağmen, Afrika yaban köpekleri evcilleştirilemez.