Nikola Tesla'nın hayatını anlatalım. Eğitimli bir elektrik ve makine mühendisi olan Nikola Tesla (10 Temmuz 1856 – 7 Ocak 1943), 20. yüzyılın en etkili mucitlerinden biriydi. Sonunda 700'den fazla patente sahip olan Tesla elektrik, robotik, radar ve kablosuz enerji iletimi gibi birçok alanda çalıştı. Tesla'nın keşifleri 20. yüzyılın teknolojik gelişmelerinin birçoğunun temellerini attı. İşte alternatif akımın mucidi Nikola Tesla'nın yaşamı.
Nikola Tesla Kimdir?
- Bilinir: Modern elektrik besleme sistemlerini etkileyen alternatif akımı (AC) keşfetti.
- Diğer isimleri: AC Akımının Babası, Radyonun Babası, 20. Yüzyılı Keşfeden Adam
- Doğum: 10 Temmuz 1856, Hırvatistan, Smiljan kentinde
- Ebeveynler: Milutin Tesla, Đuka Tesla
- Ölüm: 7 Ocak 1943, New York
- Eğitimi: Realschule, Prag Üniversitesi ve Graz Üniversitesi Politeknik Enstitüsü (mekanik ve elektrik mühendisliği okudu, ancak okulu bıraktı)
- Yayımlanmış eserler: "The Problem of Increasing Human Energy" (1900'de The Century dergisinde yayımlandı), "Experiments With Alternate Currents of High Potential and High Frequency" (1904'te yazdı, 2012'de tekrar yayımlandı), "My Inventions: The Autobiography of Nikola Tesla" (1919)
- Ödüller ve onurlar: AIEE Edison Madalyası (1917), Paris Madalyası Üniversitesi (1937), Ochrida Aziz Clement Üniversite Madalyası, Sofya, Bulgaristan (1939), IEEE Nikola Tesla Ödülü (her yıl, elektrik enerjisi üretimine veya kullanımına olağanüstü katkı yapan bir bireye veya takıma verilir)
- Meşhur sözü: "Evrenin sırlarını bulmak istiyorsanız, enerji, frekans ve titreşim ile düşünün."
Tesla'nın hayatı bir bilim kurgu filmi gibi geçti. Zihni sık sık daha önce görülmemiş makinelerin yansımalarıyla doluydu. Bunları kağıda döktü, inşa etti, test etti ve mükemmelleştirdi. Ama o kadar kolay değildi. Dünyayı aydınlatma yarışı kin ve düşmanlıkla doluydu.
Nikola Tesla'nın İlk Yılları
Tesla, 10 Temmuz 1856'da Hırvatistan'ın Smiljan kentinde Sırp Ortodoks rahibi Milutin Tesla ve Đuka Tesla'nın çocuğu olarak dünyaya geldi. Yeniliği arama arayışını annesinden almıştı. Annesi eve ve tarlaya yardım etmek için mekanik yumurta çırpıcının yapımında etkili olmuş yaratıcı bir ev hanımıydı. Tesla, Karlstadt'taki Realschule'de, Prag Üniversitesi'nde ve Graz, Avusturya'daki Politeknik Enstitüsü'nde makine ve elektrik mühendisliği okudu.
Edison ile Çalışması
1882 yılında 24 yaşındaki Tesla dönen manyetik alan fikrini düşündüğünde Budapeşte'deki Merkezi Telefon Santrali'nde çalışıyordu. Tesla fikrini gerçeğe dönüştürmeye kararlıydı, ancak Budapeşte'de projesine destek bulamadı; Bu nedenle Tesla, 1884'te New York'a taşındı ve bir tavsiye mektubu ile kendisini Thomas Edison'a tanıttı.
Akkor ampulün ve aşağı Manhattan'ın ticari bloklarındaki dünyanın ilk elektrikli aydınlatma sisteminin yaratıcısı olan Edison, Tesla'yı haftada 14 dolara artı Edison'ın elektrikli aydınlatma sistemini geliştirebilirse 50.000 dolar bonusa işe aldı. Kömürle çalışan bir elektrik üretim istasyonu olan Edison'ın sistemi, o dönemde yaklaşık 1,6 kilometre yarıçapa elektrik sağlamakla sınırlıydı.
AC ve DC
Tesla ve Edison birbirlerine karşılıklı bir saygı duysalar da en azından ilk başta Tesla, Edison'ın akımın sadece tek bir yönde akabileceğini (DC, doğru akım) iddia etmesine karşı çıktı. Tesla, enerjinin döngüsel olduğunu ve yön değiştirebileceğini belirtti. Bu da Edison'ın icadına kıyasla voltaj seviyelerinin daha uzağa gidebilmesini sağlamalıydı.
Edison, Tesla'nın alternatif akım fikrini beğenmediğinden ve kendi sisteminden radikal anlamda uzaklaşmaya neden olacağından, Tesla'ya bonus vermeyi reddetti. Edison, bonus teklifinin bir şaka olduğunu ve Tesla'nın Amerikan mizahını anlamadığını söyledi. İhanete uğrayan ve hakaret edilen Tesla, Thomas Edison için çalışmayı bıraktı.
Bilimsel Rakip
Bir fırsat gören George Westinghouse (Amerikalı bir sanayici, mucit, kurumsal girişimci ve kendi başına Thomas Edison'ın bir rakibi) Tesla'nın jeneratörler, motorlar ve transformatörler için çok evreli alternatif akım sistemini ele alan 40 ABD patentini satın aldı.
1888'de Tesla, alternatif akım sistemini geliştirmek için Westinghouse için çalışmaya başladı. Bu sırada elektrik hala yeniydi ve yangınlar ve elektrik şokları nedeniyle halkın korktuğu bir şeydi.
Edison bu korkuyu kullandı ve alternatif akıma karşı lekeleme kampanyaları başlattı. Hayvanları elektrikle idam edecek kadar alçalarak insanları alternatif akımın doğru akımdan daha tehlikeli olduğuna inandırmaya çalıştı.
1893 yılında Westinghouse, Chicago'daki Columbian Exposition'ı aydınlatarak Edison'ın önüne geçti. Westinghouse ve Tesla halka elektrik akımının harikalarını ve avantajlarını göstermiş oldu. Bunu alternatif akımın uygulamalarını göstererek yaptı.
Alternatif akımın bu başarısı önce Edison'ı finanse eden Amerikalı bir yatırımcı olan J.P. Morgan'ı, Niagara Şelalesi'ndeki ilk hidroelektrik santralinin inşasında Westinghouse ve Tesla'yı desteklemeye ikna etti.
1895 yılında inşa edilen yeni hidroelektrik santralı 32 kilometre öteye inanılmaz bir iletim yaptı. Büyük AC üretim istasyonları (büyük nehirlerde ve enerji hatlarında barajlar kullanılması) ile nihayetinde ülke genelinde bir bağlantı kurulacak ve bugün evlere sağlanan türde güç verilecekti.
Kablosuz Bir Dünya
"Akım Savaşı"nı kazanan Tesla dünyayı kablosuz hale getirmenin bir yolunu aradı. 1898'de Madison Square Garden Elektrik Fuarı'nda uzaktan kumandalı bir tekneyi sergiledi.
Ertesi yıl Tesla, ABD hükümeti için yüksek voltajlı / yüksek frekanslı bir kule inşa etmek için çalışmalarını Colorado Springs'e taşıdı. Amaç, sınırsız güç ve haberleşme üretmek için dünyadan gelen titreşim dalgalarını kullanarak kablosuz enerji iletimini geliştirmekti. Bu çalışma ile 55 kilometre mesafeden kablosuz şekilde 200 lambayı yaktı ve 1891'de patentini aldığı bir transformatör anteni olan Tesla bobinini kullanarak ilk insan yapımı şimşeği atmosfere yolladı.
Tesla Aralık 1900'de New York'a döndü ve tüm dünyanın sinyal istasyonlarını (telefon, telgraf vb.) birbirine bağlamayı amaçlayan bir kablosuz "Dünya Sistemi" üzerinde çalışmaya başladı. Ancak Niagara Şelaleleri projesini finanse eden destek yatırımcı J.P. Morgan, bunun herkesin yararlanabileceği "ücretsiz" bir kablosuz elektrik olacağını öğrendikten sonra sözleşmeyi feshetti.
Nikola Tesla'nın Ölümü
7 Ocak 1943'te Tesla ikamet ettiği Hotel New Yorker'daki yatağında 86 yaşında koroner trombozdan öldü. Hiç evlenmemiş olan Tesla, hayatını yaratarak, icat ederek ve keşfederek geçirmişti.
Tesla, ölümünden sonra modern elektrik motoru, uzaktan kumanda, enerjinin kablosuz iletimi, temel lazer ve radar teknolojisi, ilk neon ve flüoresan aydınlatma, ilk X-ışını fotoğrafları, kablosuz vakum tüpü, otomobiller için hava sürtünme hız göstergesi ve Tesla bobinini (radyo, televizyon ve diğer elektronik cihazlarda yaygın olarak kullanılır) kapsayan 700'den fazla patent sahibi oldu.
Nikola Tesla'nın Bıraktıkları
21 Haziran 1943'te ABD Yüksek Mahkemesi, 1909'da radyonun gelişimine katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülü alan Guglielmo Marconi yerine Tesla'nın "radyonun babası" olarak anılmasına karar verdi.
Mahkemenin kararı Tesla'nın 1893 tarihli derslerine ve muhtemelen Marconi Corporation'ın ABD hükümetini I. Dünya Savaşı'nda radyo patentlerini kullanmakla ilgili dava etmiş olmasından kaynaklanıyordu.
Tesla'nın icat ettiği şeylere ek olarak, bitirmeye zamanı olmadığı fikirleri de vardı. Bu fikirlerden bazıları devasa silahları içeriyordu. Doğu ile Batı olarak ayrılmaya yeni başlayan halen II. Dünya Savaşı'na dalmış bir dünyada, büyük silah fikirlerine gıpta edilirdi. FBI, Tesla'nın ölümünden sonra eşyalarını ve defterlerini ele geçirdi.
ABD hükümetinin Tesla'nın notlarındaki bilgileri savaştan sonra ışın silahları oluşturmak için kullandığı düşünülür. Hükümet, "ölüm ışınlarının" uygulanabilirliğini test eden "Project Nick" adında gizli bir proje kurdu, ancak proje sonunda kapatıldı ve deneylerin sonuçları hiçbir zaman yayımlanmadı.
Nikola Tesla'nın Sözleri
- "Evrenin sırlarını bulmak istiyorsanız, enerji, frekans ve titreşim ile düşünün."
- "Fikrimi çalmaları umurumda değil. Kendilerine ait hiç olmaması umurumda."
- "Bugünün bilim adamları, açıkça değil, derince düşünüyorlar. Kişi net düşünmek için akılcı olmalı, ama derin düşünebilir ve oldukça çılgın da olabilir."
- "Her şeyden önce kitapları en çok sevdim."
- "Bilim fiziksel olmayan fenomenleri incelemeye başladığı gün, on yıl içinde önceki yüzyıllarda yaptığından daha fazla ilerleme kaydedecek."
- "Yalnız ol, buluşun sırrı bu; yalnız ol, o zaman fikirler doğar."
- "Şimdiki onların; gerçekten çalıştığım gelecek benim. "
- "Nefretiniz elektriğe dönüşebilseydi, tüm dünyayı aydınlatırdı."
- "Evli erkekler tarafından yapılmış birçok büyük buluş olduğunu sanmıyorum."
- "Herkes bedenini her şeyin üzerinde sevdiği kişiden gelen paha biçilmez bir hediye olarak görmeli, muhteşem bir sanat eseri, tarif edilemez güzellik ve insan anlayışının ötesinde bir gizem ve o kadar narin ki bir kelime, bir nefes, bir bakış, ret, bir düşünce onu yaralayabilir."
Nikola Tesla Hakkında Sık Sorulan Sorular
Nikola Tesla nerede doğdu?
Nikola Tesla, Sırp bir ailenin çocuğu olarak o zamanlar Avusturya İmparatorluğu'na bağlı olan Smiljan'da (şimdi Hırvatistan'da) dünyaya geldi.
Nikola Tesla ne zaman öldü?
Nikola Tesla 7 Ocak 1943'te New York'ta öldü.
Nikola Tesla nerede okula gitti?
Nikola Tesla, Avusturya'nın Graz kentindeki Teknik Üniversite'de ve Prag Üniversitesi'nde mühendislik eğitimi aldı.
Nikola Tesla dünyayı nasıl değiştirdi?
Tesla, evler ve binalar için elektrik sağlayan alternatif akım güç sistemini geliştirdi. Ayrıca radyo iletişimi alanına öncülük etti ve 100'den fazla ABD patenti aldı.
Nikola Tesla'nın çocukluğu nasıldı?
Tesla çocukken sık sık hastalanırdı ama fotoğrafik hafızası olan parlak bir öğrenciydi. Mühendisliğe olan ilgisinin yanı sıra, şiir sevgisinin yanı sıra vahşi bir hayal gücüne de sahipti.
Nikola Tesla hakkındaki en ilginç şey nedir?
Tesla, AC elektrik akımı, kablosuz iletişim ve X-ışını teknolojisine bilgi ve yaratıcılıkla katkıda bulunmuştur. Ayrıca düşünce kamerası, deprem makinesi ve ölüm ışını gibi icatlar için gerçekleşmemiş planları vardı.
Nikola Tesla nasıl bir evde yaşadı?
Tesla'nın kalıcı bir konutu yoktu ve hayatının büyük bölümünde otellerde yaşadı. Birçok otel faturalarını ödemediği için onu tahliye etti.
Nikola Tesla'nın en sevdiği şey neydi?
Tesla'nın obsesif kompulsif bozukluğu vardı, bu da onu her şeyi üçer üçer yapmaya zorluyordu, buna sadece üç sayısına bölünebilen bir otel odasında kalmak da dahildi. Güvercinlere karşı bir takıntısı ve küpe takan kadınlara karşı bir tiksintisi vardı, bu da onun eksantrik olarak ünlenmesine katkıda bulundu. Ayrıca genellikle ellerini arka arkaya üç kez yıkar ve bir binaya girmeden önce etrafında üç kez dolaşırdı.
Nikola Tesla'nın IQ'su kaçtı?
Sırp asıllı Amerikalı mucit ve Thomas Edison'un ezeli rakibi Nikola Tesla'nın IQ'sunun ölçüme bağlı olarak 160 ile 310 arasında bir yerde olduğu tahmin edilmektedir
Nikola Tesla her gün ne yapardı?
Genellikle sabah 10 civarında vardığı otelinden laboratuvarına kadar yarım saat yürürdü. Öğleden sonraları deney yapmak içindi. Akşam yemeğini saat 8:10'da yerdi ve sadece şef garsonun ona hizmet etmesine izin verilirdi. Akşam gazetelerini genellikle pencere kenarındaki masasında okurdu. Tesla, bir grup gazeteciyi ya da yatırımcıyı ağırladığı zamanlar dışında yemeğini yalnız yerdi ve genellikle yemekten sonra birkaç saatlik ek çalışma için laboratuvarına dönerdi.
Nikola Tesla nasıl besleniyordu?
Yazılı belgelere göre Tesla günde iki kez yemek yiyordu. Öğünleri sabah ve akşam saat tam 6'daydı ve bu, Dr. Stanković tarafından vurgulanan, otofajiyi anımsatan bir ritimdir. Bu diyette açlık aralığı en az 12 saattir. Aç kalınmayan süre boyunca, ki bu süre en fazla sekiz saattir, dört ana besin grubundan tüm yiyecekler yenebilir. Bu diyet haftada bir veya iki kez uygulanır ve uygulanabildiği günlerde fiziksel aktivite azaltılır. Dr. Stanković, Tesla'nın hayatının büyük bölümünde bu şekilde beslendiğini; sadece meyve, sebze ve süt tükettiğini ve her gün egzersiz yaptığını belirtiyor.
Kaynaklar: