Islak ve soğuk hava, hapşırma, öksürme ve burun akıntısı gibi soğuk algınlığı semptomlarının yeniden ortaya çıkması anlamına gelmektedir. Birçok kişi, ilk etapta burun akıntısını önleyeceği umuduyla C vitamini almaktadır. Bu nedenle, burun akıntısının ilk belirtisinde bir C vitamini hapı almak alışkanlık haline gelmiştir. C vitamininin vücudun bulaşıcı hastalıklara karşı savunmasını geliştirdiği düşünülmektedir. Ancak turunçgillerde, siyah kuş üzümünde ve biberde yüksek konsantrasyonlarda bulunan bu kimyasal gerçekten amacına hizmet ediyor mu? C vitamini soğuk algınlığını önlemeye yardımcı olur mu?
İki kez Nobel Ödülü kazanan Linus Pauling için durum gayet açıktı. C vitamini için kullanılan bilimsel terim askorbik asittir ve Pauling bu vitaminin iyileştirici özelliklerini 1970'li yılların başlarında dile getirmeye başlamıştır. Linus Pauling, soğuk algınlığı, yaşlanma ve kanserden korunmak için günlük en az bir gramlık bir doz öneriyordu. Kendisi de alacakaranlık yıllarında günde 18 gram kadar tüketen Pauling 93 yaşına kadar yaşadı.
Sihirli Bir Değnek Değil
Günümüzde çoğu bilim insanı Pauling'in C vitamininin mucizevi bir tedavi olduğu iddiasına katılmamaktadır. Örneğin, 11.000'den fazla kişiyi kapsayan çalışmaların bir meta-analizi, günde 200 miligram C vitamini almanın soğuk algınlığının süresini azaltmadığını ve hatta oluşmasını bile engellemediğini ortaya koymuştur. Bu miktar, birçok sağlık kuruluşunun her gün ihtiyacınız olduğunu söylediği 90-100 miligramdan iki kat daha fazladır.
Helsinki Üniversitesi'nden 30 yılı aşkın süredir C vitamini üzerine çalışan Harri Hemilä'ya göre, yalnızca soğuk algınlığı olasılığını azaltmak için yılın 365 günü C vitamini almak mantıklı değildir. Eğer zaten C vitamini eksikliğiniz varsa ya da kutup araştırmacısı, maraton koşucusu ya da diğer ekstrem sporcular gibi vücudunuzu sürekli olarak muazzam fiziksel strese sokuyorsanız, yüksek dozda C vitamini size yardımcı olacaktır. Bu kişilerde C vitamini alımı, daha önce artmış olan soğuk algınlığına yatkınlığı yarı yarıya azaltmaktadır.
Soğuk algınlığının ilk belirtisinde verilen tek bir yüksek doz C vitamininin hastalığı durdurmak için yeterli olup olmayacağı belirsizdir. Washington Üniversitesi doktorlarından Linda Vorvick'e göre, C vitamini soğuk algınlığını kısaltmaya yardımcı olabilir, ancak enfeksiyona karşı koruma sağladığı veya hastalığın başlangıcını önlediği görülmemektedir.
Bağışıklık Sistemi İçin Faydalı
Araştırma, C vitamininin mucize bir ilaç olmadığı, ancak bazı yararlı uygulamaları olduğu sonucuna varıyor. Sağlıklı bir bağışıklık sistemini korumak için gereklidir. C vitamini ayrıca tehlikeli serbest radikallerin daha az tehlikeli yan ürünlere dönüştürülmesine yardımcı olur.
Yakın zamana kadar, hiçbir kötü etkisi olmadan aşırı miktarda C vitamini alınabileceğine inanılıyordu. Çünkü vücut suda çözünen bu kimyasaldan kullanamadıklarını idrarla dışarı atar. Dolayısıyla, C vitamininin aşırı dozda alınmasının imkansız olduğu düşünülüyordu.
Ancak birkaç yıl önce yapılan bir araştırma, en azından şeker hastaları gibi bazı birey grupları için bunun doğru olmadığını göstermiştir. Bu araştırmadan elde edilen bulgular, C vitamininin aslında bu kişilerde kardiyovasküler hastalık riskini artırabileceğini göstermektedir. Çalışmanın başyazarı ve Minneapolis'teki Minnesota Üniversitesi'nde beslenme profesörü olan David Jacobs, şeker hastalarının C vitamini gibi besin takviyelerini kullanırken özellikle dikkatli olmaları gerektiği konusunda uyardı.
Sentetik Vitamin Takviyelerine Alternatif Olarak Meyve Yemeyi Deneyin
Vitamin açısından zengin sebze ve meyve yemenin sağlık açısından avantajları yadsınamazken, izole aktif bileşenlerin faydaları ve tehlikeleri hala tartışılmaktadır.
Tabletler, kapsüller veya konsantrelerdeki kimyasalların bu yapay formda vücut tarafından emilebileceği tespit edilmemiştir. Ne olursa olsun, meyve ve sebzeleri günlük olarak tüketmek daha akıllıca ve daha sağlıklıdır.