Blue Origin United Launch Alliance'ı Satın Alarak SpaceX Üzerinde Baskı Oluşturabilir

Bu kombinasyon Jeff Bezos'un uzay uçuşları firmasına büyük bir destek sağlayabilir.

Yazar Ali Artur
Blue Origin May
Blue Origin May

ABD merkezli roket üreticisi United Launch Alliance'ın (ULA) satışa çıkarıldığına dair ilk haberlerin ortaya çıkmasından bu yana yaklaşık bir yıl geçti. Söz konusu talipler listesi azaldı ve Blue Origin'in zirveye çıkacağı görülmeye başlandı. Blue Origin ve ULA'nın birleşimi SpaceX ile daha agresif bir şekilde rekabet edebilir. Yine de, ABD'nin her ikisi de eksantrik milyarderlere ait iki büyük roket fırlatma sağlayıcısıyla baş başa kalması pek de iç açıcı bir durum değil.

ULA 2005 yılında Boeing ve Lockheed Martin arasında bir ortak girişim olarak kuruldu ve Delta ve Atlas roketleri yıllarca ABD uzay fırlatmalarının yükünü çekti. SpaceX'in ve yeniden kullanılabilir Falcon 9 roketinin yükselişiyle birlikte bu durum değişmeye başladı. Buna rağmen, ULA'nın Savunma Bakanlığı ile, potansiyel ulusal güvenlik faaliyetleri için ekipman ve altyapıyı sürdürmesine yardımcı olan yıllık sübvansiyonlar da dahil olmak üzere uzun vadeli sözleşmeleri vardır.

Blue Origin başlangıçta New Shepard roketiyle yörünge altı ticari uçuşlara ve uzay turizmine odaklandı. Firma, aralarında Star Trek mezunu William Shatner'ın da bulunduğu birkaç grup turisti uçurdu, ancak bu, New Glenn olarak adlandırılan ağır kaldırma yörünge roketini geliştirme maliyetini ancak karşıladı. ULA, yıllık 1 milyar dolardan fazla NASA sözleşmesine sahip. Bu satın alma Bezos için büyük bir yatırım olacak, ancak onu Blue Origin'i desteklemek için kişisel servetinden daha fazlasını tasfiye etmekten kurtarabilir.

Bu kombinasyonda tüm o cazip hükümet sözleşmelerinin ötesinde bulunabilecek bazı sinerjiler var. ULA'nın Cape Canaveral ve Vandenberg Uzay Üssü'nde çok sayıda fırlatma tesisi var ve şirketin Vulcan Centaur roketi (yukarıda) kısa süre önce talihsiz Peregrine Ay iniş aracını yoluna gönderdiğinde ilk fırlatışında başarılı oldu.

Bu, Jeff Bezos'un roket şirketini ABD havacılık ve uzay alanında anında bir güç haline getirecektir. Vulcan ayrıca New Glenn ile aynı Blue Origin BE-4 motorlarını kullanmaktadır. ULA'nın binlerce deneyimli mühendisi ve destek personeli var ve Blue Origin bir Ay iniş aracı ve yörünge römorkörü inşa etmeye yönelik son NASA sözleşmelerini yerine getirmeye çalışırken bunlar çok değerli olabilir.

Böyle bir anlaşmada ULA şefi Tory Bruno'ya ne olacağı belirsiz. Bruno sektörde saygın bir isim. Kendisi 2014 yılında yeni bir fırlatma aracını hayata geçirme ve maliyetleri düşürme göreviyle göreve getirildi ve her ikisini de başardı. Bezos'un Blue Origin'deki liderlikten duyduğu hoşnutsuzluğu dile getirdiği de bir sır değil. Şirketin önceki CEO'su Bob Smith 2023 yılında görevden alınmış ve yerine Amazon yöneticisi Dave Limp getirilmişti.

Henüz resmi bir açıklama yok; ne ULA ne de Blue Origin söz konusu satışla ilgili yorum yaptı, ancak Ars Technica özel sermaye şirketi Cerberus'un çekilmesinin ardından geriye kalan tek teklif sahibinin Blue Origin olduğunu bildiriyor. Blue Origin'in kurucusu Jeff Bezos kısa süre önce 2,4 milyar dolarlık Amazon hissesi sattı ve düzenleyici dosyalarda birkaç milyar doları daha tasfiye edebileceğini söyledi.

Söylentiler ULA'nın satış fiyatının 2-3 milyar dolar aralığında olabileceğini gösteriyor. Bu kayda değer bir rakam çünkü Blue Origin para kazanmıyor, sadece birkaç yörünge altı mürettebat gezisi ve ticari yük fırlatması gerçekleştirdi. New Glenn ilk fırlatma testini bu yılın sonlarına kadar yapmayacak.