Antik sporcular ne kadar güçlüydü?

Antik sporcular ne kadar güçlüydü?
Herkül.

Antik kaynaklardan, antik sporcuların birçok farklı antrenman yöntemine sahip olduğu biliniyor. Antik Yunan'da rakiple antrenman, kum torbaları (koykos), gölge boksu, halter (öncelikle atlama yarışmalarında kullanılan taş ağırlıklar, ancak muhtemelen modern dambıllar gibi de kullanıldı), ağırlık kaldırma, ip tırmanma, kolla asılma ve top oyunları bunlar arasında. Bir karşıtla dövüşmenin, kum torbası ve gölge boksu kullanmanın yapılan spor için gerekli kasları çalıştırdığı açıktı. Egzersiz sırasında ek ağırlık olarak kullanılan halterler ise hipertrofiyi iyileştiriyordu.

Antik sporcuların kas kuvveti

"Atlet Bybon beni bir eliyle başının üstüne kaldırdı." MÖ 500'e ait 143,5 kilo ağırlığındaki taş Olympia Arkeoloji Müzesi'nde korunuyor.
"Atlet Bybon beni bir eliyle başının üstüne kaldırdı." MÖ 500'e ait 143,5 kilo ağırlığındaki taş Olympia Arkeoloji Müzesi'nde korunuyor. (Görsel: Wikimedia Commons)

MÖ 500'e ait olan ve Olympia Arkeoloji Müzesi'nde bulunan, üzerinde "Atlet Bybon beni bir eliyle başının üstüne kaldırdı." yazılı taş 143,5 kilo ağırlığındadır. 2017'de kaydedilen Dimitar Savatinov'a ait dünya tek elle ağırlık kaldırma rekoru 143 kilogramdır. Bybon'un bunu binlerce yıl önce steroidler olmadan yapması antik insanların özünde ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor.

Söylevci Quintillian, 6 kez Olimpiyat şampiyonu ünlü güreşçi Krotonlu Milo'nun her gün bir buzağıyı sırtına alarak taşıdığına ve buzağının boğaya dek büyüdüğüne ilişkin uzun bir öykü anlatır. Buradan antik sporcuların direnç antrenmanı bilincine sahip olduğu anlaşılıyor. Boks ve pankrasyonda (boks ile güreş karışımı) bin kadar zafere sahip Taşozlu Theagenes için de benzeri anlatılır. Coğrafyacı Pausanias, Theagenes'in henüz 9 yaşındayken yerel agoradan seçtiği bir heykeli evine dek omuzunda taşıdığını yazar.

Bugün, üzerinde antik sporcular tarafından kaldırıldığı anlatılan ve ağırlıkları 45 kg ile 480 kg arasında değişen birçok farklı antik taş bulunuyor. Tüm bunlar antik dünyadaki sporcuların direnç ve ağırlık antrenmanına dair bilgisini gösterir ve ne kadar güçlü olduklarına dair ipucu verir.

"Hiçbir yurttaşın fiziksel antrenman konusunda amatör olmaya hakkı yoktur. (…) Bir adamın, vücudunun kabiliyetli olduğu güzellik ve gücü görmeden yaşlanması ne yüz karasıdır."

– Sokrates, Memorabilia'dan.

Üç hareket tüm vücudu geliştirmeye yetiyordu

MÖ 6. yüzyılda yaşayan ertingü bir güce sahip Yunan güreşçi Krotonlu Milo'nun bu dayanıklılık antrenmanı modern zamanlarda da taklit edildi.
MÖ 6. yüzyılda yaşamış ertingü güce sahip Yunan güreşçi Krotonlu Milo'nun bu dayanıklılık antrenmanı modern zamanlarda da taklit edildi.

Antik sporcular için bu ağır nesneleri kaldırmanın en kolay yolu çömelmek, buzağıyı veya heykeli omzun üstüne koymak ve sonra ayağa kalkarak yukarı kaldırmaktı. Bugün de uygulanan bu squat (çömelme) hareketi vücudun alt bölümünden karın ve çevresine dek birçok kas bölgesini çalıştırıyor. Bu ağır nesneleri kaldırmak için kullandıkları bir başka yol yine bugün powerlifter'lar tarafından kullanılır: Sporcu çömelme pozisyonunda eğilir, nesneyi alır, daha sonra deadlift olarak bilinen ayakta durma pozisyonuna kaldırır, hızlı çömelme sırasında momentumunu kullanarak ağırlığı göğsüne ve başının üstüne kaldırır, omuzlarına indirir. Yüksek yoğunluklu aralıklı antrenman (H.I.I.T) gibi ünlü egzersizler bile bu harekete önem verir.

Temelde çömelme, deadlift ve baş üstü itiş üçü birlikte bir antik sporcunun vücudundaki hemen her kası çalıştırmaya yeterliydi.

Antik Yunanlılar nasıl vücut geliştirilir biliyordu

Olimpiyat Oyunları'nda daha uzun atlamak için kullanılan (atlayıştan sonra bırakılan) antik Yunan halterleri muhtemelen dambıl olarak da kullanıldı. Şu anda Atina'daki Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde bulunuyor.
Olimpiyat Oyunları'nda daha uzun atlamak için kullanılan (atlayıştan sonra bırakılan) antik Yunan halterleri muhtemelen dambıl olarak da kullanıldı. Atina'daki Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde bulunuyor. (Görsel: Wikimedia Commons)

Ağırlık kaldırma çok antik bir kuvvet antrenmanı şekli ve ağırlık kaldırmayla ilgili sayısız yazıt ve söylenceden görüldüğü gibi antik Yunanlılar bunun insanın gücünü artırmadaki yararını açıkça biliyordu. Genel olarak, antik sporcuların özellikle direnç ve ağırlık kaldırma ile ilgili olarak bildikleri egzersizler göz önüne alındığında, heykellerde görülen bu son derece kaslı vücut tiplerine sahip olmaları makuldür.


Kaynakça ve ek bilgiler:

  • https://www.psychologytoday.com/us/blog/beastly-behavior/201701/did-drop-in-testosterone-civilize-modern-humans
    https://barbend.com/badass-feats-strength-ancient-world/
  • https://jamesclear.com/milo